اگر قصد نصب بخاری دارید حتماً بخوانید
تاسیسات نیوز: وسایل گازسوز نیز همانند سایر وسایل مشابه جهت روشن شدن و سوختن مناسب نیاز به هوا دارند و تنها راه ارتباطی آنها با فضای خارج از ساختمان از طریق دودکش می باشد.
گاز گرفتگی از جمله حوادثی است که معمولا در اثرفقدان دودکش مناسب برای وسایل گازسوز به خصوص بخاری و آبگرمکن و عدم تهویه کافی درفضای اتاق روی میدهد. سوختن ناقص گاز و تجمع گازهای مسموم کننده و یا حتی کمبود اکسیژن سبب مسمومیت افرادی که درچنین فضایی تنفس می کنند شده و ممکن است به مرگ آنها منتهی شود. بنابراین برای جلوگیری از خطرات ناشی از سوختن ناقص وسایل گازسوز و گازگرفتگی به این نکات دقیقاً توجه شود.
هر وسیله گاز سوز باید دارای یک دودکش استاندارد و مجزا ومجهز به کلاهک باشد.
همواره محل اتصال دودکش به وسایل گازسوز را بازرسی و از آببندی و ثبات آنها اطمینان حاصل نمایید.
مسدود شدن دودکش سبب سوخت ناقص و ایجاد گازهای خطرناک و مسموم کننده وبرگشت چنین گازهایی به داخل فضای زندگی گردیده و باعث گازگرفتگی ومرگ می شود.
دودکش وسایل گاز سوز در محل عبور از شیشه های پنجره نباید مستقیماً با شیشه در تماس باشد. زیرا در چنین صورتی امکان شکستن شیشه در اثر حرارت و لق شدن و افتادن دودکش وجود دارد.
در صورتیکه دودکش از پنجره به بیرون هدایت شده است باید دارای حداقل یک متر ارتفاع عمودی از محل خروج از پنجره باشد.
هر چند وقت یکبار کلاهک دودکش های وسایل گازسوز را بازرسی وچنانچه کلاهک افتاده باشد آنرا در محل خود نصب کنید. قابل ذکر است که کلاهک علاوه بر اینکه از نفوذ باران و برف و افتادن سایر اشیا به داخل دودکش جلوگیری می کند، در منظم سوختن وسیله گازسوز نیز موثر است. ضمناً از فشردن بیش از اندازه کلاهک که باعث تغییر حالت وگرفتگی منافذ خروج گازهای دودکش می شود نیز خودداری کنید.
انتهای دودکش های توی کار باید حداقل ۱ متر از سطح پشت بام بالاتر باشد.
هر وسیله گازسوز بایستی دارای دودکش مناسب و بدون اشکال جهت تخلیه گازهای حاصل از احتراق به فضای آزاد باشد و هرگونه نقص و نارسایی و رعایت ننمودن استانداردها در این مورد موجب حادثه خواهد گردید.
در هنگام ساخت، خرید واجاره منزل به دودکش وسایل گازسوز کاملاً توجه فرمائید و تا حدالامکان از خرید و اجاره خانههائی که فاقد دودکش مناسب در داخل دیوار می باشد خودداری فرمائید.
تمام دودکش های وسائلگازسوز بایستی حتماً مجهز به بخش عمودی متناسبوکلاهک H باشد.
از قراردادن خروجی دودکش به صورت افقی با کلاهک و یا بدون کلاهک در زیر سقف و بالکن جداً خودداری فرمائید.
دودکش در داخل دیوار وخارج آن و محلاتصال بهوسیله گازسوز بایستی کاملاً آببندی باشد. هردرز کوچکی میتواند باعث خروج گازهای حاصل از احتراق و حادثه گردد.
حتیالامکان از نصب زانوی اضافی در مسیر دودکش خودداری نمائید. زیرا زانو کارآئی دودکش را کاهش میدهد.
