ايران براي توسعه ميادين مشترك چه اهرمي در دست دارد؟
به گزارش تاسیسات نیوز ، در اين ميان، با توجه به اينكه ايران در 14 ميدان نفتي و گازي با همسايگان جنوبي خود مشترك است و در حالي كه خليج‌فارس بيش از 50 درصد از ذخاير نفت و گاز جهان را در خود جاي داده لزوم سرمايه‌گذاري‌هاي جديد از سوي كشورمان اجتناب ناپذير است.امروز همه كارشناسان انرژي اعتقاد دارند كه قطري‌ها در برداشت از ميدان مشترك گازي (پارس‌جنوبي) گوي سبقت را از ايران ربوده‌اند و سال‌ها است كه با سرمايه‌گذاري گسترده حجم قابل توجهي از اين مخازن را برداشت كرده و مورد استفاده قرار داده‌اند. عراقي‌ها هم در بحث برداشت از مخازن مشترك نفتي با سرمايه گذاري عظيم و آوردن غول‌هاي نفتي جهان در حال سبقت گرفتن از ما هستند و با وجود تلاش كشورهاي همسايه، ايران هنوز نتوانسته سرمايه‌گذاري قابل توجهي را در اين مخازن انجام دهد.اوضاع در ميدان‌هاي مشترك با عربستان، كويت و امارات و عمان نيز چندان رضايت‌بخش نيست و بايد با جذب سرمايه گذاري‌هاي جديد تحولي اساسي را رقم بزنيم.در درياي خزر هم ايران با وجود سال‌ها حفاري هنوز نتوانسته است به توليد نفت بپردازد و سال‌ها طول خواهد كشيد تا كشورمان به جمع توليد‌كنندگان نفت در خزر بپيوندد.ميدان گازي پارس جنوبي را مي‌توان نقطه تبلور اين ميدان‌هاي مشترك ميان ايران و همسايگانش به شمار آورد كه سرمايه‌گذاري‌هاي ايران تاكنون سبب شده است تا 10 فاز از اين منابع ارزشمند گازي وارد شبكه سراسري گاز ايران شود، هر چند حجم سرمايه‌گذاري و روند توسعه تاسيسات ايران در مقايسه با قطر- شريك ايران در حوزه پارس جنوبي- اختلاف قابل توجهي دارد، اما مابقي ميدان‌ها اين روزها حال و روز خوشي ندارند.
با روي كار آمدن دولت تدبيرو اميد بازهم همانند ادوار گذشته اولويت اصلي به توسعه ميادين مشترك داده شده و براي اين ميادين تدابير ويژه‌اي انديشيده شده است، لزوم سرعت بخشيدن به فرآيند اجراي پروژه‌هاي در دست اجرا واقع در ميادين مشترك در خشكي و دريا اهميت خاصي را دارا است و كارشناسان انرژي اميدوارند كه سرمايه‌گذاري‌هاي كلان ارزي و ريالي در بخش‌هاي گوناگون صنعت نفت ميادين مشترك را نيز از وضعيت فعلي خارج سازد.داستان عقب ماندن ايران از كورس رقابت توليد از ميدان‌هاي مشترك خود با كشورهاي همسايه در خليج فارس سر دراز دارد، اما ميدان گازي پارس جنوبي حكايتي ديگر دارد و همسايه قطري ما به دليل عدم سرمايه گذاري كشورمان در سال‌هاي گذشته سه برابر ايران از اين ميدان مشترگ گاز برداشت مي‌كند.چندي پيش اكبر تركان، مشاور ارشد رئيس‌جمهور كه سال‌ها تخصص و تجربه در صنعت نفت ايران دارد، با بيان اينكه بايد مشاركت در توليد از ميدان‌هاي مشترك جايگزين مسابقه بين كشورهاي همسايه شود، گفت: توليد مشترك به جاي مسابقه در ميدان‌هاي مشترك بايد مورد توجه قرار گيرد، زيرا اين امر به نفع هر دو طرف خواهد بود.