فن کویل ، انواع سیستم ها و بررسی مزایا و معایب

به گزارش تاسیسات نیوز، فن کویل ها یکی از محبوب ترین سیستم های تهویه مطبوع می باشند . این دستگاه به عنوان یک مبدل حرارتی هوای ورودی را گرفته و به سادگی دمای آن را تغییر داده و سپس با دمای جدید به محیط بازمی گرداند. این عملکرد در انواع فن کویل ها حتی فن کویل های کانالی یکسان است. از این رو محدوده عملکرد فن کویل در گردش هوا و تنظیم دمای هوا تعریف شده است. فن کویل مانند هر سیستم تهویه مطبوع دیگری وظیفه کنترل دما، کنترل رطوبت، و گردش هوا را برعهده دارد.این دستگاه شامل مبدل حرارتی و فن می باشد اما منبع اصلی گرما و سرما در این دستگاه وجود ندارد. کویلهای مسی یا لوله های پره دار که در چند ردیف خم شده و کنار هم قرار گرفته اند محیطی را برای تبادل حرارت فراهم می کنند. در فصل سرما، آب گرم وارد لوله ها و سپس کویلها می شود و کویل های مسی را گرم می کند. چرخش فن باعث می شود که هوا با این کوئل ها در تماس باشد و گرما را تبادل کرده و در نهایت به دمای بالاتری برسد. این دمای گرم از فن کویل خارج شده و از طریق دریچه ها به اتاق مورد نظر هدایت می شود. در فصول گرم، همین روند به صورت برعکس اتفاق می افتد.
فن کویل ها دارای دو مزیت مهم هستند؛ اول اینکه می توانند از نظر اقتصادی گزینه های مقرون به صرفه در مکانهای مختلف باشند و دوم اینکه ساختارشان امکان نصب آنها را در زوایای مختلف و مکان های مختلف سازه فراهم می کند.

انواع فن کویل :

فن کویل های دیواری :

محل قرارگیری و نصب این فن کویل روی دیوار و در فضای داخلی اتاق می باشد. فن کویل دیواری یک سیستم تهویه مطبوع مناسب برای اکثر واحدهای مسکونی، تجاری و اداری هستند. این دستگاه بوسیله کوئل و فن به همراه پمپ ها و لوله هوا را به خوبی تصفیه می کند و باکتری ها و گرد و غبار محیط را نیز کنترل می کند. همچنین به دلیل ظاهر زیبا از این دسته از فن کویل ها در دکوراسیون محیط نیز استفاده می شود.

از مزایای فن کوئل های دیواری میتوانیم به این نکته اشاره کنید که چون به راحتی برروی دیوار نصب می شوند و نیازی به آسیب رساندن به دیوار ندارند برای مکان های مختلفی از جمله بانکها، ادارات، هتل ها، آپارتمان ها، سالنهای پذیرایی، رستورانها استفاده نمود.

فن کویل زمینی یا ایستاده :

فن کویل زمینی یکی از انواع فنکوئل های روکار است که به صورت عمودی و ایستاده روی زمین قرار می گیرد. از آنجایی که این فن کویل ها جزئی از نمای کلی فضا به حساب می آیند ظاهر آنها با دقت طراحی می شود. این دسته در بسیاری از فضاهای تجاری، اداری، آموزشی و حتی مسکونی قابلیت استفاده دارند. عملکرد این دسته از فن کویلها مانند سایر فن کویل ها شامل فن و کوئل می باشد به این صورت که مکش هوا از جلو یا عقب و دمیدن هوا از بالا صورت می گیرد. این چرخه هوای داخل محیط را تغییر می دهد و جریان هوا را فعال می کند. در فن کویل های دو لوله ای، هر یک از این دو لوله به جریان آب سرد و گرم اختصاص دارد، بنابراین دستگاه باید به عنوان گرمایش یا سرمایش عمل کند. اما فن کویل های چهار لوله ای دارای یک کوئل سرد و یک کوئل گرم هستند و به همین دلیل هم دارای کارکرد سرمایش و هم گرمایش می باشند.

یکی از معایب اصلی فن کویل های زمینی صدای تولید شده در هنگام کار است. اگرچه این امر به عوامل مختلفی از جمله نحوه نصب، نوع موتور و دمنده آن بستگی دارد اما در هر صورت این صدا با شدت و حجم متفاوتی وجود دارد.

