عدم تناسب افزایش اجاره و قیمت خانه
این روزها رکود ادامه‌‌‌دار در بازار مسکن اگرچه از یک جهت می‌‌‌تواند از رشد بیشتر از نرخ تورم مسکن تا حدودی جلوگیری کند، اما از یک جهت موجب کاهش سرمایه‌‌‌گذاری و درنهایت کاهش ساختوساز و عرضه میشود.
به گزارش تاسیسات نیوز، طبق تازه‌ترین داده‌های مرکز آمار ایران، در شرایطی که ساختوساز مسکن در تهران وارد فاز رکودی شده است، در سایر شهرها رونق نسبی ساخت مسکن را شاهد هستیم.
به گفته مرکز آمار ایران، تعداد پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان در شهر تهران در زمستان ۱۴۰۲ نسبت به زمستان ۱۴۰۱ با کاهش ۵۰.۷ درصدی مواجه بوده، اما در همین دوره تعداد پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان در شهرداری‌های کل کشور افزایش ۱۱.۸ درصدی داشته است. اما سوال این است که آیا قدرت خرید متقاضیان مسکن به خصوص مستاجران در این شرایط نیز رشد داشته است؟ پاسخ قطعا منفی است.
رشد ۱۰ درصدی قیمت ملک و ۵۰ درصدی اجارهبها
در همین رابطه داوود بیگی‌‌‌نژاد، نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک در پاسخ به این پرسش که با توجه به رکود حاکم بر بازار مسکن و افزایش نیافتن قیمت مسکن در این روزها آیا قدرت خرید متقاضیان افزایش یافته است؟ گفت: اگر بخواهیم مقایسه آماری نسبت به سال گذشته داشته باشیم، باید اذعان کنیم که قیمت مسکن در سال جاری نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد و نرخ اجارهبها نیز ۵۰ درصد افزایش داشته است.
کوچ مستأجران از بازار خرید به بازار اجاره
وی ادامه داد: این آمار نشان می‌‌‌دهد که رشد اجارهبها بالاتر از نرخ تورم بوده است و قدرت خرید و درآمد خالص مردم نسبت به سال‌های قبل کاهش پیدا کرده و عده زیادی از مستأجران از بازار خرید به بازار رهن و اجاره مسکن کوچ کرده‌اند.
نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تاکید کرد: قدرت خرید ملک عموم مستأجران حتی با پرداخت وام ودیعه ۲۰۰ میلیون تومانی نیز کاهش پیدا کرده و بازار مسکن در تاریکی قرار دارد، زیرا مشتری نیست.
اثرات تعیین سقف اجارهبها در بازار مسکن
وی در پاسخ به این پرسش که آیا تعیین سقف اجارهبها می‌‌‌تواند راهکاری مناسب برای مقابله با گرانی اجارهبها باشد؟ گفت: تعیین سقف اجارهبها آنطور که باید و شاید تأثیری در بازار مسکن نداشت. برای این موضوع نیز به هر حال ادعایی داریم، چرا که با اجرای این روش به دلیل برخی مشکلات میان موجر و مستاجر تنها فعالیت‌‌‌‌‌‌های قوه قضائیه افزایش پیدا می‌کند.
بیگی‌‌‌نژاد افزود: زیرا قوانینی که در کشور وضع میشود، باید بین آحاد جامعه قابلیت اجرا داشته باشد؛ به طور مثال اگر مالک و مستأجر توافق کنند، توافق آنها قطعاً مورد تأیید نیست و از سوی دیگر به توافق افراد نیز در زمینه مسکن خدشه وارد شده است.
دولت برای مستاجران چاره بیندیشد
وی یادآوری کرد: میانگین نرخ اجارهبها در استان تهران نسبت به سال گذشته بیش‌از ۵۰ درصد افزایش داشته است. حالا که رکود تورمی در بازار اجارهبها و خرید و فروش مسکن حاکم است، باید اینطور تاکید کرد که دولت چهاردهم باید راهکاری اساسی برای بخش مسکن به‌‌‌خصوص مستاجران بیندیشد و انتظار زمان خانه‌‌‌دار شدن را کاهش دهد.
کوچ مستاجران به مناطق پایین شهر
بیگی‌‌‌نژاد با اشاره به اینکه رکود در بازارهای موازی دیگر نیز وجود دارد و این رکود تنها به بازار مسکن خلاصه نمی‌‌‌شود، تصریح کرد: مستأجران به علت کاهش توان قدرت مالی از منطقه‌ای که سکونت دارند، به مناطق پایین شهر در حال نقل مکان هستند؛ به هر مقداری که در قیمت مسکن تفاوت ایجاد شود، تأثیر چشمگیری در تعداد قراردادهای معامله شده، نخواهد داشت، زیرا قدرت خرید و درآمد خالص مردم نسبت به سال‌های قبل کاهش محسوسی یافته و عده زیادی از مستأجران از بازار خرید به بازار رهن و اجاره مسکن کوچ کرده‌اند.
بیگی‌‌‌نژاد خاطرنشان کرد: نرخ اجارهبها این روزها با توان مالی مستأجران همسو نیست و با توجه به رشد قیمت‌ها در بازار خریدوفروش، مستأجران دیگر به خرید خانه فکر نمی‌کنند. متاسفانه نظام بانکی و تسهیلات مسکن نیز در حال حاضر هم به لحاظ سقف و هم به لحاظ نرخ سود به اندازه‌‌‌ای نیست که بتواند قدرت متقاضیان خرید مسکن و مستاجران را افزایش دهد.
وی با اشاره به اینکه به نظر می‌‌‌رسد رکود بازار مسکن فعلا ادامه یابد، تاکید کرد: قیمت بالای مسکن باعث شده تا به طور کلی در خانواده‌ها صحبت از برنامه‌ریزی برای خرید ملک در میان نباشد، زیرا با توان آنها فاصله زیادی دارد.
بیشترین مستاجران در کدام مناطق سکونت دارند؟
نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران با بیان اینکه هزینه مشاوران املاک با درآمدهای آنها همخوانی ندارد، گفت: بسیاری از مشاوران املاک نمی‌‌‌توانند هزینه‌های خود را از طریق کمیسیون‌های مسکنی که دریافت می‌کنند، تامین کنند و همین امر خود باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی برای مشاوران املاک در تهران شده است.
بیگی‌‌‌نژاد با بیان اینکه نرخ اجاره در بسیاری از مناطق افزایش یافته، گفت: نرخ اجاره در منطقه ۵ تهران در مقایسه با سایر مناطق با افزایش روبه‌‌‌رو بوده است.
نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران با بیان اینکه در پایتخت طی خرداد ماه ۴ هزار قرارداد در بخش اجاره و خریدوفروش مسکن ثبت شده، اظهار کرد: ۱۲ هزار واحد دارای پروانه کسب اتحادیه املاک در پایتخت مشغول به فعالیت هستند. در حال حاضر تمایل به تمدید قرارداد بیشتر شده و مستاجران سعی می‌کنند روی یک قیمت با موجر توافق کنند.
گستردگی و تمایل خریداران و خرید ملک در منطقه ۵ و کوچک‌‌‌متراژ بودن واحدهای منطقه ۱۰ باعث شده تا در این دو منطقه تمایل برای خریدوفروش بیشتر باشد. همچنین مناطق ۴ و ۸ بیشترین مستاجر را در خود جا داده است.