مافیای مسکن جای ساخت یک میلیون مسکن را گرفت

تاسیسات نیوز/ صدیقه بهزادپور:آغاز به کار هر دولتی با وعده های وزرای هر کابینه ای آغاز می شود که  منتخب رئیس جمهور دولت  هستند و البته کمی کمترنگ تر از وعده های انتخاباتی است! وعده هایی که البته به مروز زمان با توجه به توانمندی ها و پتانسیل های داخلی هر نهاد و سازمان دولتی و موانع دولتی و غیردولتی و یا دلایل پشت و پس پرده! قدرت اجرایی خود را به تدریج از دست می دهد و به تدریج از «می شود» به «خواهد شد» یا «نشد»! تبدیل می شود. وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال نیز از جمله این طرح ها به شمار می آید که به گفته بسیاری از کارشناسان از جمله آلبرت بغازیان نه تنها اجرایی نشد بلکه به مافیای مسکنی منتهی شد که به همخانگی خانواده ها و سکونت در موتورخانه ها و … منجر شد. این در حالی است که در اجرای این پروژه قرار بر حضور پیمانکاران چشم بادامی در کشور بود، اما این پروژه تا کنون به جایی نرسیده و شاید حتی نتوانیم آغازی برای آن متصور شویم.

 به کارگیری توانمندیهای شرکتهای دانش بنیان و توسعه صادرات از جمله رهنمودهای مقام معظم رهبری در آغاز سالجاری محسوب می شود که برخی از شعار و در بعضی در عمل در صدد استفاده از آن و به کارگرفتن آن در عملیات و پروژه های اجرایی خود هستند. تاکید مقام معظم رهبری بر اهمیت دانش بنیان ها و تولیدِ داخل و اشتغال آفرینی در  شعارِ سال جاری توسط ایشان، ضرورت پرداختنِ بیشتر به دانش بنیان ها در حوزه های مختلف را کاملاً بارز ساخته است.

«ساخت یک میلیون واحد مسکونی» وعده ای است که از سوی وزیر راه و شهرسازی که در آغاز راه گویا بدش هم نمی آمد سکان وزارت نفت را نیز در دست گیرد، به مردم داده شد. اما هیجان بخشهای خصوصی و شرکتهای استارتاپ و دانش بنیان درهمان بدو امر با وعده مجدد وزیر بر به کارگیری پیمانکاران خارجی از جمله چین به خاموشی گرایید و سرد شد .

«مافیای مسکن» جای «ساخت یک میلیون واحد مسکونی را گرفت»!

آلبرت بغازیان در این باره می گوید: شرایط بازار مسکن و ساخت و ساز برای ساخت یک میلیون واحد مسکونی مهیا نیست، هر چند که ساخت یک میلیون واحد مسکونی نیز از توان ما خارج نیست، ما هم زمین داریم و هم توان ساخت اما باید به شرایط بازار مسکن نیز توجه کنیم؛ ما اکنون خانه‌های خالی زیادی داریم، از سوی دیگر بخش مافیای مسکن مصالح را گران می‌کند و بازارسازی می‌کنند؛ این یعنی اگر با همین دو موضوع برخورد شود، قیمت مسکن پایین می‌آید.

این استاد دانشگاه می‌گوید: ما سالیانه بین ۱ میلیون تا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خانه نیاز داریم. ما تاکنون سالیانه ۳۰۰ الی ۴۰۰ دستگاه می‌ساختیم و مابقی آن به صورت انباشت باقی می‌ماند. این برنامه‌ای که دولت داده است، نهایتا می‌تواند برای ۱۰۰ هزار خانه باشد زیرا برای ۱ میلیون واحد مسکونی نیازمند یک برنامه وسیعی است که باید در اقتصاد کلان ساخت و ساز انجام شود. در غیراینصورت امکان چنین چیزی وجود ندارد. دوستانی که در دولت هستند، به دلیل فقر اطلاعاتی که در بخش مسکن دارند، مسکن را به خوبی نمی‌شناسند. در وزارتخانه یک معاونت شهرسازی و مسکن وجود دارد، که آنهم کفایت نمی‌کند. در حال حاضر قیمت‌ها آنقدر بالا رفته که مردم حتی توان اجاره کردن هم ندارند، در وضعیت کنونی اگر قرار است یک میلیون خانه ساخته شود، باید به بخش کم‌درآمد جامعه داده شود، اما مسئله اینجاست که این قشر توان بازپرداخت اقساط را هم ندارند، بنابراین این داستان هم اگر اجرایی شود، چیزی شبیه به مسکن مهر می‌شود، بنابراین توصیه به دولت این است که سراغ راه‌های تجربه‌شده نرود و به جای این ادعا‌ها به دنبال برخورد با مافیای مسکن باشد.

