سازمان نظام مهندسی در اکثر شهرها دارای شعبه است و از این نظر مضیقهای برای بسیاری از شهرنشینان برای بهرهمندی از نظرات مهندسان مشاور وجود ندارد، اما گاه در برخی شهرها ایرادات قانونی، آئیننامهای یا تفاسیر به رأی مجریان و مسئولان، سبب اخلال در فعالیت این سازمان میشود.
به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، سازمان نظام مهندسی از ارکان اصلی احداث و نظارت بر سازهها است؛ بر اساس قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، اعضای این سازمان باید در همه مراحل ساخت و ساز ابنیه و مستحدثات حضور داشته باشند. شهرداری به عنوان مدیریت عالی شهر و نیز دستگاه بالادستی این سازمان وظیفه نظارت بر ساخت و سازها را دارد و حضور مهندسان مشاور در فرایند ساختمانسازی، جزو اصلیترین مبانی نظارتی ضابطان شهرداری است.
سازمانی که به رانت دامن میزند!
مهران فرامرزی، از کارشناسان شهرسازی زنجان با بیان اینکه ساختار این سازمان به گونهای است که به علت دخالت در مکانیسم ارجاع امورات مهندسی، سبب ایجاد رانت و فساد شده است، میگوید: طرحی که قبلاً در وزارت راه و شهرسازی برای ارجاع امور مهندسی به دفاتر مهندسان واجد صلاحیت از جمله مهندسان مشاور که صلاحیت خود را از سازمان مدیریت و برنامه ریزی و یا وزارت راه و شهرسازی اخذ کردهاند میتوانست راهکار منطقی جهت پیشگیری از رانت موجود باشد.
وی با بیان اینکه در ساختار فعلی حتی میزان ارجاع کار برای مهندسان به طور عادلانه و بر اساس شایستگی نیست، میگوید: فلسفه و نقش وجودی سازمان نظام مهندسی میتواند تنها نقش نظارتی باشد و نه یک سازمان اضافی که علاوه بر تحمیل بار مالی بر پیمانکاران و مردم، یک سازمان رانت ساز هم باشد.
این کارشناس شهرسازی با ابراز تأسف از اینکه هنوز رشته مهندسی شهرسازی جایگاه اصلی خود را در ساختار معیوب نظام مهندسی استان زنجان پیدا نکرده است، تصریح میکند: تخصصی که سیاستگذار اصلی در توسعه شهری محسوب میشود در حال حاضر منزوی است.
فرامرزی ادامه میدهد: در سازمانهای نظام مهندسی کشورهای توسعه یافته از جمله استرالیا سیاستهای اصلی منظر و نماهای شهری و ضوابط آنها کاملاً در حیطه وظایف شهرسازان است و طراحی و مهندسی فضاهای داخلی بر عهده مهندسان معمار، عمران و تأسیسات است.
وی با تاکید بر اینکه مفاهیمی همچون بازآفرینی شهری به معنا و مفهوم حقیقی خود در بافتهای ناکارامد شهری هنوز به صورت واقعی در شهرهای میانی همچون زنجان جایگاه اصلی خود را نیافته است، اظهار میکند: متخصصان حوزه عمران و معماری نگاه تک بعدی کالبدی صرف به مقوله بازآفرینی شهری دارند.
کارشناس شهرسازی با بیان اینکه طرحهای شهرسازی بدون رویکرد و نگرش شهرسازی نوین در حال اجرا و یا اجرا شده است، میگوید: طرح مسیر ویژه اتوبوس که کاملاً شکست خورده است و در هسته مرکزی شهر بود و پروژه سبزه میدان که طرح بدون مطالعه جامع و مانع است، نمونههایی از این موارد است.
۹۰ درصد ساختمانها مسکونی است
اما اصغر رسولی، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان زنجان با بیان اینکه در نظام مهندسی تقسیمبندی پروژهها بر مبنای پروژههای دولتی و غیر دولتی است، میگوید: در پروژههای دولتی موافقتنامه و بودجه از طرف دولت تأمین میشود.
