تاسیسات نیوز، صدیقه بهزادپور: طبق ابلاغیه اخیر شرکت بورس کالای ایران، نحوه محاسبه قیمت پایه سیمان تغییر کرده و شرایط جدیدی برای تعیین آن در نظر گرفته شده است. کارشناسان بر این باورند که این تغییرات میتواند منجر به افزایش حدود دو برابری قیمت سیمان شود.
محمد علی سلمانیان، کارشناس اقتصادی، در این خصوص اظهار داشت که جدول جدید قیمتگذاری سیمان، به ظاهر یک دستورالعمل محاسباتی است، اما در واقع پیامهای عمیقی درباره وضعیت تولید، عرضه و تقاضای سیمان در کشور دارد. بر اساس شواهد، قیمت سیمان در کمتر از دو ماه به طور چشمگیری افزایش یافته و این موضوع ناشی از مشکلات ساختاری در بخش تولید و کاهش عرضه است.
او توضیح داد که جدول منتشرشده توسط بورس کالای ایران، وضعیت معاملاتی هر نماد سیمانی را با تغییرات قیمت پایه برای هفته آینده مرتبط میسازد. به عنوان مثال، اگر معاملهای انجام نشود، قیمت پایه برای هفته بعد ۵ درصد کاهش مییابد و اگر میانگین قیمت معاملات بین ۷۵ تا ۱۰۰ درصد قیمت پایه باشد، قیمت پایه ۳ درصد کاهش خواهد یافت. این وضعیت نشاندهنده این است که تقاضای بیشتر میتواند به افزایش قیمت پایه منجر شود.
سلمانیان افزود که افزایش قیمت سیمان در هفتههای اخیر تنها به تغییرات محاسباتی بورس کالا مربوط نمیشود. بلکه عوامل ساختاری و اقتصادی متعددی در این زمینه دخیل هستند. کاهش تولید به دلیل ناترازیهای برق و گاز، و قطعیهای مکرر انرژی در کارخانههای سیمان، از جمله این عوامل هستند. همچنین، فصل بهار و تابستان به عنوان زمان اجرای پروژههای عمرانی، تقاضا برای سیمان را افزایش میدهد.
او همچنین به تأثیر انتظارات تورمی و نوسانات نرخ ارز اشاره کرد و گفت که این عوامل باعث شدهاند فعالان بازار به پیشخرید و انبار کردن سیمان روی آورند. در نتیجه، این تقاضای زودرس فشار قیمتی مضاعفی ایجاد کرده است.
بحران اجارهبها
سلمانیان به بحران افزایش قیمت مصالح ساختمانی در بازار مسکن اشاره کرد و گفت که این بحران نه تنها در بخش خرید و فروش بلکه در بخش اجاره نیز مشهود است. افزایش قیمت سیمان به طور غیرمستقیم هزینههای ساختوساز را بالا میبرد و سازندگان برای جبران این هزینهها، اجارهبها را افزایش میدهند. این روند فشار زیادی بر مستأجران وارد میکند و ممکن است منجر به کوچ اجباری خانوارها به حاشیه شهرها شود.
او همچنین به عدم توانایی دولت در تحقق وعدههای بزرگ خود در حوزه مسکن اشاره کرد و گفت که این موضوع زنگ خطری برای بازار ساختوساز است. بازار مسکن با بحران عرضه و کمتحرکی در سمت تقاضا مواجه است و تنها امید به پروژههای دولتی مانند نهضت ملی مسکن باقی مانده است.
زنجیره ناکارآمدیها
سلمانیان در پایان گفت که وضعیت کنونی بازار سیمان تنها نوک کوه یخ یک زنجیره ناکارآمدی در ساختار اقتصادی کشور است. بازار مسکن از تولید تا عرضه، سیاستگذاری تا اجرا، و وعدهها تا واقعیت، همگی دچار ضعف هستند. اگر تدابیر جدی برای تولید مصالح، حمایت از سازندگان و کنترل هوشمندانه بازار اتخاذ نشود، بحران مسکن به زودی به بحرانی اجتماعی تبدیل خواهد شد.