او می‌گوید: راهکار‌هایی که بخش خصوصی بتواند ساخت مسکن را به یک میلیون برساند، اصلا توسط دولت دیده نشده است. می‌گویند می‌خواهیم ۱ میلیون خانه بسازیم؛ این یعنی ۱۰۰ میلیون متر مربع فضای مفید مسکونی. ما در محاسبات شهری، بین ۱ تا ۲ درصد برای هر متر مربع فضای خدماتی در نظر می‌گیریم؛ مانند فضای آموزشی، اداری، بهداشتی، انتظامی و …. یعنی ۱۰۰ میلیون متر مکعب می‌شود ۲۲۰ میلیون مترمربع فضای مورد نیاز. ما همان ۲۰۰ میلیون را در نظر می‌گیریم.

اراده ای برای ساخت یک میلیون واحد مسکونی نیست

بغزیان ادامه می‌دهد: با شعار دادن «ساخت یک میلیون مسکن در سال»، راهی از پیش نمی‌رود زیرا اراده‌ای برای اینکار نیست. اینها می‌گویند سالیانه یک میلیون مسکن می‌سازیم، اما فقط ساخت یک ساختمان پلاسکو چند سال طول کشید! یا ببینید یک شبه قیمت ها متفاوت می شود و معلوم است که یک خواستی در این موضوع وجود دارد و قیمت‌ها توسط مافیاهای مختلف دستکاری می‌شود. بحث واحد‌های مسکونی هم همین است. این ساخت و ساز‌ها چند سال به طول می‌انجامد و در این مدت فرد هم در خانه‌ای اجاره‌نشین است و هر سال تورم بالا می‌رود و قیمت اجاره‌بها نیز افزایش پیدا می‌کند؛ این یعنی هر ساله به مشکلات قشری که خانه ندارند، افزوده می‌شود؛ مضاف بر اینکه اساسا مشخص نیست سلاطین مسکن چه بازی‌ای در می‌آورند.

وعده های بی پایانی که هیچکدام نقطه پایانی ندارد!

ساختِ مسکن در قالبِ «مسکنِ مهر»، «مسکن ملی»، «نهضت ملی مسکن» و  … از جمله وعده هایی است که تا کنون از سوی مسئولان و دولتهای مختلف داده شد و متاسفانه هنوز هیچکدام به نقطه پایان خود نرسیده است.

اما آخرین قولِ «ساختِ یک میلیون واحد مسکونی درسال» توسط رستم قاسمی وعده ای بود که، چشمانِ بسیاری را از تعجب گرد کرد و البته چشمانِ  برخی مردم را نیز امیدوارانه به افق دوردست و نامعلوم صاحبخانه شدن معطوف ساخت.

وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال، به قدری ساده و شدنی از سوی مسئولان تعریف شد که بخشِ خصوصی خیلی جدی پا در رکاب کشیدند تا از ظرفیتهای خود در این عرصه به نحو احسن استفاده کنند، اما خیلی زود جولانِ شوق و وذوق فعالان این عرصه توسط وزیر راه و شهرسازی با اعلامِ خبر «حضور پیمانکارانِ چینی» جای خود را به رکود و خموشی داد.

در حالی که حداقل در میدانِ تاخت و تازِ وعده های دولتِ نوپا، فرصت خوبی حداقل برای وعده به کار گرفتن این گروه بود! اما با وجود پتانسیل مطلوب بخش خصوصی، هیچ برنامه های برای استفاده از ظرفیتهای بخش خصوصی و بهره گرفتن از پتانسیلهای جدید و حرکت به سمت تقویت اقتصاد دانش بنیان ها برداشته نشد.

این درحالی است که حضورِ پیمانکاران خارجی نیز به جایی نرسید و حتی گویی عزمِ آغازِ عملیاتی ساختن پروسه ساخت یک میلیون واحد مسکونی نیز ره به جایی نبرد! و باز هم وعده های «می شود… می شود» برخی مسئولان، در تورق برگه های تقویم دولتها به «شد … شد» نرسید!

اما آنچه که شد، «افزایش قیمت وحشتناکِ مسکن و رسیدنِ اجاره بهاء خانه به قیمت خرید خانه در روزهای نه چندان دور!»، «همخانه شدن خانواده ها در خانه های استیجاری» بود که به راستی جان مردم را به لب رسانده است.

البته نقش تحریم ها و شرایطِ خاص کشور در این «نشدن ها» بی تاثیر نیست، اما تاریخِ چندین ساله در سالهای قبل به ما ثابت کرده که  “مدیریت و یکپارچگی داخلی” «بسیاری از نشدنی های را، «تحریم» شدنی کرد و «اکنون» فقط با «عزمی راسخ»، «یکپارچگی ملی در همه سطوح»، شاهدِ عملیاتی ساختن شعارهای هر سال، توسط یک یکِ ارکان جامعه و رسیدن به توسعه اقتصادی خواهیم بود.