به هیچ عنوان دودکش وسایلگازسوز وهواکش)فن(را از یک لوله یا کانال مشترک عبور ندهید.
برای دودکش داخل و بیرون دیوار به هیچ عنوان از لولههای پلاستیکی و غیر مقاوم در برابر حرارت استفاده نشود.
دودکش باید از ورقهای ضد زنگ(گالوانیزه) و نسبتاً ضخیم انتخاب شود.
آبگرمکن و بخاری حتماً بایستی مجهز به دودکش باشد. از نصب این وسیلهها بدون دودکش در محیطهای بسته جداً خودداری نمائید.
استفاده از دودکشهای مشترک بایستی با نظر متخصصین و مهندسین مشاور تأسیساتی انجام گردد.
استفاده از دودکشهای آکاردئونی آلومینیومی بعلت عدم امکان آببندی در ابتدا و انتها خطرناک میباشد.
از قراردادن قطعات لوله دودکش بصورت لب به لب خودداری نمائید و حتماً از دودکشهای نوع نر و ماده که باعث آببندی در محل اتصال و عدم خروج گازهای حاصل از احتراق خواهد شد، استفاده نمائید.
ازاضافه نمودن به طول بخش افقی دودکش در قسمتهای فوقانی ساختمان جهت ساخت اطاقک و انباری بر روی بام خودداری نمائید. در هنگام ساخت طبقهای جدید دودکشهای قدیمی را عمودی و استاندارد ادامه داده و در حین عملیات ساختمانی دودکش را در مقابل ریزش مصالح و نخاله ساختمانی و انسداد داخلی کاملاً محفوظ نگهدارید.
هنگام عبور دودکش از داخل دیوار و تقاطع آن بایستی قطر لوله فلزی کاملاً یکسان باشد کمکردن قطر لوله هنگام خروج از ساختمان)دیوار یا سقف(مجاز نمیباشد.
ازنصب دودکش درحیاط خلوتهای رو بسته خودداری نمائید. داکت دودکشها باید خروجی از بالا و پایین به هوای آزاد داشته باشد و به هیچ وجه هیچگاه بالای داکت مسدود نگردد.
دودکشها را مرتباً بازرسی نمائید و از آزادبودن مسیر دودکش اطمینان حاصل نمائید.
اطراف لولههای دودکش موجود در موتورخانه بایستی کاملاً آببندی گردد تا از نفوذ گازمونواکسید کربن(CO) به داخل بنا و یا موتورخانه جلوگیری شود.
در هنگام هرگونه ساخت و ساز مراقب باشید، مصالح ساختمانی بداخل دودکشها ریخته نشود و راه ورودی دودکش را مسدود نکرده باشد.
هر ساله قبل از روشن کردن وسائل گرمازا، مراقب باشید مسیر دودکشها توسط پرنده ای لانهسازی و مسدود نشده باشد.
بخش عمودی)خروجی(دودکش حداقل بایستی ۳ برابر بخش افقی درنظر گرفته شود و حداقل ارتفاع بخش عمودی نبایستی از یک متر کمتر باشد.
از تغییر قطر در خروجی دودکش و کم کردن سایز آن خودداری نمائید.
جهت جلوگیری از پدیده خطرساز «مکش معکوس» در ساختمانها لازم است بر روی قسمت زیرین درب ورودی هر آپارتمان از دریچه تهویه کرکره ای یا آیفونی مناسب به طول ۵۰×۲۰ سانتیمتر استفاده گردد. همچنین زیر دربهای ورودی اطاق خواب ها نیز حدود ۳ تا ۵ سانتیمتر بازباشد.
انتهای کلیه دودکشها بایستی حداقل یک متر از سطح پشت بام بالاتر بوده و از دیوارههای جانبی نیز حداقل یک متر فاصله داشته باشد و حتی المقدور ازکلاهک Hاستفاده گردد.
