معماری ساختمان های سبز هوشمند/ ضرورت شهرنشینی نوین

به گزارش تاسیسات نیوز، با افزایش جمعیت در سراسر جهان نیاز به مسکن افزایش یافته است که همین امر منجر به کاهش فضای سبز و به دنبال آن افزایش ترافیک و آلودگی هوا در شهرها شده است. در این صورت شهرهای هوشمند به “آرمانشهرهایی ماشینی” تبدیل می‌شود که در آن‌ها رضایتمندی مردم از زندگی بسیار پایین خواهد بود.
در واقع، توسعه شهرهای هوشمند باید هماهنگ با طبیعت پیش برود که البته این به معنای کاشت درختان بیشتر، قرار دادن گلدان گل‌های بیشتر در فضای داخلی منزل یا ایجاد دیوارهای سبز عمودی در نمای ساختمان‌ها نیست. معماری طراحی سبز مدرن استدلال می‌کنند که شهرهای هوشمند باید “ساختمان‌های زیست دوست” احداث کنند تا آرامش، راحتی و پایداری را برای ساکنان و بازدیدکنندگان به ارمغان آورند. اما ساختمان‌های زیست دوست چه ویژگی‌هایی دارند؟

ماهیت معماری و طراحی زیست دوست
بشر از زمان تکامل ارتباط نزدیکی با طبیعت داشته است و به همین دلیل کمبود فضای سبز می‌تواند آثار مخربی بر سلامتی و رفاه او بر جای بگذارد. در واقع طبیعت دری به سوی رهایی از استرس و تجربه آرامش و هماهنگی بر روی انسان می‌گشاید.
مفهوم بیوفیلیا یا زیست دوست به ارتباط و گرایش درونی انسان با طبیعت اشاره می‌کند؛ این مفهوم نشان می‌دهد که چرا تماشای یک باغ زیبا باعث آرامش انسان‌ها می‌شود؟ چرا قدم زدن در پارکی سرسبز آثاری بر خلق و خوی ما به جای می‌گذارد که تا ساعت‌ها پس از بیرون آمدن از پارک نیز قابل مشاهده است؟ بیوفیلیا یا زیست دوست به معنای انتقال فضای بیرون از خانه به داخل است که این فضا می‌تواند ترکیبی از هوا، روشنایی، فضای سبز، کفپوش و مبلمان باشد. طراحی بیوفیلیک رابطه بین زیست‌شناسی انسان، طبیعت و طراحی محیط زیست را مشخص می‌کند. این نوع طراحی به سه دسته‌بندی تقسیم می‌شود که در ادامه به شرح هر یک پرداخته می‌شود:

طبیعت در فضا
ارتباط بصری با طبیعت باعث بهبود عملکرد ذهن می‌شود و بر عواطف و خلق و خوی انسان به طور خاصی تأثیر می‌گذارد. این در حالی است که وجود طبیعت در فضای داخلی خانه باعث ایجاد ارتباطی غیر بصری بین انسان و دنیای اطراف آن نیز می‌شود به این صورت که حس شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه را در او تقویت می‌کند.
انسان با داشتن طبیعت در فضای داخلی خانه خود در معرض صداهای طبیعی و رایحه گل‌های خوشبو قرار می‌گیرد و به عبارتی محرک‌های حسی غیر ریتمیک در او زنده می‌شود و بهبود فیزیولوژیک را برای او به دنبال دارد.

آنالوگ‌های طبیعی
در طراحی بیوفیلیک یا زیست دوست ساختمان‌ها از الگوها و فرم‌های بیومورفیک بهره گرفته می‌شود؛ بیومورفیک سبکی در طراحی است که در آن شیء طوری فرم و شکل داده می‌شود که یک موجود یا مخلوق ارگانیک و زنده را بازنمایی کند.

در طراحی زیست دوست معماران از مواد و مصالح طبیعی، که محیط زیست یا زمین‌شناسی محلی را به تصویر می‌کشد، برای ساخت سازه‌ها بهره می‌گیرند تا ارتباطی عمیق بین خانه‌ها و و طبیعت به وجود آورند. در این نوع طراحی پیچیدگی و نظم در کنار یکدیگر سازه‌های منحصر به فرد و بسیار مشابه با آنچه در طبیعت دیده می‌شود ایجاد می‌کند.

نمونه‌هایی از معماری ساختمان‌های بیوفیلیک در کشور ویتنام
کشور ویتنام به عنوان پیشرو در طراحی بیوفیلیک در سراسر دنیا شهرت دارد و تا کنون سازه‌های بسیاری به این سبک در آن احداث شده است. معماران در شهر هوشی مین ویتنام خانه‌ای مسکونی به نام Sky House بنا کرده‌اند که در آن تمام اصول طراحی بیوفیلیک به خوبی رعایت شده است. فضایی که این ساختمان در آن احداث شده است بسیار بزرگ است اما معماران به جای ساخت اتاق‌های متعدد در آن، فضا را به هدایت نور، باد، آب و کاشت درختان اختصاص داده‌اند.
این خانه به دو بخش تقسیم شده است؛ نیمی از آن پذیرای نور خورشید، باد، آب، درختان و فضاهای خالی است در حالی که نیم دیگر آن با کم‌ترین امکانات به فعالیت‌های ساکنان اختصاص داده شده است. بلندی ساختمان آن را با آسمان پیوند داده است و به همین دلیل “خانه آسمانی” یا Sky House نام گرفته است. این ویژگی باعث هدایت نور مستقیم خورشید به داخل می‌شود و به ساکنان امکان حس تغییرات آب و هوایی از فاصله نزدیک را می‌دهد.

هتل CHICLAND بزرگ‌ترین پروژه در کشور ویتنام است که در آن معماران از خشت خام برای احداث سازه‌ای ۲۱ طبقه با چهار نما بهره گرفته‌اند. خشت خام ماده‌ای محبوب و دوستدار محیط زیست در میان معماران است که به خوبی تمام، فضای سازه را با طبیعت پیوند می‌دهد.

علاوه بر این، خشت خام ضد آب و ضد صدا است و علاوه بر این از خاصیت عایق‌بندی برخوردار است که در نتیجه این معماری محیطی آرام و خنک برای مسافران ایجاد می‌کند. در ساخت این هتل از مواد دیگری نیز نظیر چوب بامبو، ماسه‌سنگ، چوب درخت نخل، سنگ بازالت و سایر مصالح سنتی استفاده شده است. مبلمان و دکور داخلی هتل نیز از همین مواد ساخته شده است و در نتیجه حس بودن در طبیعت را برای مسافران ایجاد می‌کند. هتل CHICLAND بزرگ‌ترین باغ عمودی کشور را از آن خود کرده است و بهشتی سرسبز را برای منطقه به ارمغان آورده است.