مقابله با تحریم با سرمایه‌ای به‌نام گچ
برخی کارشناسان بر این باورند اگر از ظرفیت معادن کشور به خوبی استفاده شود، این بخش می تواند اقتصاد ایران را در برابر تحریم ها شکوفا و بخشی از بیکاری جوانان را رفع کند، ذخیره قابل توجه معادن گچ سمنان یکی از این ظرفیت های کشور است.
به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، گچ ثروت عظیم عرصه های طبیعی است که به ساده ترین روش ها در دسترس قرار می گیرد، اما با فرآوری آن محصولات ارزشمند در صنایع تبدیلی تولید می شود.
بر اساس آمار، سمنان در داشتن ذخایر گچ رتبه اول کشوری را دارد و این محصول راهبردی این استان امسال ثبت جهانی شد.
حجم قابل توجهی از گچ تولیدی استان سمنان به عنوان مصالح ساختمانی به بازار عرضه می شود که جذب سرمایه گذار برای تولید گچ های صنعتی و غیرساختمانی در این منطقه یکی از ضرورت های اجتناب ناپذیر است، چرا که ساخت و سازهای کشور و جهان به سمتی پیش می رود که مصرف گچ به خام ترین و ابتدایی ترین شکل به صورت گچ ساختمانی در حال منسوخ شدن است.
بیشتر بخوانید
فرسودگی ماشین آلات خط تولید، نامناسب بودن جاده های دسترسی به معادن گچ، فقدان خدمات زیرساختی مانند برق رسانی و کاغذبازی های اداری، از چالش های اساسی در بخش توسعه صنایع گچ استان سمنان است.
رفع مشکلات زیرساختی و حمایت همه جانبه از بخش معدن می تواند در زمان تحریم جایگزین مناسبی برای درآمد نفتی کشور باشد و اقتصاد کشور را پویا نگه دارد.
همدلی و هماهنگی دستگاه های اجرایی در حمایت از بخش معدن به خصوص گچ سمنان از جمله نیازهای بهره برداران و فعالان معدنی این استان است.
ایران با تولید ۱۱ میلیون تُن رتبه دوم تولید گچ در جهان را داراست و استان سمنان بخش قابل توجهی از این ماده معدنی را تولید می کند، ۲۳ درصد گچ جهان و حدود ۸۰ درصد گچ ایران در استان سمنان ذخیره شده است و ۴۲ کارخانه گچ در استان سمنان فعال است.
بر اساس آمار، استان سمنان در داشتن ذخایر گچ رتبه اول کشوری را دارد، از ۷۰ نوع ماده معدنی شناسایی شده کشور ۴۲ ماده در سمنان وجود دارد و بر اساس برآوردها، ذخایر آن به میزانی است که در صورت ایجاد فرآوری و تولید محصول نهایی، بهره برداری از آن اقتصادی است.
سمنان با داشتن ۵۹۷ معدن از نظر تعداد معادن رتبه پنجم و از نظر حجم استخراج رتبه ششم کشور را دارد و ۴۰ درصد گچ کشور در این استان تولید می شود، حدود ۹۵ درصد از معادن گچ استان سمنان در شهرستان سرخه واقع شده است.
استان سمنان سه و نیم میلیارد تُن ذخیره زمین شناسی و بیش از پنج هزار و ۵۰۰ میلیون تُن ذخیره قطعی معدنی دارد و برای چهار هزار و ۲۰۰ بهره بردار این واحدها اشتغال ایجاد کرده است.
با توجه به اهمیت موضوع، میزگردی با عنوان «چالش های صنعت گچ» با حضور علی اکبرهاشمی رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، مهدی ابوالخیریان دبیر اتحادیه گچ استان و جلال الدین صالحیان عضو اتاق بازرگانی استان سمنان برگزار گردید.
فعالیت ۴۲ کارخانه گچ در استان سمنان
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان در این میزگرد با اشاره به اینکه صنعت گچ در این خطه صنعتی غالب است، گفت: ارزش ریالی، حجم ذخایر، اشتغال پایدار و انرژی مصرفی در تولید، گچ را تبدیل به ماده معدنی ارزشمندی در استان سمنان کرده است.
