تاثیر فعالیت در صنعت کاشی بر ریه کارگران
به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، طی دو دهه‌ی گذشته، صنعت کاشی و سرامیک به طور قابل توجهی در ایران گسترش یافته است و تعداد کارگران زیادی در این صنعت مشغول به کار شده‌اند. فرآیندهای اصلی کاری این صنعت شامل بال میل، آماده‌سازی، پرس، کوره، لعاب و بسته‌بندی است. در میان آلاینده‌های موجود در این صنعت، گردوغبار سلیس اهمیت ویژه‌ای داشته و بسیاری از مطالعات به بررسی تاثیر این ماده بر روی سیستم تنفسی پرداخته‌اند.
فریده گلبابائی، رضوان عابدینلو، نازنین فکری، اشکان شاپسندی و حمزه محمدی از گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی تهران، مرکز پژوهش‌های علمی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران و گروه بهداشت حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی مازندران در پژوهشی با عنوان “بررسی روند تغییرات پنج‌ساله عملکرد ریوی کارگران یک صنعت کاشی و سرامیک” این موضوع را بررسی کرده‌اند.
در این مقاله آمده: «در این مطالعه هم‌گروهی تاریخی، اطلاعات دموگرافیک و شاخص‌های ریوی مربوط به کارگران شاغل در بخش‌های مختلف یک شرکت بزرگ کاشی طی سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. جمعیت کل پرسنل ۵۲۶ نفر بوده که ۱۵ نفر آنها زن و مابقی مرد بودند. بخش‌های مختلف کارخانه که وارد نمونه‌گیری و بررسی شدند شامل: سورت به تعداد ۲۵ نفر، تهیه لعاب با ۱۰ نفر، خط لعاب با ۱۷ نفر، تهیه بدنه با ۱۱ نفر، کوره با ۲۰ نفر، پرس با ۱۸ نفر و اداری با ۲۰ نفر.»
نویسندگان این مقاله می‌گویند: «کارگران واحدهای مذکور در معرض مواجهه شغلی با گردوغبار و ذرات هستند. افراد اداری نیز به عنوان یک واحد مجزا و از نظر مقایسه با سایر واحدها وارد مطالعه شدند. در مجموع تعداد ۱۲۰ نفر از کارمندان و کارگران مرد کارخانه که سابقه‌ی کاری آنها پنج سال و بالاتر بود و طی مطالعه ثابت بودند، به مطالعه وارد شدند.»
محققان، اطلاعات دموگرافیک شامل سن، قد، وزن، سابقه کاری، وضعیت کشیدن سیگار و شاخص‌های اسپیرومتری را از پرونده پزشکی کارگران گروه‌های مختلف طی پنج سال پیاپی استخراج کردند.
افرادی که دچار برخی محدودیت‌های پزشکی برای بررسی بودند وارد این مطالعه نشدند و از بقیه‌ی افراد تست‌های عملکرد ریوی گرفته شد. بنابر آنچه در این مقاله آمده، تمام تست‌ها با پروتکل توصیه شده توسط انجمن متخصصان آمریکا انجام شده است. در هر دوره، هر فرد سه مانور با حداکثر تلاش انجام داده و نتایج توسط دستگاه ثبت شده است.
پژوهشگران در ادامه به آنالیز اطلاعات و تست‌های آماری پرداختند. پس از بررسی معنی‌داری تک تک عوامل شروع به ساختن مدل کردند. روند تغییرات پنج ساله‌ی شاخص‌های مختلف بررسی شد.
در این پژوهش آمده: «مصرف سیگار تاثیر معنی‌داری بر تغییرات شاخص FEV1 داشت بدین صورت که برای مصرف‌کنندگان سیگار، این شاخص پایین‌تر بود. همچنین واحدهای خط لعاب و کوره و نسبت به واحد سورت میزان بالاتری از این شاخص را نشان می‌دهند.» بنابر آنچه ویکی‌پدیا اعلام کرده، FEV1، مقدار هوایی است که طی اولین ثانیه بازدم اجباری و پر فشار که پس از حداکثر مقدار هوایی که ریه‌ها می‌توانند در خود جا دهد، از ریه‌ها خارج می‌شود.
در بخش پایانی این مقاله آمده: «روند افت در شاخص‌های اسپیرومتری در این مطالعه طی پنج سال به وضوح مشخص نبوده و تنها شاخص‌های FEV1/FVC(کسری از ظرفیت حیاتی که می‌توان آن را در ثانیه اول در طی بازدم از ریه خارج کرد) و FEF%2575 (متوسط جریان بازدمی طی نیمه مانور FVC) در برخی واحدهای کاری کاهش قابل ملاحظه‌ای داشتند، اما با توجه به وجود افت در برخی شاخص‌ها و همچین اثبات تاثیر سوء گرد و غبار سیلیس و سایر ترکیبات بر روی سیستم تنفسی، لزوم اجرای کنترل‌های مدیریت و مهندسی و حفاظت کارگران در محیط‌های کاری امری ضروری است.»
این پژوهش در اولین شماره دهمین دوره ی فصلنامه بهداشت و ایمنی کار منتشر شده است.