یک ابتکار، میلیاردها دلار سود

KN6-10094

 

یک ابتکار، میلیاردها دلار سود   ( بومی سازی فناوری ضد رسوب )

گروه تاسیسات : رسوب آب همه ساله میلیاردها تومان خسارت بر صنایع، و ماشین آلات صنعتی وارد می کند، در حالی که استفاده از رسوب زداهای الکترونیکی در کشورهای توسعه یافته امری مرسوم و متداول است اما این فناوری در کشور ما تقریبا ناشناخته و دور از دسترس عموم است. از طرف دیگر؛ مردم و افراد غیر متخصص همواره به وضع موجود، خو کرده و تصور می کنند که شرایط محیطی آنها طبیعی و معمولی است، در حالی که دانشمندان به دنبال اصلاح روش ها و ارتقاء فن آوری ها هستند. فن آوری های مربوط به زندگی روزمره و افزایش رفاه معمولا در مورد تعدادی از کالاها نظیر خودرو در معرض دید و توجه همگان قرار دارد، ولی فن آوری هیا تخصصی و زیربنایی تنها توسط متخصصان، فهمیده می شود و اخبار و اطلاعات آنها در رسانه های تخصصی ارائه می شود.

 

رسوب و اتلاف انرژی

اثر رسوب بر اتلاف انرژی موضوعی است که بیشتر موردتوجه متخصصان و مدیران می باشد. در حالی که در اثر این پدیده سالانه معادل یکصد میلیون بشکه نفت خام و انرژی در کشور تلف شده و ارزش آن به قیمت فعلی بالغ بر هفت میلیارد دلار درسال برآورد می شود که می توان با استفاده از فن آوری های پیشرفته، از این اتلاف انرژی جلوگیری کرد. بنابراین در صورت استفاده از فن آوری های مدرن برای حذف رسوب در تاسیسات و ماشین آلات، می توان صرفه جویی قابل توجهی در مصرف گاز، برق و آب صنایع، ادارات، سازمان ها و حتی لوازم خانگی انجام داد.

 

رسوب آب و تاسیسات

رسوب آب یکی از مهمترین عوامل فرسایش و خوردگی تاسیسات حرارتی و برودتی صنایع، ساختمان های مسکونی و عمومی است. سالیانه میلیاردها دلار تجهیزات فلزی تاسیسات نظیر بویلرها، مبدل ها، کندانسورها، اپراتورها، شیرآلات لوله ها، رادیاتورها و … به علت خوردگی و پوسیدگی اسقاط شده و هزینه سنگینی را به مصرف کنندگان تحمیل می کند. در کنار خسارت خوردگی فلز که ناشی از رسوب گرفتگی است، مقدار قابل توجهی انرژی گاز، برق و یا گازوئیل به دلیل عدم تبادل حرارت هدر می رود. تشکیل رسوب در تمامی اجزای داخلی تاسیسات، تبادل حرارت را مختل کرده و راندمان تاسیسات را کاهش می دهد. این پدیده که شاید یکی از بزرگترین عوامل اتلاف انرژی در صنایع، خانه های مسکونی و ساختمان ها است، موجب نارضایتی مصرف کنندگان نیز می شود، چرا که گرما و یا سرمای مورد نیاز هیچگاه به مقدار کافی تولید نمی شود، زیرا رسوب آب باعث کاهش ظرفیت اسمی تاسیسات شده و به سرعت توانایی تجهیزات را کاهش می دهد. لازم به یادآوری است که ضریب رسانش حرارتی رسوب کربنات کلسیم در حدود یک صدم آهن و یک چهارصدم مس است.

انسداد لوله ها، کانال ها و مجراهای تاسیسات در اثر رسوب، مدیران صنایع و ساختمان ها را ناچار به اسید شویی رسوب آب می کند. زیرا بدون پاک کردن رسوب، افت بازده تبادل حرارت و نیز انسداد شدت می یابد تا حدی که فعالیت تاسیسات کاملا مختل شده و در جریان اسید شویی پدیده خوردگی فلزات تشدید شده، هزینه های سنگینی به سیستم تحمیل می شود و مصرف کنندگان برای چند روز از خدمات تاسیسات بی بهره می شوند و یا خط تولید به ناچار متوقف می گردد.

به علاوه مواد اسیدی حاوی رسوب نیز از طریق چاه ها وارد منابع زیرزمینی آب می شوند و این منابع حیاتی را که امروزه یکی از مهمترین منابع تامین آب شرب شهرها و صنایع هستند، آلوده می سازند و به چرخه معیوبی تبدیل می گردند.  بنابراین استفاده از فناوری ضد رسوب الکترونیکی در تاسیسات، علاوه بر جلوگیری از بروز خسارت های سنگین مالی، موجب افزایش بهره وری، کاهش هزینه ها، افزایش عمر مفید دستگاه ها، کاهش هزینه تعمیر و نگهداری و در نهایت رفاده افراد و حفاظت محیط زیست از آلودگی های اسیدی می شود.