صالحیان، به فعالیت ۴۲ کارخانه گچ دارای پروانه بهره برداری در استان اشاره کرد و افزود: صنعت گچ توجیه اقتصادی دارد و سبب رشد فعالیت ناوگان عمومی و اشتغالزایی شده است.
وی بیان کرد: استان سمنان دارای ظرفیت های معدنی فلزی و غیرفلزی بیشماری است که معادن گچ از لحاظ وزنی ظرفیت غالب محسوب می شود.
نبود یارانه دولتی برای بروزرسانی تجهیزات معدنی
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان بر ضرورت تجهیز و به روز رسانی تجهیزات معادن استان تاکید و تصریح کرد: فرسودگی ماشین آلات به ویژه در معادن قدیمی از جمله معدن های گچ چالش مهمی برای بهره برداران بخش معدنی است.
جلالیان با بیان اینکه در دهه های اول انقلاب دولت با نیاز سنجی در بخش معدنی همکاری مطلوبی با معدنکاران داشت، خاطر نشان کرد: تهیه ماشین آلات بخش معدنی در آن سال ها با یارانه دولتی میسر بود و بهره برداران معدنی در این زمینه کمتر دچار مشکل می شدند.
وی ادامه داد: هزینه واردات دستگاه های معدنی بالا است و هر بهره برداری توان و امکان خرید آن ها ندارد.
وی با تاکید بر اینکه استخراج مواد معدنی به دلیل فرسوده بودن ماشین آلات معدنی منجر به بالارفتن هزینه تولید می شود، اضافه کرد: این مساله توانایی مالی معدنکاران استان را به حداقل می رساند و نیز بهره وری نامناسب و نبود استخراج علمی و اصولی در بیشتر معادن این استان سبب شده استخراج مناسب و بهینه از ذخایر معدنی صورت نگیرد.
این عضو اتاق بازرگانی یادآور شد: وجود ماشین آلات به روز منجر به افزایش کیفیت استخراج و کاهش مصرف انرژی و هزینه نگهداری و تعمیرات ماشین آلات می شود.
ثبت نشدن صادرات گچ در گمرک سمنان
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان با اشاره به حجم کم صادرات گچ از داخل این استان، نبود بسترهای مناسب و حمایت از صادرات گچ این خطه را از دیگر مشکلات معدن داران و کارخانه های این ماده معدنی برشمرد.
ابوالخیریان با بیان اینکه کارخانه های گچ استان سمنان در گمرک های مرزی این ماده معدنی را ترخیص می کنند، اضافه کرد: متولیان امر صادراتی این دیار، به صادرات این محصول ارزشمند توجه نداشته اند بنابراین کارخانه های استان به ترخیص گچ در گمرک های مرزی ترغیب می شوند.
به گفته وی، تنها حدود ۱۰ درصد گچ تولیدی استان سمنان از گمرک این استان ترخیص می شود.
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان یادآور شد: گچ سمنان به صورت فله ای در کیسه هایی به مرز می رسد و در آنجا توسط دلالان صادراتی بسته بندی های جدید گاهی با نام شرکت های دیگر، به کشورهای مقصد صادر می شود.
خام فروشی به تعطیلی کارخانه های گچ می انجامد
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان با اشاره به اینکه سنگ گچ سمنان با فرآیند ساده تبدیل به گچ ساختمانی می شود، افزود: اگر برنامه ریزی و سیاستگذاری برای فرآوری این محصول به مواد دیگر اتخاذ نشود، به طور حتم ۵۰ درصد کارخانه های این ماده معدنی در استان طی سال های آینده تعطیل می شود.
ابوالخیریان تاکید کرد: ساخت و سازهای کشور و جهان به سمتی پیش می رود که مصرف گچ به شیوه گچ ساختمانی خام منسوخ است.
وی با اشاره به مرغوبیت گچ استان سمنان، تصریح کرد: گچ سمنان قابلیت کاربرد در صنعت های مختلف دارد اما این ماده معدنی نتوانست به خوبی جایگاه خود را در بین مشاغلی چون دندانپزشکی پیدا کند.
