بی قانونی در قانون ممنوعیت خرید و فروش مسکن ملی
تاسیسات نیوز: در حالی خرید و فروش امتیاز واحدهای نهضت ملی مسکن غیرقانونی است که در شهرهای پردیس و پرند این امر با قیمت‌های نسبتا بالا در حال انجام است.
ناترازی شدید تولید و عرضه مسکن طی سال‌های گذشته باعث شده تا روند افزایش قیمت مسکن به واسطه تقاضای بالا همچنان ادامه داشته باشد. بر اساس جدیدترین گزارش بانک مرکزی، متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در مناطق ۲۲ گانه تهران به ۸۱ میلیون و ۴۴۰ هزار تومان افزایش یافته است.
روند صعودی قیمت مسکن باعث شده تا تقاضا برای مسکن به سمت شهرهای اطراف تهران، به ویژه دو شهر جدید «پرند» و «پردیس» هدایت شود. در این شهرها واحدهای مسکن مهر (حدود ۲۰۰ هزار واحد) ساخته و بخش اعظم آن به مالکان تحویل شده است. واحدهای مسکن مهر بسته به متراژ آنها در این دو شهر بین ۱.۳ میلیارد تا حدود ۳ میلیارد تومان خرید و فروش میشود.
بر اساس این گزارش هم‌اکنون ۲ هزار و ۴۳ واحد نهضت ملی مسکن در شهر پردیس و حدود ۳۳ هزار و ۵۰۰ واحد نهضت ملی مسکن در شهر جدید پرند با پیشرفت متوسط ۲۵ درصدی در حال ساخت است.
خریدوفروش غیرقانونی با نرخ‌های نجومی
در چنین شرایطی، خرید و فروش امتیاز واحدهای نهضت ملی مسکن در این شهرها توسط برخی بنگاه‌های املاک در حال انجام است. معامله امتیاز این واحدها در حالی صورت می‌گیرد که مسئولان وزارت راه و شهرسازی همواره بر غیرقانونی بودن این امر تاکید کرده و هشدارهایی در این رابطه داده‌اند.
در حال حاضر امتیاز واحدهای نهضت ملی مسکن شهر پرند با قیمت‌های ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان خرید و فروش میشود؛ واحدهایی که بخشی از آنها به اصطلاح هنوز روی خاک است.
در شهر جدید پردیس نیز به دلیل پیشرفت بالای ۵۰ درصد قیمت‌ها، به‌شکل معناداری بیشتر از واحدهای شهر پرند است. پیگیری‌ها نشان می‌دهد خرید و فروش غیرقانونی نهضت ملی مسکن پردیس با قیمت حدود ۲ میلیارد تومانی انجام میشود.
برخورد قضایی با متخلفان
در این بین مسئولان وزارت راه و شهرسازی بارها بر غیرقانونی بودن خرید و فروش امتیاز واحدهای نهضت ملی مسکن تاکید و اعلام کرده‌اند که خرید و فروش امتیاز واحدهای نهضت ملی مسکن، غیرقانونی است و در صورت مشاهده علاوه بر لغو امتیاز متقاضیان، با مشاوران املاک که در این فعالیت مشارکت دارند نیز برخورد قضایی میشود؛ اما همچنان این نوع معاملات به شکل علنی و غیرعلنی در جریان است.
فروش قولنامه‌ای امتیاز نهضت ملی مسکن
بعضا مشاهده میشود افرادی که در طرح نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند، امتیاز خود را در دفاتر مشاوران املاک به صورت قولنامه‌ای واگذار می‌کنند. ظاهرا علاوه بر مشاوران املاک، در مواردی دفاتر اسناد نیز اقدام به ثبت این قراردادها می‌کنند. این در حالی است که واحد مسکونی به شخص ثبت‌نام کننده در این طرح واگذار میشود و تا تحویل واحد، قابل واگذاری نیست.
در سایت‌ها و اپلیکشن‌های فروش مسکن، آگهی‌هایی درخصوص فروش امتیاز واحدهای مسکن ملی توسط برخی متقاضیان و نیز مشاوران املاک دیده میشود. آگهی‌های فروش امتیاز مسکن حاکی از قیمت‌هایی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان در شهر جدید پرند است.
انتقال امتیاز مسکن ملی وجاهت قانونی ندارد
معامله امتیاز نهضت ملی مسکن در شرایطی به یکی از فعالیت‌های زیرپوستی برخی متقاضیان و دلالان مسکن تبدیل شده که در مواردی حتی واحد مسکونی فرد ثبت‌نام کننده وارد فرآیند اجرا نشده و زمین آن نیز مشخص نیست.
در همین راستا یک مقام وزارت راه و شهرسازی گفته است: واگذاری و انتقال امتیاز مسکن ملی به غیر، به صورت وکالتی فاقد وجاهت قانونی و غیرمعتبر است و بر اساس مقررات، پیگرد قانونی داشته و در صورت مشاهده، علاوه بر اقدام قانونی علیه افراد متخلف و لغو امتیاز متقاضیان، با دفاتر ثبت اسناد و مشاورین املاک که در این فعالیت مشارکت دارند از طریق مراجع قضایی وفق مقررات برخورد خواهد شد.
