گشایش نخستین کارخانه لامپ‌سازی
به گزارش تاسیسات نیوز، توماس ادیسون در نخستین روز اکتبر سال 1880 نخستین کارخانه لامپ برق دنیا را در منلوپارک افتتاح کرد.
ادیسون یک سال قبل از آن تاریخ لامپ اختراعى خود را كه از يك رشته زغالين ساخته شده بود، روشن کرد.
این لامپ بيش از 40 ساعت درخشيد. علاوه بر اين، اديسون در همان سال كار دستگاه تلفن را به وسيله يك ميكروفون حاوى ذرات زغال بهبود بخشيد و در كنار اين كار به اختراعات ديگر خود از جمله فيوز الكتريكى، دستگاه‌هاى اندازه‌گيرى و تكامل ديناموهاى ماشين‌هاى بخار پرداخت. چراغ‌های الکتریکی اولیه با جریان دائم کار می‌کردند.
اولین منبع جریان دائم پیل ولتا بود که در سال ۱۸۰۰ میلادی کشف شد. در سال ۱۸۰۲ اثر جریان در ایجاد نور شناخته شد، ولی استفاده از جریان الکتریکی در ایجاد نور ده‌ها سال پس از آن صورت پذیرفت.
لامپ ادیسون از یک رشته زغالی تشکیل می‌شد که بر اثر عبور جریان ملتهب می‌شد و نور ساطع می‌کرد. برای جلوگیری از سوختن زغال، آن را در یک حباب شیشه‌ای خالی از هوا قرار می‌دادند، اما به علت تبخیرشدن زغال، بالابردن درجه حرارت بیشتر از حد معینی ممکن نبود.
با گذشت زمان رشته‌های زغالی جای خود را به رشته‌هایی از جنس دیگر مانند اوسیوم با نقطه ذوب ۲۵۰۰ درجه سانتی‌گراد (۱۹۰۵ میلادی) و تنگستن با نقطه ذوب ۳۴۰۰ درجه سانتی‌گراد (۱۹۰۶ میلادی) داد و تولید نور بیشتر با استفاده از همان توان الکتریکی ممکن شد.
لامپ‌های التهابی امروزی از تنگستن استفاده می‌کنند. در سال ۱۹۱۳ میلادی لانگمیر به جای خالی‌کردن حباب لامپ از هوا، آن را با گاز خنثی پر کرد تا از تبخیر رشته لامپ جلوگیری کند، اما به علت بالا رفتن تلفات حرارتی (بر اثر هدایت گرما توسط گاز خنثی) درجه حرارت رشته افت می‌کرد.
برای رفع این مشکلات لانگمیر رشته را به‌صورت سیم‌پیچ درآورد تا سطح جانبی آن را بکاهد و در نتیجه اتلاف حرارت کاهش یابد. این نوع لامپ‌ها در ۱۹۳۴ میلادی وارد بازار شدند.
برای جلوگیری از تبخیر تنگستن که موجب سیاه‌شدن سطح داخلی حباب می‌شد و طول عمر لامپ را کاهش می‌داد، کمی ید به گاز داخل حباب افزوده شد. این کار باعث می‌شود که در نقاط دور از رشته تنگستنی (دمای ۸۰۰ درجه سانتی‌گراد) بخار تنگستن با ید ترکیب شود و یدور تنگستن تولید کند.
یدور تنگستن در دمایی نزدیک به ۲۰۰۰ درجه سانتی‌گراد (اطراف رشته تنگستنی) دوباره تجزیه شده و تنگستن روی رشته می‌نشیند. علاوه بر ید از گازهای دیگری از خانواده هالوژن‌ها هم استفاده می‌شود که به همین خاطر به این لامپ‌ها لامپ‌های‌هالوژنی می‌گویند.
لامپ‌های تخلیه در گاز در سال ۱۹۵۰ معرفی شدند که در آنها از بخار جیوه یا بخار سدیم استفاده می‌شد. با عبور جریان از گاز یونیزه، الکترون‌ها با اتم‌های گاز برخورد می‌کنند که موجب تولید تشعشع الکترومغناطیسی می‌شود.
رنگ نور حاصل از این تشعشع به نوع گاز و فشار آن بستگی دارد. در این لامپ‌ها بر خلاف لامپ‌های رشته‌ای نور از راه درجه‌حرارت بالا و التهاب به‌دست نمی‌آید و نور تولیدی آنها تنها دارای فرکانس‌های معینی است که بستگی به نوع گاز دارد.
نسل بعدی لامپ‌های گازی لامپ‌های فلورسنت هستند که در آنها سطح داخلی لامپ از پودری که می‌تواند تشعشع گاز را گرفته و نور با طول موج بالاتر تولید کند پوشیده می‌شود. با ترکیب پودرهای فلورسنت مختلف می‌توان نوری با طیف‌های تقریباً پیوسته تولید کرد که همانند نور حاصل از لامپ‌های التهابی مناسب است.
این لامپ‌ها بازدهی و بهره نوری بالایی دارند. روش تازه‌تری از تولید نور به نام الکترولومینانس هم وجود دارد که در آن با عبور دادن جریان متناوب از اجسام به خصوص می‌توان نور تولید کرد.
انتهای خبر