وی با اشاره به برگزاری جشنواره های گچ در استان سمنان، بیان کرد: محصولات فراوانی از گچ تولید می شود اما این ماده معدنی با کیفیت بالا در سمنان تنها به صورت بسته بندی های ساده گچ ساختمانی به فروش می رسد.
ضرورت تولید محصولات غیرساختمانی و صنعتی از گچ
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان در میزگرد ایرنا، گفت: فروش حجم بالای مواد معدنی به صورت خام برای جلوگیری از تعطیلی معادن یکی از مشکلات اساسی معدنکاران این استان است.
هاشمی با بیان اینکه مسئولان استانی، فعالیت های معدنی را یکی از محورهای توسعه سمنان خواندند، تاکید کرد: در عمل اتفاق و حمایت خاصی از بخش معدن در این استان رخ نداده است.
وی بر ضرورت افزایش ارزش افزوده فروش مواد معدنی تاکید و خاطر نشان کرد: نبود برنامه ریزی برای فرآوری گچ و بی ثباتی در برنامه ریزی برای بهره برداری و تولید این ماده معدنی از عمده دلایل خام فروشی آن در استان سمنان است.
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان، افزود: فرآوری مواد معدنی استخراج شده نیازمند ابزارهایی است که برخی از آن ها در خارج کشور تولید می شود و اعمال تحریم ها باعث شده این ابزارها به سختی در دسترس باشد و گران شده است.
کمبودهای زیرساختی معادن
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان، به ضرورت تامین زیرساخت معادن تاکید و تصریح کرد: دولت می تواند با دسته بندی معادن و مشخص کردن معدن های پایدار نسبت به تامین برق برای آن ها اقدام کند.
به گفته جلالیان، برق رسانی به روستاهای دورافتاده در سال های گذشته اتفاق افتاد، اما با وجود اثربخشی معادن بر اقتصاد کشور در مورد تامین برق معدن ها تصمیمی گرفته نشده است.
وی یادآور شد: فروش مواد معدنی توسط معدن داران به صورت غیرنقدی است اما پرداخت مواردی چون عوارض دولتی، مالیات و دیگر هزینه ها باید نقدی انجام شود که سبب تحمیل فشار به بهره برداران و کاهش قدرت مالی آن ها به مرور زمان می شود.
جلالیان اظهار داشت: حقوق دولتی یکی دیگر از مشکلات معدن داران استان است که حداقل تقسیط مناسب آن می تواند به بهره برداران کمک کند.
فرآوری معدنی نیازمند ماشین آلات روز دنیا
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان گفت: جایگاه و عملکرد واقعی صنایع معدنی در استان به درستی تعریف نشده است.
هاشمی ابراز داشت: آشنایی با فناوری و داشتن ماشین آلات روز دنیا برای ایجاد صنایع معدنی ضرورت دارد.
وی ادامه داد: فرآیند قانونگذاری کشور به بهره برداران پروانه بهره برداری ارایه می دهد و این به آن معناست که معدنکار می تواند همزمان اکتشاف، استخراج و فرآوری را انجام دهد.
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان با اشاره به بهره برداری ۶ واحد کنسانتره مس در شرق استان، بیان کرد: این واحدها در سال های اخیر به همت بخش خصوصی در سمنان فعال شدند و کنسانتره مس را به شیوه های مختلف تولید می کنند.
توسعه معادن سرمایه کلان ملی محسوب می شود
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان تاکید کرد: همکاری و هماهنگی دستگاه های اجرایی می تواند برخی از مشکلات را حل و فصل کند از جمله تشریفات اداری را می توان کاهش داد.
هاشمی، سرمایه گذاری در معادن را نوعی تجهیز منابع دولتی برشمرد و یادآور شد: معادن جزو انفال محسوب می شود بنابراین تامین زیرساخت ها، افزایش بهره وری و بازدهی آن ها و حمایت از بهره برداران به نفع دولت است.
وی تصریح کرد: فعالیت های معدنی یکی از جایگزین های مناسب برای درآمدهای نفتی کشور است.
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان یادآور شد: حمایت دولت در بخش های مختلف از فعالیت معدن داران سبب ثبات آن و ترغیب سرمایه گذاران می شود.
