نسخه درمان بازار مسکن در حال احتضار

تاسیسات نیوز – صدیقه بهزادپور: سیاست‌های کلان دولت در بخش مسکن دولت‌ها معمولاً می‌توانند از طریق سیاست‌های حمایتی و نظارتی، نقش مهمی در کنترل و هدایت بازار مسکن ایفا کنند. در ایران نیز چنین سیاست‌هایی باید به نحوی طراحی شود که ضمن افزایش توان خرید مردم، سازندگان را نیز به ساخت واحدهای جدید ترغیب کند.

مسکن حمایتی و اجتماعی
بر اساس این گزارش، کارشناسان معتقدند؛ توسعه مسکن حمایتی و اجتماعی یکی از اقدامات موثر که می‌تواند فشار بر اقشار کم‌درآمد را کاهش دهد، توسعه مسکن حمایتی و اجتماعی است. این نوع مسکن‌ها با حمایت مستقیم دولت و تأمین مالی یارانه‌ای ساخته می‌شوند و معمولاً به خانواده‌هایی با درآمد پایین یا متوسط اجاره داده می‌شوند. همچنین در برخی کشورها، مسکن اجتماعی به صورت بلندمدت به افراد با شرایط خاص اجاره داده می‌شود، که این رویکرد می‌تواند در ایران نیز اجرا شود. ایجاد صندوق‌های ملی و منطقه‌ای مسکن تأسیس صندوق‌های ملی یا منطقه‌ای برای تأمین مالی پروژه‌های ساخت مسکن یکی از راهکارهای موثر است. این صندوق‌ها می‌توانند با جذب سرمایه‌های عمومی و خصوصی، منابع لازم برای تامین مالی وام‌های بلندمدت مسکن را فراهم کنند. در این حالت، بانک‌ها نیز از منابع صندوق‌ها بهره‌مند شده و می‌توانند وام‌های ساخت و خرید مسکن را با شرایط بهتری به مردم ارائه دهند.

تقویت تعاونی ها و شفاف سازی واگذاری تسهیلات بانکی
تقویت تعاونی‌های مسکن تعاونی‌های مسکن یکی از ساختارهای مؤثر برای ساخت مسکن ارزان‌قیمت هستند. دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات مالی و زمین به این تعاونی‌ها، آن‌ها را به ساخت و عرضه مسکن برای اقشار متوسط و کم‌درآمد ترغیب کند. تعاونی‌های مسکن نه تنها به کاهش قیمت‌ها کمک می‌کنند، بلکه امکان دسترسی به خانه‌های باکیفیت‌تر و قابل‌اجاره یا خرید را نیز افزایش می‌دهند. افزایش شفافیت و کاهش فساد در تخصیص منابع بانکی یکی از مشکلات جدی که در نظام بانکی ایران وجود دارد، عدم شفافیت و بروز فساد در تخصیص منابع است. در برخی موارد، وام‌های کلان به افرادی خاص داده می‌شود که نه‌تنها این منابع را برای ساخت مسکن استفاده نمی‌کنند، بلکه به فعالیت‌های غیرمولد مانند سفته‌بازی در بازارهای دیگر (نظیر ارز و طلا) می‌پردازند. برای مقابله با این معضل، تقویت نظارت بر تخصیص وام‌ها، بانک مرکزی باید با دقت بیشتری بر تخصیص وام‌های مسکن نظارت کند و اطمینان حاصل کند که منابع مالی به افرادی و شرکت‌هایی تخصیص می‌یابد که واقعاً به فعالیت‌های ساختمانی مشغول هستند. همچنین باید از طریق مکانیزم‌های شفاف و گزارش‌دهی مستمر، فرآیند تخصیص منابع را تحت نظر داشته باشد. ایجاد سیستم اعتبارسنجی کارآمد یک سیستم اعتبارسنجی مناسب می‌تواند ریسک نکول وام‌ها را کاهش داده و همچنین تخصیص عادلانه‌تر و کارآمدتر منابع را تضمین کند. با استفاده از سیستم‌های مدرن اعتبارسنجی، بانک‌ها می‌توانند وام‌های مسکن را به افرادی اختصاص دهند که توانایی بازپرداخت دارند و همچنین سابقه مالی مناسب دارند.