 

روش های مبارزه با رسوب

رسوب آب علاوه بر کاهش راندمان، پس از مدتی موجب از کار انداختن تاسیسات و ماشین آلات می شود. در نتیجه تکنسین ها با خاموش کردن تاسیسات، به وسیله اسید به شستشوی رسوب می پردازند. این روش علاوه بر هزینه بالا، مشکلات اجرایی و آلودگی منابع زیرزمینی آب، باعث خوردگی فلزات و استهلاک شدید تاسیسات می شود. اسید شویی رسوب ها هر سال ( در برخی مناطق هر 6 ماه یا 45 روز ) تکرار می شود و در موارد بعدی پدیده استهلاک را تشدید می کند. در نتیجه مانند یک چرخه معیوب، تکرار می شود. استفاده از سختی گیرهای شیمیایی روش دیگر برای پیشگیری از رسوب گذاری است. این روش تنها میزان رسوب گذاری را کاهش می دهد و تاثیر قطعی و دراز مدت ندارد. در این روش، یون های مزاحم کلسیم و منیزیم به کمک نمک از آب خارج می شود و میزان سختی آب تا حدودی کاهش می یابد. همچنین با استفاده از فیلترهای فسفات و سایر فلیترهای کاهنده سختی، میزان کلسیم و منیزیم و یا یون های آهن در آب کاهش می یابد. مشکل استفاده از این روش، گرانی و هزینه های سنگین تاسیسات و مواد مصرفی، نیاز به سرکشی و تامین مواد شیمیایی مصرف شده و یا تعویض فیلترها از سویی و تولید پساب نمکی و آلودگی محیط زیست از سوی دیگر، قطعی نبودن تاثیرآن بر رسوب گذاری است که موجب نارضایتی مصرف کنندگان می شود.

 

فن آوری ضد رسوب الکترونیکی

تحقیقات دانشمندان در جهان، منجر به اختراع فناوری جدیده شده است که بر اساس استفاده از امواج الکترومغناطیسی، از تشکیل رسوب در تاسیسات جلوگیری می کند. این روش از سال 1995 توسط سازمان فضایی امرکا ( NASA) نیز به کار گرفته شده است.

در این روش بر اساس ایجاد میدان انرژی نوسانی با استفاده از امواج رادیویی کم بسامد (LF) و با شکل امواج مربعی، مولکول های آب بین 1500 تا 120 هزار بار در ثانیه به ارتعاش در می آیند. با عبور آب از میان میدان انرژی های متغیر، در ساختار بلوری و منظم کلسیم و منیزیم تغییراتی ایجاد می شود و ” کلسیت ” به ” آراگونیت ” تبدیل می شود. آراگونیت، گونه ای کربنات کلسیم است که در محلول به حالت معلق باقی می ماند و به سطح لوله و مخازن نمی چسبد. دستگاه های ضد رسوب الکترونیک علاوه بر جلوگیری از تشکیل رسوب در تاسیسات و ماشین آلات صنعتی، رسوب های قبلی و قدیمی را نیز به صورت مولکول به مولکول پاک می کنند. در این روش بدون نیاز به مواد مصرفی با سرکشی و صرف نیروی انسانی، دستگاه بدون کوچکترین صدا و یا هرگونه اثر سوء و منفی بر تاسیسات، به شیوه ای پاکیزه، دائمی و پایدار، تاسیسات، لوله ها، شیرآلات، ماشین آلات صنعتی و حتی لوازم خانگی را از رسوب و پوسیدگی محافظت می کند.

 

مزایای ضد رسوب الکترونیکی

• ·         کاهش مصرف انرژی ( گاز، برق و آب) به میزان 5 تا 40 درصد
• ·         افزایش راندمان تاسیسات حرارتی و برودتی
• ·         جلوگیری از خوردگی و پوسیدگی فلزات و افزایش عمر مفید تاسیسات و ماشین آلات
• ·         صرفه جویی قابل توجه به علت کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری
• ·         جلوگیری از توقف خطوط تولید و تاسیسات به خاطر اسید شویی
• ·         ارزانترین، پاکیزه ترین و جدیدترین روش رسوب زدایی در جهان

 

 

بومی سازی فناوری ضد رسوب

خوشبختانه تلاش های محققان کشور در زمینه کاهش رسوبات آب نتیجه داده است. هم اکنون فناوری پیشرفته ضد رسوب الکترونیکی توسط شرکت تعاونی مهندسی الکترونیک بهرشد، طی سه سال فعالیت مطالعاتی و پژوهشی به صورت بومی و بر اساس ساختار طبیعی و صنعتی کشور طراحی شده و در اداره کل ثبت اختراعات و مالکیت های معنوی به ثبت رسید و متعاقب آن پس از اخذ مجوز از اداره کل صنایع و معادن استان تهران، تولید صنعتی این فناوری از ابتدای سال 1388 آغاز شده است. در حال حاضر دستگاه های تولیدی کشور، علاوه بر کیفیت متمایز و برتر نسبت به محصولات مشابه کشورهای صنعتی، در زمینه قیمت از قدرت رقابتی بالایی برخوردار است به طوری که محصول ایرانی یک دهم بهای کالای مشابه امریکایی است و امکان استفاده عمومی از این فناوری را در بخش های خانگی، اداری و صنعتی فراهم کرده است.