قول انرژی دولت به سرمایه‌گذاران
به گزارش تاسیسات نیوز، تدوین و ابلاغ نرخ خرید تضمینی برق برای انواع نیروگاه‌های تجدیدپذیر از دیدگاه توجیه مالی و افزایش دوره خرید برق، از جمله مهمترین دلائل اقبال بخش خصوصی به صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر بود.
ظرفیت نصب نیروگاه‌های تجدیدپذیر توسط بخش خصوصی در سه سال اخیر رشد قابل توجه‌ای داشته است. در ابتدای سال ۱۳۹۵ در حدود ۷۳ مگاوات بوده است، اما این مقدار در انتهای سال ۹۶ به ۲۱۹ مگاوات رسیده است.
بخش عمده‌ای از این ظرفیت نصب به نیروگاه‌های خورشیدی اختصاص دارد. علت این رشد فزاینده، تدوین و ابلاغ نرخ خرید تضمینی برق، متناسب بودن این نرخ برای انواع نیروگاه‌های تجدیدپذیر از دیدگاه توجیه مالی و افزایش دوره خرید برق، از جمله مهمترین دلائل اقبال بخش خصوصی به صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر بود.
در کنار سرمایه‌گذاری شرکت های خارجی در این حوزه، شرکت های خصوصی داخلی نیز در این توسعه سهم مهمی را بر دوش داشته اند. شرکت گسترش انرژی نو آتیه از جمله شرکت های فعال در این زمینه است که اخیراً دو نیروگاه ۱۰ مگاواتی خورشیدی را در استان سیستان و بلوچستان و یزد به بهره‌برداری رسانده است.
آقایان مهندس حسین نراقی، و نائب رئیس هیئت مدیره و پیمان تسنیمی مدیر پروژه شرکت گسترش انرژی نو آتیه، در گفتگو با زیست‌آنلاین تجربیات خود را درخصوص مراحل احداث این نیروگاه بیان کرده و به مشکلات موجود برای احداث یک نیروگاه خورشیدی پرداخته است. در ادامه گفت‌وگوی ایشان با خبرنگار زیست آنلاین آمده است.
به عنوان اولین سوال، به چه دلیل وارد این حوزه شدید و نحوه تامین مالی پروژه‌ها به چه صورت بوده است؟
شروع این کار از مجموعه بانک صنعت و معدن کلید خورد. بانک صنعت و معدن علاقه مند بود که در زمینه انرژی خورشیدی فعالیت بکند و علاقه و اعتقاد مدیر عامل و اعضای هیئت مدیره به این موضوع بود که باید کشور ما به سمتی حرکت کند که جهان حرکت کرده و در این زمینه باید سرمایه‌گذاری انجام شود.
این بحث قبل از اعلام تعرفه‌ها و نوع قراردادهای جدید ساتبا بود. یعنی حدود ۴ یا ۵ سال پیش. تشکیل شرکت از بانک صنعت و معدن و شرکت سرمایه‌گذاری آتیه دماوند که زیرمجموعه بانک صنعت و معدن بوده و یک شرکت بورسی است، شروع شد.
اما در ادامه چون می‌خواستیم منابع مالی خود را از صندوق توسعه ملی تامین بکنیم و الزامات صندوق این بود که شرکت حتماً خصوصی باشد، کار به شرکت سرمایه‌گذاری راهبرد بیمه که شرکت سهامی عام است، واگذار شد.
عملاً این شرکت خصوصی است، چرا که سهامدار دولتی نداریم و ۲۰ درصد سهام را هم آلمانی ها در اختیار دارند. بانک صنعت و معدن کمک بسیار زیادی برای اخذ تسهیلات از صندوق توسعه ملی کرد. ما اولین شرکتی بودیم که توانستیم در زمینه انرژی خورشیدی از صندوق توسعه ملی تسهیلات بگیریم.
این نیروگاه‌ها در کجا اجرا شدند و چه ظرفیتی دارند ؟
شرکت ما، توانست دو نیروگاه اجرا کند یکی در یزد و یکی در زاهدان که ظرفیت هر کدام از آن ها۱۰ مگاوات می‌باشد. در حال حاضر این دو نیروگاه را به بهره‌برداری رسانده‌ایم و قصد داریم آنها را توسعه بدهیم.
از ابتدای اجرای این پروژه‌ها با چه چالش‌هایی روبرو بودید و اجرای این پروژه‌ها چقدر زمان برد؟
اجرای این پروژه‌ها و مشکلات آن برای ما مانند یک دانشگاه بود. ما در سال ۹۴ پروانه احداث را اخذ کرده و جزء اولین شرکت‌هایی بودیم که قرار داد PPA را بستیم. در همان سال قرارداد EPC را با پیمانکار آلمانی منعقد کردیم و قرارداد مشارکت‌مان با بانک هم منعقد شد.
خیلی سریع می‌خواستیم در سال ۹۵ پروژه‌ها را به بهره‌برداری برسانیم. پرونده ما در صندوق توسعه ملی در مراحل پایانی ماجرا بود و فقط یک نامه جهت ارسال به بانک مرکزی جهت تخصیص منابع، باقی مانده بود که متاسفانه ماجرای فیش‌های حقوقی صندوق توسعه ملی پیش آمد و اعضای هیئت عامل صندوق استعفا کردند و پرونده به حالت راکد ماند که باعث شد روند تامین مالی یک سال به طول بیانجامد.
