سرمایه ها و هزاران سوال بی جواب
به گزارش تاسیسات نیوز به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد، مدت هاست دریاچه ارومیه که یک سرمایه ملی است با بحران کم آبی روبروست.
عیسی کلانتری در نشستی که در خانه کشاورز به‌منظور ارائه گزارش کار کارشناسان ایرانی اعزامی به آمریکا برگزار شد، با اشاره به اینکه مسیر ستاد احیای دریاچه ارومیه به کمک برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته با محوریت دانشگاه صنعتی شریف درست انتخاب و انجام شده است، گفت: کلیات مسیر صحیح بوده اما باید در مسیر حرکت اصلاحات لازم صورت بگیرد. کلانتری با اشاره به اینکه پنج میلیون نفر در حاشیه دریاچه ارومیه ساکن هستند، اظهار کرد: در صورت خشک شدن دریاچه باید تنها در شهر تبریز بیش از 2 میلیون نفر جابه‌جا شوند، امروز شاهدیم علاوه‌بر شهر تبریز، شهر ارومیه هم در مسیر ریزگردها و مورد تهاجم آنها قرار گرفته است.
وی با تاکید براینکه نمی‌توانیم منتظر بمانیم و با از بین رفتن شهرهای تبریز و ارومیه وارد عملیات و اجرا شویم، گفت: در کشورهایی مثل آمریکا 30 سال است که فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی شروع شده ولی ستاد احیای دریاچه ارومیه کمتر از یک سال است که وارد امور اجرایی شده و فرصت کافی برای این فرهنگسازی را ندارد، ولی ناچار است یکسری اقدامات فوری را به‌منظور احیا انجام دهد.
وی با اشاره به اینکه ستاد احیای دریاچه ارومیه نمی‌خواهد نان کسی را ببرد و به کسی زور بگوید، گفت: کسی نمی‌خواهد یک هکتار باغ از اراضی را خشک کند، اما طبق مصوبه دولت می‌تواند جلوی توسعه حتی یک هکتاری باغ را بگیرد. کسی نمی‌خواهد زراعت دیمی را به زراعت آبی بازگرداند. سیاست دولت این است که یک هکتار کشت دیم نیز به آبی تبدیل نشود.
کلانتری با اشاره به اینکه باید میزان تولیدات کنونی کشاورزی منطقه را با مصرف 50 درصد آب کنونی داشته باشیم، افزود: در این شرایط ناچار هستیم آب کشاورزان را برای حفظ کشور ببندیم و میزان 1300 متر در ثانیه آب از کشاورزان بخریم تا 40 میلیارد مترمکعب مصرف آب را کاهش دهیم.
وی گفت: اگر دست روی دست بگذاریم تا 5 یا 10 سال دیگر با این روند همه زمین‌ها از بین رفته و دریاچه‌ای باقی نخواهد ماند که بخواهیم آن را احیا کنیم. وی گفت: 40 درصد آب باید به‌منظور تعادل‌بخشی ذخیره آب سفره‌های زیرزمینی و افزایش حقابه دریاچه ارومیه کاهش یابد، درحالی‌که 58 درصد آب‌های زیرزمینی مصرف می‌شود تنها 38 درصد این سفره‌های زیرزمینی قدرت تجدید‌پذیری دارند.
دبیر اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه با تاکید براینکه کارشناسان باید بر مبنای واقعیت‌ها برای دریاچه نسخه‌نویسی کنند، گفت: واقعیت‌ها حاکی از این است که کشور در حال تهدید است و در حال حاضر اراضی کشاورزی خراسان، کرمان و همدان از دست رفته و آذربایجان شرقی و غربی نیز در شرف از دست رفتن هستند و نباید بشینیم و روند از بین رفتن شهرها را تماشا کنیم چون در حال حاضر از تعداد حدود 40 تالاب کشور حتی یک تالاب زنده هم وجود ندارد.
وی افزود: فرصتی نداریم که 15 سال کار فرهنگی کنیم و وزارت نیرو تشکل‌های فرهنگی مربوطه را ایجاد کند و بعد وارد فاز اجرا شویم. اگر منتظر پیشرفت این روند فرهنگی و کسب رضایت مصرف‌کنندگان و کشاورزان باشیم دریاچه از بین می‌رود.
وی با بیان اینکه انتقاد کردن خیلی راحت است، گفت: من به نظر کارشناسان اهمیت می‌دهم و انتقادات آنها را می‌پذیرم اما ستاد احیای دریاچه ارومیه مجری کار نیست. مجری، دستگاه‌های اجرایی مثل سازمان محیط زیست، جهاد کشاورزی و وزارت نیرو هستند.