وی با بیان اینکه طراحی و ساخت پروژههای دولتی توسط سازمان برنامه و بودجه، برنامهریزی، طراحی و ساخت میشود میافزاید: پروژههای غیر دولتی هم شامل پروژههای مسکونی است و پروژههای عمومی مثل پاساژها در حوزه صلاحیت نظام مهندسی است.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان زنجان با بیان اینکه ۹۰ درصد پروژههای نظام مهندسی، پروژههای مسکونی و ۱۰ درصد پروژههای عمومی است، اظهار میکند: پروژههای مثل مساجد، مدارس، بیمارستانها و استادیومها، پروژههای خاص دولتی و در حوزه کاری نظام مهندسی نیست و از طریق معاونت برنامهریزی وزارت راه و شهرسازی طراحی و ساخته میشود.
رسولی یادآور میشود: پروژههای سازمان نظام مهندسی در محدوده شهرها ساخته میشود و کار طراحی و نظارت توسط سه هزار و ۵۰۰ نفر از مهندسان دارای پروانه در رشتههای هفتگانه انجام میشود.
وی اضافه میکند: صدور پروانه ساختمانهای روستاها توسط بنیاد مسکن و بخشداریها و دهیاریها صادر میشود.
نواقص را میپذیریم
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان زنجان با تاکید بر اینکه همچون سایر صنوف نواقصی در فعالیت صنف مهندسی ساختمان وجود دارد، میگوید: تمام تلاش و همت ما بر این است که نواقص را کم کنیم و با بکارگیری مهندسان وظیفهشناس در صدد ارائه بهترین عملکرد سازمانی توسط نظام مهندسی ساختمان استان باشیم.
رسولی با بیان اینکه به دلیل نبود مقرراتی در حوزه ساختمان، ساختمانهایی که قبل از سال ۷۰ ساخته شده است بر مبنای تجربه و آئیننامههای سایر کشورها ساخته شده است، میگوید: آئین نامههای صادر شده موجب مقاومتر شدن تأسیسات زیر بنایی و رو بنایی شده است.
وی از تهیه و ساخت یک میلیون مترمربع نقشه در شهر زنجان در مدت یک سال خبر میدهد و میافزاید: این تعداد از نقشهها از تأیید مهندسان نظام مهندسی گذشته و جهت صدور پروانه به شهرداری معرفی شده است.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان زنجان با بیان اینکه طبق مقررات ساختمان انتخاب مهندس طراح به عهده مالک است، یادآورمیشود: نحوه ارجاع کار و نظارت بر نحوه دریافت و پرداخت و حقالزحمه ناظران طبق تبصره ۲ ماده ۲۴ آئین نامه اجرایی ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه و ابلاغ خواهد شد.
رسولی عنوان میکند: با اجرای این دستورالعمل ابلاغی توزیع نقشه بین مهندسان ناظر انجام میشود.
ساخت و ساز زیر نظر مجریان ذیصلاح
وی با اشاره به اجرای طرح مجریان ذیصلاح در شهر زنجان اظهار میکند: این طرح در ساختمانهای بالای ۶۰۰ مترمربع اجرا میشود.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان زنجان میگوید: با توجه به شرایط خاص استان و قوانین بالادستی موجود این موضوع در بافت فرسوده اجرا میشود.
رسولی با تاکید بر اینکه طبق مصوبه اخیر باید برای تمامی ساختمانهای مجری این طرح اجرا شود، میگوید: در حال آماده سازی زیرساختهای نرمافزاری در این زمینه هستیم.
وی با بیان اینکه در کشور ۵۰۰ هزار مهندس ساختمان فعال است، ادامه میدهد: در استان زنجان قریب به شش هزار عضو نظام مهندسی ساختمان وجود دارد که از این تعداد سه هزار و ۵۰۰ نفر دارای پروانه هستند.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان زنجان با اشاره به چالشهای پیش روی سازمان نظام مهندسی ساختمان، میگوید: برای اجرا و عملیاتی کردن آئیننامههای صادر شده با چالشهایی روبهرو هستیم.
رسولی ادامه میدهد: به عنوان مثال در سال ۹۸، پیوست شش آئیننامه ابلاغ شد که در خصوص اجزای غیر سازهای بود؛ البته این ابلاغ هنوز به طور کامل در استان زنجان اجرا نشده است.
وی ادامه میدهد: با اجرای کامل این آئیننامه کمترین آسیب در زلزله به ساختمانها وارد میشود.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان زنجان خاطر نشان میکند: نگهداری ساختمانها در خصوص پدافند غیر عامل، انرژی ساختمانها و ایمنی نواقصی وجود دارد که باید برای رفع این نواقص تلاش کنیم و با حداقل ایرادات ساختمانها را به بهره برداری برسانیم.