قبل برجام و زمانی که ال سی گشایش پیدا کرد قرارداد بسته شد و بعد از اجرای برجام، بانک صنعت و معدن وارد مذاکره مستقیم با بانک پیمانکار ما در آلمان شد و این ارتباط بانکی بوجود آمد و ال سی که ما باز کردیم بصورت مستقیم بود.
با یک سالی که به خاطر تامین مالی پروژه به تاخیر افتاد، از زمانی که ال سی باز شد تا زمانی که پروژه یزد افتتاح شد حدود ۹ ماه و پروژه زاهدان حدود ۱۱ ماه زمان برد و از زمانی که تجهیزات رسید هر پروژه بیش از سه ماه طول نکشید.
به چه دلیل در استان سیستان و بلوچستان پروژه خورشیدی را اجرا کردید؟
ابتدای کار ما با بانک صنعت معدن بود و این بانک وظیفه خودش می‌دانست که در مناطق فوق العاده محروم ایران اشتغال ایجاد کرده و خدمت کند. ما در زمانی که نیروگاه خورشیدی را می‌ساختیم ۱۲۰ نفر از مردم محروم منطقه را به کار گرفتیم و پیمانکار آلمانی ما به هیچ عنوان گروهی خارج از این منطقه اضافه نکرد و فقط از نیروهای آن منطقه استفاده کرد.
این نیروها یکسال مشغول به کار بودند و در پایان نیز گواهینامه معتبر از این شرکت در زمینه نصب نیروگاه خورشیدی دریافت کردند. برخی از این افراد سال‌ها بود که کار نداشتند ولی بسیار با کیفیت در کار ظاهر شدند.
مردم محروم آن منطقه بسیار وعده هایی شنیده‌اند که قرار است میلیاردها دلار در آن جا سرمایه‌گذاری شود اما اتفاقی نیفتاده است اما وقتی مشاهده کردند که ما به وعده خودمان عمل کردیم بسیار در فرایند اجرای کار با شرکت ما همراهی کردند.
در حال حاضر پروژه ۱۰ مگاواتی استان سیستان و بلوچستان چند نیرو مشغول به کار دارد و آیا این نیروها بومی هستند؟
در حال حاضر فقط حراست در آنجا مشغول به کار هستند. حدود ۱۵ نفر نگهبان برای ما کار می کنند. اما بعد از اجرای موفق پروژه ما، بسیاری از سرمایه گذاران بومی منطقه و خارج از منطقه به دلیل تابش بسیار خوبی که آن منطقه دارد در حال ورود برای اجرای پروژه در این منطقه هستند.
این استان آفتاب خوبی دارد اما گرد و غبار هم دارد. آیا این گرد و غبار هزینه اضافی تحمیل نمی‌کند؟
بله، متاسفانه گرد و غبار زیادی وجود دارد. البته این گرد و غبار بیشتر مربوط به منطقه سیستان و زابل است که متاسفانه به دلیل خشک شدن هامون اتفاق می‌افتد و در سال‌های گذشته نیز افزایش داشته است.
در منطقه‌ای که ما کار کرده‌ایم گرد و غبار خیلی کمتر است و قابل قیاس با منطقه زابل نیست ولی ما پیش‌بینی‌های لازم در این خصوص را کرده بودیم. ما دستگاه‌هایی داریم که بعد از نشستن گرد و غبار روی پنل‌ها، طی سه روز این پنل‌ها را تمیز می‌کند.
امروز بزرگترین معضل کشور خشکسالی هست، انرژی‌های تجدیدپذیر چقدر می‌تواند در حل این معضل نقش داشته باشند؟
ما یک سیستم اسکادا داریم، سیستم اسکادا فعالیت‌های یک نیروگاه رو مانیتور می‌کند. ما این سیستم را در یزد نصب کرده‌ایم، در زاهدان هم در آینده‌ای نزدیک نصب خواهیم کرد. یکی از قابلیت‌های این سیستم این است که بصورت روزانه به ما می‌گوید چقدر از انتشار گاز CO۲ جلوگیری و در مصرف آب صرفه‌جویی کرده‌ایم.
به عنوان مثال در یک روز برای تولید ۶۶ مگاوات ساعت برق، از انتشار ۴۲ تن دی اکسید کربن جلوگیری و همچنین حدود ۹۲ متر مکعب در مصرف آب صرفه‌جویی شده است. ارزش یک نیروگاه تجدیدپذیر، در این است که در مصرف آب، کاهش تولید دی اکسید کربن و آلودگی کمک می‌کند.
شرکت آلمانی، در ابتدا از وزارت امور خارجه آلمان برای حضور در ایران استعلام گرفته بود، که کار پرسنل آلمان یزد تایید شد اما متاسفانه به دلیل تبلیغات رسانه‌ها سیستان و بلوچستان محل امنی برای کار نیروهای خارجی معرفی نشد. اما در عمل هیچ اتفاقی در حین اجرای پروژه برای نیروهای آلمانی نیفتاد و با همکاری نیروهای بومی امنیت کامل در سایت برقرار شد.