کلانتری با اشاره به اینکه نباید در عملکرد ستاد تنها بخش خالی لیوان را دید، گفت: در استان‌های آذربایجان غربی و شرقی گردهمایی‌های بسیاری در مورد کاهش مصرف آب با حضور کشاورزان برگزار شده که خود من حداقل در 10 مورد آن شرکت داشته‌ام و درجریان بوده‌ام که استانداران و فرمانداران زانو به زانو با کشاورزان صحبت می‌کنند و امام جمعه این استان‌ها به جای صحبت در مورد مسائل سیاسی، از احیای دریاچه حرف می‌زنند و در مساجد، مدارس، دانشگاه‌ها، شوراهای شهر درباره کاهش مصرف آب با شهروندان گفت‌و‌گو می‌شود.
دبیر اجرای ستاد احیای دریاچه ارومیه با تاکید بر اینکه کار اجتماعی، مثل کارهای سازندگی و ساخت سد نیست که در صورت تامین بودجه به سرعت محقق شود، گفت: ناچاریم دریاچه ارومیه را زنده نگه داریم و برای احیای دریاچه حداقل 14 میلیارد متر مکعب آب لازم است، درحالی‌که ظرفیت این دریاچه بیش از دو برابر این عدد است و 22 میلیارد متر مکعب متوسط آب دریاچه بوده است.
کلانتری با تصریح بر اینکه هیچ محدودیت مالی در زمینه همکاری با دانشمندان داخلی و خارجی برای احیای دریاچه ارومیه وجود ندارد، اظهار کرد: 14 سال به‌طور مستقیم در دولت بودم و شاهدم هیچ وقت وضع مالی دولت غیر از سال 62 به بدی سال پیش نبوده و با این حال هر چه برای احیای دریاچه خواسته‌ایم دولت با حاتم بخشی در اختیار ما قرار داده است.
دبیر اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به بودجه 2 هزار میلیارد تومانی تخصیص یافته برای احیای دریاچه ارومیه، افزود: دستگاه‌های اجرایی کمبود بودجه برای احیا ندارند، مگر توانش را نداشته باشند.
وی گفت: گزارش نظارتی خود را مبنی بر اینکه هر یک از دستگاه‌های مختلف اجرایی تا چه حد در زمینه احیا فعالیت داشته‌اند، را به دولت ارائه خواهیم داد.
وی تاکید کرد: وقتی 2هزار میلیارد تومان برای احیای دریاچه ارومیه اختصاص می‌یابد، نشانگر این است که این مساله برای دولت مهم است.
وی با اشاره به ضرورت تقویت گروه‌های پایش ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: حسن گروه‌های پایش این است اگر هر موقع متوجه اشکال یا اشتباهی در برنامه‌های اجرایی شویم امکان اصلاح فراهم می‌شود.
مسعود تجریشی، مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز با اشاره به اینکه این نشست یکی از جلسات کارگروه راهبردی احیای دریاچه ارومیه بوده است، گفت: ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌تواند به‌منظور تحقق اهداف خود از تمام نظرات و تجربیات گسترده و متنوع این کارگروه‌ها استفاده کند.
وی افزود: یک گروه 12 نفره طی سفری به آمریکا از 4 دریاچه واقع در این کشور که تا حدی مشابه دریاچه ارومیه است دیدن کردند و هیات اعزامی به این سفر که از سازمان‌های مختلف با دیدها و جهت‌گیری‌های متفاوت بودند ارزیابی و دستاوردهای خود را از سفر ارائه کردند تا ببینیم کدام یک از تجربیات آنها برای دریاچه مفید خواهد بود.
تجریشی با اشاره به اینکه در این جلسه نظرات دستگاه‌های سازمان محیط زیست، دانشگاه‌های منطقه و بزرگ کشور، سازمان جنگل‌ها و مراتع، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، سازمان زمین‌شناسی، کارشناسان حوزه آب کشاورزی و محیط زیست با نگاه‌ها و جمع‌بندی‌های مختلف ارائه شد، اظهار کرد: اگر بخواهیم برخی اقدامات را اجرا کنیم و با مطالعه کتاب و مقاله دست به اقدام بزنیم ممکن است آن کار در جایی دیگر انجام شود ولی اثربخش نبوده است. وی با بیان اینکه هدف از این سفر این است که ببینیم در حال حاضر در کشورهای جهان در مواجهه با این امر چه اقداماتی صورت می‌گیرد، گفت: برای دستیابی به این تجربیات عملی باید به این مناطق سفر کرد تا توسط افرادی که در این مناطق کار می‌کنند، راهنمایی‌های لازم صورت گیرد.
انتهای خبر