تاسیسات نیوز – سیدعلی صدرواقفی، فعال صنعت ساختوساز: طبق ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی ساختمان کشور، مسئولیت نظارت بر اجرای ضوابط و مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجرای تمامی ساخت‌وساز‌‌‌ها بر عهده وزارت مسکن و شهرسازی است. بر این اساس وزارت مسکن اقدام به انتشار مقررات ملی ساختمان در ۲۲ مبحث کرده که مبحث ۱۹ آن مربوط به صرفه‌‌‌جویی در مصرف انرژی در ساختمان است. مطالعات نشان می‌‌‌دهد حدود ۴۰درصد از مصـرف گاز شهری سالانه کشور مربـوط بـه صنعت ساختوساز است، ایـن در حالی است که متوسط مصرف انرژی ساختمان‌‌‌های مسـکونی در کشور ما چند برابر استاندارد جهانی اسـت.
مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان در سال ۱۳۷۰ به تصویب هیئت وزیران رسید و اجرای آن در ساختمان‌‌‌های کشور الزامی شد. این مبحث چند بار باز‌‌‌نگری شده که آخرین آن در سال ۱۳۹۹ بوده و بعد از باز‌‌‌نگری، چاپ و به تمامی ارگان‌‌‌های کشوری ابلاغ شده است. مطابق فراز ۵ از بخش دوم سیاست‌‌‌های بهینه‌‌‌سازی در سند «تراز تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور تا افق ۱۴۲۰» مصوب مهرماه ۱۳۹۹ شورای عالی انرژی با عنوان سیاست‌‌‌های مدیریت مصرف انرژی در بخش ساختمان، رعایت مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان در تمامی ساختمان‌‌‌های نوساز، بر اساس گروه ساختمان به صورت اجباری در نظر گرفته شده است.
اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان شامل عایق‌‌‌کاری حرارتی صحیح پوسته خارجی ساختمان، استفاده از قاب پنجره مناسب با شیشه دوجداره استاندارد، عایق‌‌‌کاری صحیح لوله‌‌‌ها، دیگ و منابع آب‌‌‌گرم و منابع انبساط، استفاده از سامانه‌‌‌های کنترل هوشمند موتورخانه و فضاها، استفاده از تجهیزات سرمایشی و گرمایشی استاندارد با راندمان بالا، استفاده از نیروگاه خورشیدی خانگی، هوشمندسازی مدیریت مصرف انرژی، نصب پمپ حرارتی زمین گرمایی، استفاده از آبگرمکن خورشیدی و نصب سایبان روی کندانسور داکت اسپلیت، کولر گازی و کولر آبی ازجمله این اقدامات است.
در ویرایش جدید مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان برای رعایت ضوابط آیین‌نامه ماده ۱۸ قانون اصلاح الگوی مصرف سه رده انرژی تعریف شده است: ساختمان‌‌‌های منطبق با مبحث ۱۹(EC)؛ ساختمان کمانرژی (+EC)؛ ساختمان بسیار کمانرژی (++EC). طبق این دسته‌بندی ساختمان‌‌‌های منطبق با مبحث ۱۹ (EC) دارای پایین‌ترین رده ساختمان بوده و دستیابی به این رده در ساختمان‌‌‌ها اجباری است.
برخی فعالان حوزه ساختمان بر این باورند که اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان مبنی بر بهینه‌‌‌سازی مصرف انرژی سبب افزایش هزینه‌‌‌های ساختوساز می‌شود. درصورتی که اگر این مبحث از ابتدای طراحی ساختمان در نظر گرفته شود و به طور صحیح اجرا شود، علاوه بر اینکه هزینه‌‌‌های اولیه ساختوساز را کاهش می‌‌‌دهد، در هزینه‌‌‌های بهره‌‌‌برداری و مصرف انرژی ساختمان‌‌‌ها نیز موثر خواهد بود.
بنابراین چنانچه در طراحی و اجرای ساختمان اصول اولیه مهندسی رعایت شود، علاوه بر ایجاد فضای مناسب برای زندگی ساکنان و افزایش سطح رفاه جامعه، سبب کاهش هزینه‌‌‌های اولیه نیز می‌شود.
هرچند مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان در حال حاضر خالی از اشکال و ایراد نیست، اما اجرای صحیح این مبحث می‌تواند در اقتصاد خانواده، افزایش رفاه نسبی در اثر مصرف صحیح انرژی، اقتصاد ملی، کاهش قابل‌توجه مصرف سوخت و درنتیجه کاهش آلودگی‌‌‌های ناشی از آن، تامین شرایط آسایش، کاهش ظرفیت اولیه و استهلاک سیستم سرمایش و گرمایش و کاهش استهلاک سیستم گرمایش و سرمایش تاثیرگذار باشد.
متاسفانه دست‌‌‌اندرکاران صنعت ساختمان به دلیل تلاش برای کاهش هزینه ساختوساز، عدم‌فرهنگ‌سازی در زمینه مصرف انرژی، عدم‌نظارت صحیح توسط مراجع ذی‌ربط و از همه مهم‌تر عدم‌ایجاد امتیازات و تخفیفات ویژه از اجرای مبحث ۱۹ خودداری می‌‌‌کنند.
با توجه به اینکه بخش خانگی بیش از ۳۰درصد مصرف برق و گاز طبیعی را در کشور به خود اختصاص داده، تعیین معیار مصرف انرژی در ساختمان‌‌‌های مسکونی براساس استاندارد ملی شماره ۱۴۲۵۳ و نصب برچسب انرژی برای این ساختمان‌‌‌ها، می‌تواند در ایجاد انگیزه برای سازندگان به اجرای مبحث ۱۹ در ساختمان‌‌‌های مسکونی کمک کند.
همچنین می‌توان با وضع مقرراتی نسبت به ایجاد انگیزه مضاعف در سازندگان اقدام کرد تا در ساخت‌‌‌وسازهای جدید درصورت اجرای صحیح مبحث ۱۹، امکان بهره‌مندی از تخفیفات ویژه در خرید انشعابات مختلف از قبیل برق و گاز به وجود آید یا امتیازاتی در فرآیند پرداخت عوارض برای ساختمان‌‌‌ها براساس رده انرژی در نظر گرفت.
درنهایت می‌توان گفت؛ اجرای کامل مبحث ۱۹ مستلزم همکاری نهاد‌‌‌های مختلف، سازندگان و مهندسان با در نظر گرفتن امتیازات ویژه‌‌‌ای براساس رده انرژی ساختمان‌‌‌ها است تا سبد اقتصادی خانوارها در زمینه انرژی، آلایندگی محیط‌زیست و استهلاک ساختوساز شهری کاهش یابد.