آیا از پرداخت های دولت برای فروش برق رضایت دارید؟
ما سرانجام با دردسرهای فراوان پروژه را به بهره‌برداری رساندیم، در ماه‌های اول برای اینکه پول را دریافت کنیم خیلی استرس و سختی کشیدیم اما در این چند ماه خوشبختانه این پرداخت‌ها در حال انجام است.
من در اینجا به دو نکته اشاره می کنم:
اول اینکه شرکت‌هایی مثل ما که سرمایه‌گذار خارجی می‌آورند بر اساس یک اصولی این سرمایه‌گذاران می‌آیند و سرمایه گذاری می‌کنند. ما وقتی می‌خواهیم یک سرمایه‌گذار را جذب کنیم شرایط پرداخت را توضیح می‌دهیم.
ما به طرف خارجی گفتیم که این پرداخت از منابع دولت نیست بلکه عوارضی است که مردم پرداخت می‌کنند و به حساب ساتبا واریز می‌شود و این درآمد اختصاصا باید به حوزه انرژی تجدیدپذیر تعلق گیرد. این نکته‌ای بوده است که خارجی‌ها برای سرمایه‌گذاری دقت کرده‌اند.
خارجی‌ها به دنبال سودهای خیلی بالا نیستند اما به دنبال امنیت فضای سرمایه‌گذاری هستند و اینکه قراردادی که ساتبا با سرمایه‌گذاران می‌بندد عمل می‌شود یا نه.
ساتبا اعلام کرده است که بخش عمده سرمایه‌گذارانی که به ایران آمده‌اند در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر وارد شده‌اند، چون حوزه‌ای است که هم آنها و هم ما علاقمندیم. آنها قراردادها را با دولت دیده‌اند که تعهد پرداخت ۴۵ روزه داده است و حتی برای عدم پرداخت، جریمه در نظر گرفته شده است. اما ما خیلی راحت این پول را پرداخت نمی‌کنیم. پولی که متعلق به این حوزه است را صرف حقوق کارمندان دولت می‌کنیم.
دوم اینکه شرکتی مثل ما در منطقه‌ای پروژه را اجرا کرده است که هیچکس آن جا نمی‌رفته است. این شرکت اعتماد ایجاد کرده است. خیلی از بومیان آن منطقه که دارای سرمایه هستند وقتی می‌بینند شخصی از تهران آمده و سرمایه‌گذاری کرده است با خود می‌گویند چرا من این سرمایه‌گذاری را انجام ندهم. اما وقتی می‌بینند که ما امروز با مشکلات دریافت پول مواجهیم قطعا تمایلی نخواهند داشت و پیشرفت حاصل نخواهد شد. نه تنها این حوزه بلکه هر حوزه‌ای که در آن خلف وعده انجام شود پیشرفت نخواهد کرد.
شما با وجود این خلف وعده‌ها آیا قصد دارید که پروژه‌ای دیگری را انجام بدهید؟ آیا مجدد سرمایه‌گذار خارجی جذب می‌کنید؟
اگر دولت این درآمد اختصاصی را برای همین حوزه خرج کند و جای دیگری نبرد، من به شما قول می‌دهم که شرکت ما هم سرمایه‌گذار خارجی خواهد آورد و هم پروژه‌های متعددی در مناطق محروم اجرا خواهد کرد.
بحث این روزها بحث تحریم ها است، آیا این تحریم ها تاثیری بر جذب این سرمایه گذاران می گذارد؟
موضوع تحریم خیلی در اینجا حائز اهمیت نیست. موضوع مهم این است که آیا کشور ما به سرمایه‌گذار احترام می‌گذارد یا نه. الان خیلی از صندوق‌ها در دنیا هستند که در نقاط پر ریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند. مثلا کسانی هستند که می‌روند در کنگو سرمایه‌گذاری می‌کنند.
بدیهی است که در ایران هم خواهند آمد. یعنی ریسکش را قبول می‌کنند. من به شما قول می‌دهم که در حوزه انرژی خورشیدی اگر به درآمد اختصاصی این حوزه دست‌اندازی نشود و پرداخت‌ها به موقع انجام شود، ماجرای ترامپ و تحریم‌ها نمی‌تواند اثری داشته باشد.
حداقل ما به عنوان یک شرکت کوچک در این حوزه، هم سرمایه‌گذار خارجی می‌آوریم و هم پروژه‌های مختلفی در نقاط مختلف اجرا خواهیم کرد. اما اگر پول‌ها به موقع پرداخت نشود هیچ کس سرمایه‌گذاری نخواهد کرد.
و نکته پایانی..
من پیشنهاد می‌دهم که در بحث گمرک، معافیت‌های تجهیزات اینقدر در بند ماده و تبصره‌های دست و پاگیر نباشد. و در پایان مجدد تاکید می‌کنم که دولت به تعهد خود در پرداخت عمل کند تا سرمایه‌گذاران در این حوزه وارد شوند.
انتهای خبر