سهم بازار سرمایه در بازارمسکن
نقش بازار سرمایه در تامین مالی مسکن بازار سرمایه می‌تواند نقش بسزایی در تامین مالی پروژه‌های ساختمانی ایفا کند. این نقش می‌تواند به ویژه در کشورهایی که با محدودیت‌های نقدینگی مواجه هستند، به عنوان جایگزینی برای تسهیلات بانکی عمل کند. عرضه اوراق مشارکت مسکن یکی از روش‌های جذب سرمایه از بازار سرمایه برای بخش مسکن، انتشار اوراق مشارکت و اوراق رهنی مرتبط با پروژه‌های ساختمانی است. این اوراق می‌توانند به صورت مستقیم توسط دولت یا نهادهای تخصصی مسکن منتشر شوند و سرمایه‌های خرد و کلان را به سوی پروژه‌های ساخت مسکن هدایت کنند. تشویق بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در مسکن بخش خصوصی می‌تواند نقش بسیار مهمی در تامین مالی پروژه‌های ساختمانی داشته باشد. دولت باید از طریق سیاست‌های تشویقی مانند اعطای مجوزهای تسریع‌شده، تخفیف‌های مالیاتی، و تضمین‌های اعتباری، بخش خصوصی را به سرمایه‌گذاری در ساخت مسکن ترغیب کند. این اقدامات می‌تواند علاوه بر کاهش فشار بر سیستم بانکی، منابع مالی بیشتری را به این بخش وارد کند. پیش‌بینی و کنترل ریسک‌های بازار مسکن یکی از چالش‌های اصلی در بخش مسکن، نوسانات شدید قیمتی و ریسک‌های مرتبط با آن است. برای کاهش این ریسک‌ها و ایجاد یک بازار پایدار، باید اقدامات مشخصی انجام شود.

صندوق های بیمه ای مسکن
ایجاد صندوق‌های بیمه‌ای مسکن ایجاد صندوق‌های بیمه‌ای برای پوشش ریسک‌های بازار مسکن می‌تواند به افزایش اطمینان سرمایه‌گذاران و سازندگان کمک کند. این صندوق‌ها می‌توانند ریسک‌هایی مانند کاهش قیمت مسکن، عدم تکمیل پروژه‌ها، یا نوسانات بازار را پوشش دهند و در نتیجه اعتماد به بازار را افزایش دهند. نظارت بر قیمت‌گذاری و جلوگیری از حباب‌های قیمتی یکی از وظایف دولت، نظارت بر قیمت‌گذاری در بازار مسکن و جلوگیری از ایجاد حباب‌های قیمتی است. با استفاده از ابزارهای مالیاتی و نظارتی، دولت می‌تواند از سفته‌بازی در بازار مسکن جلوگیری کرده و قیمت‌ها را به سطح تعادلی نزدیک‌تر کند. این اقدام می‌تواند هم به ثبات بازار کمک کند و هم مانع از ایجاد نوسانات شدید قیمتی شود. در نهایت باید گفت؛ مسئله عدم پرداخت تسهیلات بانکی برای ساخت مسکن یک بحران چندوجهی است که عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مختلفی در آن دخیل هستند. برای حل این مشکل، نیازمند تغییرات اساسی در سیاست‌های بانکی، اقتصادی و نظارتی کشور هستیم. همکاری نزدیک بین دولت، بانک مرکزی، بخش خصوصی، و بازار سرمایه ضروری است تا بتوان به ایجاد یک بازار پایدار و پویا در بخش مسکن دست یافت. افزایش شفافیت، تامین مالی پایدار، و اتخاذ سیاست‌های حمایتی می‌تواند به بهبود وضعیت فعلی کمک کرده و مانع از ادامه رکود در بخش مسکن شود.”