رئیس اتحادیه گچ استان سمنان گفت: اکتشاف تا فرآوری با هزینه برای بهره برداران همراه است اما کار معدن می تواند ارزش افزوده ایجاد کند که نوعی سرمایه گذاری است.
ابوالخیریان تصریح کرد: تغییر رویکردها و نگرش ها در زمینه سرمایه گذاری بخش معدنی می تواند جایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی باشد.
وی، به ضرورت بازنگری برخی از قوانین اشاره و بیان کرد: برخی معادن استان به صورت اسمی بهره بردار دارد اما اگر این معادن به سرمایه گذاران و فعالان معدنی واقعی سپرده شود نتیجه مناسبی دریافت خواهد شد.
ابوالخیریان اضافه کرد: فشارهای داخلی اثرگذارتر از تحریم های کشورهای خارجی بر معادن و بهره برداران معدنی کشور است.
جای خالی حمایت از سرمایه گذاران
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان در ادامه میزگرد ایرنا گفت: نبود حمایت ها از سرمایه گذاران بخش معدنی در این استان سبب شده خیل زیادی از این قشر به خاطر سرمایه گذاری در مناطق مختلف سمنان ابراز پشیمانی کنند.
ابوالخیریان با اشاره به فشارهای جنگ اقتصادی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر افزود: در چنین شرایطی حمایت از رشد و توسعه صنایع داخلی بیشتر از گذشته احساس می شود و مسوولان اجرایی باید تدابیر درستی در این زمینه اتخاذ کنند.
وی بیان کرد: با اینکه همواره سخن از حمایت از فعالان عرصه اقتصادی در کشور می شود، بهره برداران گچ سمنان در بخش های مختلف بانکی، مالیاتی و بیمه ای با مشکلات زیادی رو به رو هستند.
ابوالخیریان تاکید کرد: اعتماد سازی و فراهم کردن بستر مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در بخش های مختلف چرخه تولید، از اکتشاف گرفته تا محصول نهایی اجتناب ناپذیر است.
وی به اشتغالزایی صنعت گچ در کارخانه ها و معادن سمنان اشاره و خاطرنشان کرد: فقدان حمایت ها از صنایع وابسته گچ منجر به گرفتار شدن حداقل یک هزار و ۵۰۰ خانوار با معضل بیکاری و آسیب های می شود.
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان به قدرتمند بودن صنعت گچ استان اشاره کرد و گفت: سیاستگذاری های این صنعت در کشور با توجه به تولید محصولات این ماده معدنی در استان سمنان انجام می شود و نرخ گذاری اتحادیه گچ سمنان، قیمت بازارهای ایران را تعیین می کند.
وی ابراز داشت: همدلی و هماهنگی دستگاه های اجرایی در حمایت از بخش معدن به خصوص گچ سمنان به منظور جذب سرمایه گذاری و اشتغالزایی الزامی است.
وی با بیان اینکه خودروهای سنگین حمل و نقل بخش معدنی با کمبود لاستیک مواجه هستند، یادآور شد: معادن و کارخانه های گچ استان سمنان ماه ها با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند و نتوانستند از سازمان صنعت، معدن و تجارت لاستیک های مورد نیاز برای ادامه فعالیت برخی ماشین آلات را تامین کنند.
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان گفت: تمرکز اکثر کارخانه های گچ این استان در محور سمنان به فیروزکوه قرار داد و با وجود حجم تردد کامیون های حامل بار و وسایل نقلیه شخصی، زیرساخت های این محور مناسب نیست.
لزوم آموزش به بهره برداران
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان به ضرورت آموزش شیوه های صادراتی و کسب بازارهای جهانی اشاره کرد و گفت: تدوین کارگاه های آموزشی برای آشنایی بهره برداران معدنی به ویژه صنعت گچ با بازارهای بین المللی ضرورت دارد.
ابوالخیریان بر اتکا نداشتن به تولید و صادرات یک یا چند مرحله فرآوری محصول تاکید و تصریح کرد: سیاستگذاری مسئولان باید به گونه ای باشد که چرخه تولید به سمت محصولات متنوع هدایت شود.
منبع
ایرنا