اكبر تركان افزود: اجرايي شدن توليد مشترك نيازمند روابط صميمانه است و مسابقه سبب تخريب مخزن خواهد شد و بايد با مشاركت همسايگان به فكر توليد بيشتر و صيانتي باشيم.وي با بيان اينكه ارزش ميعانات گازي پارس‌جنوبي با كل گاز اين مخزن برابري مي‌كند، گفت: نبايد تمام توجه‌ها معطوف به استخراج گاز از اين ميدان شود، چون ارزش ميعانات گازي آن بيشتر است.اين اظهار نظر از چندين جهت داراي اهميت است و گوياي رويكرد جديد كشورمان در توسعه ميدان‌هاي مشترك دارد و دولت تدبير و اميد در صدد احياي روابط دوستانه و ايجاد فضاي تفاهم و تعامل با همسايگان نفتخيز خود است.بايد اين نكته را مورد توجه قرار داد كه كسب جايگاه نخست اقتصادي منطقه و تعامل با جامعه بين‌الملل از نكات كليدي سند چشم‌انداز توسعه به شمار مي‌رود و امروز صنعت نفت يكي از اركان تاثيرگذار براي تحقق اين سند به شمار مي‌آيد، زيرا اين صنعت به لحاظ جايگاه اقتصادي و ارتباط با جامعه بين‌الملل مي‌تواند كمك شاياني براي رسيدن به اهداف داشته باشد.اصلاح ساز‌و‌كارهايي مانند قراردادهاي نفتي، شرايط تحريمي، برنامه‌ريزي، جذب سرمايه خارجي، برطرف كردن محدوديت‌هاي منابع مالي و افزايش توان مديريتي و فني داخلي از جمله راهكارهاي جبران عقب افتادگي توليد نفت و گاز در ايران است و پيشنهاد مشاور ارشد رئيس‌جمهور مبني بر تعامل و همكاري بيشتر و مشاركت در توليد با همسايگان مي‌تواند افق جديدي پيش‌روي صنعت نفت ايران قرار دهد.كارشناسان انرژي اعتقاد دارند جذب سرمايه‌گذاري سالانه ٥٠ ميليارد دلار در صنعت نفت، نيازمند تعامل سازنده با جهان خارج و مشاركت شركت‌هاي توانمند بين‌المللي است كه تحت فشار تحريم‌ها نباشند، وگرنه برنامه‌ريزي‌هاي توسعه‌اي يا بايد از اساس مورد بازنگري قرار گرفته و بر اساس محدوديت‌ها تعديل شود يا بايد در حسرت تحقق آن ماند.نزديك به دو دهه از فعاليت‌هاي توسعه‌اي قطري‌ها در پارس جنوبي مي‌گذرد و امروزه اين كشور با استفاده از ذخاير ميدان مشترك پارس جنوبي و قراردادها و سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده از سوي شركت‌هاي بزرگ بين‌المللي ژاپني، كره جنوبي و آمريكايي به بزرگ‌ترين صادر‌كننده «گاز طبيعي مايع» تبديل شده است.اما حكايت كشورمان به گونه‌اي ديگر است، ايران در سال ٢٠٠٢ بهره‌برداري از مخزن بزرگ گازي پارس جنوبي را آغاز و براي بهره‌برداري از بزرگ‌ترين مخزن گازي دنيا كه حدود ٩ درصد گاز جهان را در خود ذخيره كرده است، ٢٨ فاز طراحي كرده، ولي بر خلاف قطري‌ها و به دليل تحريم‌هاي اقتصادي، همچنان در گير و دار جذب پيمانكاران بزرگ نفتي و تلاش براي جلب سرمايه‌گذاران خارجي است تا بتواند عقب‌ماندگي‌هاي خود از قطر را جبران كند.به هر حال تعامل با جهان و رويكرد جديد در ديپلماسي انرژي با توجه به ديدگاه‌هاي دولتمردان و حمايت‌هاي مجلس به ويژه در بحث ميدان‌هاي مشترك يك بار ديگر ايران را مي‌تواند به جايگاه واقعي خود در توليد نفت و نيز گاز برساند.
انتهای پیام