سید احمد موسوی، مدیرکل راه و شهرسازی استان آذربایجان شرقی به منظور پیشگیری از وقوع جرم و تبعات احتمالی ناشی از انتقال یا خرید و فروش امتیاز طرح‌های مذکور و صیانت از حقوق شهروندی و مقابله با تخلفات این حوزه ضمن تأکید بر همکاری و هماهنگی و اقدام فوری دستگاه‌های مسئول در اتخاذ تدابیر و تمهیدات لازم در این مقوله می‌گوید: شهروندان تا زمانی که بحث سند واگذاری ملک موردنظر به شکل رسمی انجام نشده از هرگونه خرید و فروش امتیاز طرح و سایر طرح‌های حمایتی حوزه مسکن خودداری کنند.
ثبت معاملات غیرقانونی در دفاتر اسناد رسمی
با وجود آنکه خرید و فروش واحدهای نهضت ملی مسکن غیرقانونی است، معاملات این واحدها حتی در برخی دفاتر اسناد رسمی شهرهای جدید ثبت میشود.
در همین راستا سرپرست شرکت عمران شهرهای جدید ایران طی نامه‌ای به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، از ثبت معاملات غیرقانونی واحدهای نهضت ملی مسکن در برخی دفاتر اسناد رسمی خبر داد.
در متن نامه سعید غفوری آمده است: «عملیات اجرایی نهضت ملی مسکن و ثبت‌نام متقاضیان مشمول آن از سال ۱۳۹۸ (طرح اقدام ملی مسکن) آغاز شده و اغلب متقاضیان این طرح با پرداخت مراحل اولیه سهم آورده خود در پروژه‌های طرح مذکور که دارای پیشرفت‌های فیزیکی مختلف از ۵ تا ۹۰ درصد است، جانمایی شده‌اند، لیکن ازآن‌جا که بر اساس شیوه‌نامه اجرایی این طرح تخصیص واحد به متقاضیان در مراحل پایانی اجرای پروژه صورت خواهد پذیرفت در اغلب پروژه‌ها فرآیند انتخاب واحد به متقاضیان و به تبع آن انعقاد قرارداد واگذاری واحدها تاکنون صورت نپذیرفته است. بر این اساس و باتوجه به عدم امضای قرارداد بدیهی است خریدوفروش و انجام معاملات ثانویه این واحدها غیرقانونی بوده و به‌رسمیت شناخته نخواهد شد. این در حالی است که براساس گزارشات واصله، امتیاز طرح نهضت ملی مسکن در برخی از شهرهای جدید مورد معامله قرار گرفته و دفاتر اسناد رسمی نسبت به ثبت این معاملات اقدام کرده‌اند.
وی در ادامه نوشته است: «این امر با توجه به عدم‌آگاهی برخی خریداران امتیازها و در نهایت درگیری پروژه‌ها با پرونده‌های حقوقی و قضایی ناشی از این تخلفات و جرائم موجب تضور ایشان و تشکیل پرونده‌های قضایی میشود. با عنایت به ماده ۲۳ قانون پیش‌فروش ساختمان، اشخاصی که بدون تنظیم سند رسمی اقدام به پیش‌فروش ساختمان یا بدون اخذ مجوز اقدام به درج یا انتشار آگهی کنند به حبس از ۴۵ روز تا ۶ ماه با جزاء نقدی به‌میزان ۲ تا ۴ برابر وجوه و اموال دریافتی محکوم می‌شوند. بر اساس ماده ۳ آیین‌نامه اجرایی طرح نهضت ملی مسکن باید همه امور مربوط به این طرح مطابق با دستورالعمل‌ها و نمونه قراردادهای ابلاغی وزارت راه و شهرسازی انجام شود. خواهشمند است دستور فرمایید با توجه به ممنوعیت هرگونه خریدوفروش امتیاز طرح نهضت ملی مسکن در حال حاضر و پیشگیری از تبعات آتی و طرح دعاوی متعدد در این بخش نسبت به ابلاغ ممنوعیت ثبت نقل‌وانتقال و ممانعت از انجام هرگونه معامله مربوطه واحدهای طرح مذکور و ثبت رسمی آنها در دفاتر اسناد رسمی و دفاتر املاک اقدام لازم به‌عمل آید.»
راه‌اندازی سامانه فروش نهضت ملی مسکن
معاملات غیرقانونی امتیاز و واحدهای نهضت ملی مسکن در شهرهای اطراف تهران، در حالی است که اخیرا مدیرعامل صندوق ملی مسکن نیز از راه‌اندازی سامانه فروش واحدهای نهضت ملی مسکن خبر داده است.
محمدرضا مهدیار اسماعیلی، با یادآوری اینکه حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان برای اجرا طرح‌های مسکن اعم از نهضت ملی مسکن، تکمیل واحدهای باقیمانده مسکن مهر و تکمیل زیرساخت‌ها و خدمات روبنایی هزینه شد، اظهار کرد: امسال در تلاشیم با جلب مشارکت مردمی از طریق جذب منابع خرد، پروژه‌های نهضت ملی مسکن را پیش ببریم.
وی بیان کرد: طی ماه‌های آینده سامانه تامین منابع مالی نهضت ملی مسکن با مشارکت مردم راه‌اندازی و رونمایی خواهد شد. در این سامانه فروش واحدهای نهضت ملی مسکن برای جذب منابع عمومی مردم انجام میشود.