نقش غیرقابل انکار مهندس در جامعه

آخرین ماه زمستان برای جامعه مهندسین بسیار اهمیت دارد، چرا که پنجم اسفند مصادف است با روز مهندس که به مناسبت بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی نامگذاری شده است.

اگر بخواهیم تعریفی از مهندس داشته باشیم، در ابتدا مهندس به کسی گفته می‌شد که ماشین‌های نظامی را می‌راند. مفهوم مهندس غیر نظامی در قرن شانزدهم در هلند متولد و به سازندگان پل‌ها وجاده‌ها نسبت داده می‌شد، سپس این کلمه در سایر کشورها هم ظاهر شد.

وظایف مهندسی بدین گونه است که می‌بایست محدودیت‌های مربوطه را تشخیص دهد تا بتواند به دستاوردهای لازم دست یابد. محدودیت‌ها شامل منابع در دسترس، جسمانی یا فنی. با درک این محدودیت‌ها مهندسین شناسه‌ها و مشخصات حدودی که یک شیء یا سامانه می‌تواند در چارچوب آن ساخته شود را مشخص کرده و ارائه می‌دهند. از این رو ملاحظات بسیاری بر روی کار مهندسی تأثیر دارند که از آن دسته ملاحظات دقت بالا، توانایی تحلیل کنش‌ها و واکنش‌ها است.

مهندسی موفق در بالا رفتن سطح زندگی انسان تاثیر فراوانی دارد، بنابراین یک مهندس علاوه بر دانستن قوانین فیزیکی و شیمیایی جهان هستی، باید از قوه تخیل بالایی بر خوردار باشد که موجب گسترش دانش بشری شود.

مهندسین می‌توانند با در نظر گرفتن قوانین و استفاده به جا از آن‌ها، نیازهای نسل بشر را در کمترین زمان وبا بالاترین بازده بر طرف سازند.

واقعیت این است که نیاز جامعه مدرن به مهندس و ذهنیت مهندسی قابل انکار نیست، ذهنیتی که با ریاضی آشناست و بسیار محاسبه‌گر و عملگراست، در پی کسب حداکثر بهره‌وری از حداقل امکانات موجود است. ذهنیت او استدلالی است و سعی می‌کند هر چیزی را در چارچوب الگوهای مهندسی و معادلات ریاضی ببیند.

باید مهندسی را در جایگاه واقعی خود قرار دهیم، تا یکی از مهم‌ترین شروط توسعه و پیشرفت را محقق کنیم، ولی اگر قرار باشد که ذهنیت مهندسی را بر همه امور قراردهیم، در این صورت نه‌تنها به جامعه و این امور خدمت نکرده، بلکه جایگاه مهندسی را نیز تضعیف کرده‌ایم.

اما از نگاه بالاتر، مهندس نه یک اسم است نه یک رشته تحصیلی و نه وقتی که در یک دوره آموزشی سپری می‌کنیم؛ هیچ کدام از این ها برای مهندس شدن کافی نیست.

در واقع، مهندس یک مدل ذهنی و رفتاری خاص است. مهندس، ذهنی دقیق و البته کاملاً منطقی دارد. مهندس به معنای واقعی کلمه تمرکز را می‌داند. مهندس باید عملگرا باشد.

در دنیای امروز و با وسعت ارتباطات و اطلاعات در سطح جهانی و سهولت دسترسی به منابع، یک مهندس، در مقیاس و استاندارد جهانی می‌اندیشد، صحبت می‌کند و تلاش می‌کند که کار خود را انجام بدهد. در زندگی یک مهندس ریاضیات و اعداد نقش بسیار پررنگی دارند و سواد عددی او در کلیه تعاملاتش محسوس است.

یک مهندس زبان بین الملل را می‌فهمد، به آن زبان می‌خواند و می‌آموزد و می‌نویسد. در یک کلام، مهندس بسیار فراتر از آن است که در جامعه ظاهر می‌شود.