از مزایای فن کوئل نیز می توان به قیمت مناسب و هزینه نصب نسبتاً کمتر آن اشاره کرد.

فن کویل سقفی :

فن کویل سقفی در قسمت سقف نصب می شود و با توجه به نوع معماری ساختمان میتوانیم آنها را در دو دسته فن کویل سقفی توکار و فن کویل سقفی روکار دسته بندی کنیم. در سال های اخیر استفاده از فن کویل های روکار کاهش یافته است ولی استفاده از فن کویل های توکار رو به افزایش است. فن کویل های سقفی توکار دارای انواع مختلفی هستند از جمله: فن کویل های کانالی، فن کویل های کاستی یک طرفه، فن کویل های کاستی چهار طرفه و فن کویل های سقفی ساده.

فن کویل های سقفی ساده در قسمت پیشانی سقف نصب می شود. فن کویل های کانالی برای محیط های بزرگ مورد استفاده قرا می گیرد و نیاز به کانال کشی دارد. این فن کوئل ها در ظرفیت های ۶۰۰ تا ۲۲۰۰ فوت مکعب در هر دقیقه ساخته می شوند. فنکویل های کانالی شکل پیشرفته تری از فنکوئل های سقفی هستند. نام دیگر این فن کوئل داکت فنکوئل می باشد. به این معنا که ورود و خروج هوا از طریق کانال صورت میگیرد. نوع دیگر کاستی ها هستند محبوبترین نوع فنکوئل در بازار کاستی ها می باشد که بطور کلی درداخل سقف نصب می شود و بدلیل فضای آکوستیک داخل سقف های کاذب و سایر لایه های عایق صدای تولید شده این گروه بسیار کم است.

استفاده از این فن کویل های کاستی محدودیتی ندارد و در هر مکان با هر کاربری از جمله ادارات، مراکز خرید, منازل و سایر مکانها قابلیت استفاده دارد.

اجزا و قطعات فن کویل :

فن میتواند فلزی یا غیر فلزی باشد که با چرخش خود وظیفه گردش هوا را به عهده دارد.

کویل از لوله ها یا سیم هایی از جنس مس یا آلومینیوم تشکیل شده است. تعداد لوله ها معیاری تعیین کننده در نوع و کیفیت فن کوئل است.

فیلتر به عنوان مانعی در برابر ذرات معلق در هوا و گرد و غبار عمل می کند تا عملکرد کلی سیستم مختل نگردد.

موتور که انرژی اصلی حرکت در داخل سیستم را تامین می کند ساختار خاص خود را دارد و تنهایی یک مجموعه و سیستم محسوب می شود.

ترموستات وسیله ای است که دمای کلی فن کوئل را ثابت نگه می دارد و به دمایی که برای آن تنظیم شده اشاره دارد.

تعمیر و نگهداری فن کویل ها :

به منظور بهبود عملکرد و افزایش کارایی فن کوئل ها مسئله محافظت، نگهداری و تعمیر امری ضروری است. تعمیر و نگهداری صحیح فن کویل ها باعث صرفه جویی در هزینه های آب و برق نیز می گردد. گرد و غبار، کثیفی و سایر ذرات جامد موجود در هوا روی سطح داخل فن کوئل جمع می شود و باعث کاهش کارایی فن کوئل ها می گردد. به این ترتیب که گرد و غبار سرعت فن را کاهش می دهد، خاکها جمع شده روی موتور دمنده، موتور را داغ می کند،گرد و غبار و کثیفی روی کوئل ها باعث می شود که جریان هوا و همچنین اثربخشی گرمایش و سرمایش کاهش یابد و پر شدن فیلترهای هوا از خاک نیز باعث رشد میکروبی می گردد.

از اینرو توصیه می گردد به صورت روزانه نمای بیرونی فن کوئل ها را بررسی کنید و در صورت وجود گرد و غبار و یا آشغال آن را تمیز کنید. تسمه ها و فیلتر را به صورت ماهانه بررسی کنید و در صورت نیاز آنها را تعویض کنید. همچنین توصیه می شود به صورت فصلی موتور فن کویل ها را روغن کاری کنید بویژه آنهایی که در معرض گرد و غبار قرار دارند میبایست بیشتر روغنکاری شوند . به منظور اطمینان از صحت عملکرد دستگاه نیز در صورت نیاز لازم است فن کوئل ها به صورت سالانه توسط تکنسین ها بازرسی شوند.