در اساسنامه سازمان بین المللی کار (ILO) از تمام کشورهای عضو خواسته شده تا نسبت به برقراری نظام بازرسی کار اقدام کنند. بازرسی کار موثر و کارآمد از جمله مولفه‌ها و نشانه‌های ضروری هر دولت مترقی و اقتصاد موفق به شمار می‌رود.
به گزارش تاسیسات نیوز، موضوع ایمنی و بهداشت محیط کار نیازمند مشارکت معنادار همه شرکای اجتماعی و دولت‌هاست و این امر علاوه بر بهبود ارتقای شاخص‌های ایمنی و سلامت در محیط کار، زمینه تحقق رفاه اجتماعی کارگران و جامعه را در پی خواهد داشت.
برابر ماده ۹۵ قانون کار، نظارت مستمر بر حوزه ایمنی کار و مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار بر عهده کارفرمایان است. هر گاه بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین واحد حادثه‌ای رخ دهد، شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و مجازات‌های مندرج در این قانون مسئول است.
در حال حاضر مسئولیت ایمنی محیط کار و نظارت بر آن بر عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است و به منظور رعایت ایمنی در محیط کار، حضور بازرسان کار به جهت بازدید از محل و انجام نظارت امری ضروری است. بحث پیشگیری از حوادث کار و پیروی از آئین‌نامه‌های قانونی از اهداف بازرسان کار به شمار می‌رود که در کاهش هزینه‌های اضافی ناشی از حوادث موثر است.
احمد رضا پرنده ـ مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی معتقد است در موضوع ایمنی، تأمین شرایط ایمن در محیط کار، تجهیزات و آموزش بر عهده کارفرمایان است.
وی با اشاره به اهمیت نقش بازرسان کار در نظارت بر رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و حفظ سلامت نیروی کار در کارگاه‌ها می گوید: وزارت کار آمادگی دارد با مشارکت انجمن‌های صنفی و تشکل‌های کارگری جلسات آموزشی برگزار کرده و با استفاده از ظرفیت مرکز تحقیقات وزارت کار آموزش های ایمنی را ارائه کند.
به گفته مدیرکل بازرسی کار وزارت کار بعضی از بخش‌ها و صنایع نظیر صنعت نفت و حفاری می‌توانند در راستای مسئولیت‌های اجتماعی به خدمات ایمنی بپردازند زیرا به دلیل اهمیت کار، بحث ایمنی و بازرسی در این بخش‌ها مورد توجه است و استفاده از ظرفیت های آموزشی باعث شده ضریب حوادث کار در این بخش کاهش داشته باشد.
پیشتر معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صیانت از نیروی انسانی را یکی از دغدغه های مهم وزارت کار عنوان کرده و گفته بود: موضوع صیانت از نیروهای انسانی و کاهش حوادث شغلی باید از مهمترین رویکردهای بازرسان کار باشد و بازرسان با برنامه‌ریزی منسجم و نظارت همه جانبه باید بازدید از کارگاه‌های فعال کشور را در دستور کار قرار بدهند.
از زمان استقرار دولت سیزدهم، اقدامات موثری در باز مهندسی حوزه ایمنی و سلامت شغلی در سطح کلان در حوزه ایمنی و بهداشت کار صورت گرفته است. موضوع تدوین آیین نامه ایمنی در فضای بسته در دستور کار وزارت کار قرار گرفت و مقرر شد با تصویب آن، پیمانکاران و کارفرمایان مطابق مفاد آیین نامه ملزم به رعایت ایمنی در کارگاه‌های تحت مسئولیت خود باشند و بازرسان کار از مفاد آیین‌نامه مذکور در بازرسی‌های مربوطه استفاده کنند. همچنین با همکاری مجلس شورای اسلامی، تصویب دو مقاوله‌نامه سازمان بین المللی کار، مقاوله‌نامه ۸۱ با موضوع “بازرسی کار در صنعت و تجارت” و مقاوله نامه شماره ۱۵۵ با موضوع “ایمنی و بهداشت شغلی”به عنوان محورهای راهبردی کلان ارتقای ایمنی و سلامت کار در سطح ملی به تصویب رسید.
به موجب ماده ۹۸ قانون کار بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار در حدود وظایف خویش حق دارند بدون اطلاع قبلی در هر موقع از شبانه روز به کارگاه‌های مشمول قانون کار وارد شده و به بازرسی بپردازند. بازرسان کار به عنوان ضابطین قضایی وظیفه نظارت بر اجرای صحیح مقررات قانون کار و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل های مربوط به حفاظت فنی را برعهده دارند.