قسمت عمودی دودکش بایستی برروی پایه های مناسب قرارگیرد تا وزن آن به پایه منتقل شود و از کج شدن آن جلوگیری بعمل آید. ضمناً بخش عمودی دودکش برروی نماها بایستی توسط بستهای مناسب به دیوار محکم گردد. همچنین مراقب چرخش کلاهک به سمت زمین باشید، در این صورت اینگونه دودکشها کارآئی لازم را ندارند و عدم خروج گازهای حاصل از احتراق جان شما را تهدید میکند.
رعایت موارد فوق موجب جلوگیری از پس زدن و بازگشت گازهای سمی وسایل گازسوز به داخل منازل(مکش معکوس) می شود.
عبور دودکش ازفضای داخل سقف کاذب و علی الخصوص حمام به دلیل امکان پوسیدگی و نشت گاز منواکسیدکربن خطرناک است.
دمپر خروجی دودکش شومینه(قبل از روشن کردن) بایستی کنترل تا از سلامت حرکت دمپر(دریچه داخلی که توسط زنجیرباز و بسته می شود) و باز و بسته شدن آن اطمینان حاصل شود، در صورت باز نشدن دمپر، گاز منواکسید کربن فضای ساختمان را مسموم مینماید.
جهت تأمین هوای مورد نیاز وسایل گازسوز از قبیل آبگرمکن دیواری و بخاری در آپارتمانهای محدود ضروری است دریچه تهویه ای در محل مناسب(ترجیحاٌ پشت وسیله گازسوز) که به هوای آزاد مرتبط است تعبیه شود.
دودکش بایستی مجهز به بست نگهدارنده باشد و در محل خود محکم شود.
برای شومینه به دلیل امکان پس زدن گازهای حاصل از احتراق بهتر است از دودکش به قطر ۱۵ سانتی متر استفاده کرد.
حتی الامکان از دودکشهایی که از پنجره به بیرون هدایت میشوند بایستی اجتناب نمود. چنانچه ناچاراً دودکش از پنجره به بیرون هدایت شود باید به روش صحیح و کاملاً محکم در محل خروج از پنجره مهار و مجهز به کلاهک شود و حداقل دارای ۱ متر ارتفاع از محل خروج باشد. در صورتیکه هنگام بهرهبرداری و روشن بودن وسیله گازسوزبا آزمایش قرار دادن دست بر روی دودکش مشاهده گردید که دودکش مذکور سرد می باشد از این دودکش بایستی صرفنظر نموده و ضروری است دودکشی تعبیه گردد که تا بالای بام ادامه داشته باشد.
اتصال خروجی دودکش به درز انبساط بین دو ساختمان می تواند باعث نفوذ گاز منواکسیدکربن از منافذ به هر کدام از این ساختمانها شود.
به منظور وجود هوای کافی و پرهیز از سوختن ناقص در وسایل گازسوز بایستی راه ورود هوا به داخل اتاقها توسط روزنه های مناسب(در زیر دربها، دریچه های کرکرهای پایین دربها و…) یجاد شود. این موضوع به ویژه در اتاقهای کوچک و فضاهای زیرزمینی از اهمیت و حساسیت فوقالعاده ای برخوردار است. در این راستا لازم است توجه فرمائید که معمولاً یک بخاری در حدود ۱۵ برابر حجم گاز مصرفی به هوای تازه جهت سوختن نیاز دارد.یک بخاری معمولی خانگی بایستی درحدود ۱۵متر مکعب در ساعت هوای تازه دریافت کند تا قادر به سوزاندن مناسب گازطبیعی باشد. بنابراین ملاحظه می شودکه منافذ ورود هوا چه تأثیر حیاتی در این رابطه دارند.
مسدودشدن دودکش لوازم گازسوز(حتی درحد جزئی) باعث ناقص سوزی و پس زدن گازهای سمی به فضای اتاق می شود. همواره از مسدود نبودن دودکشها اطمینان حاصل فرمائید.
به منظور نصب دودکش وسایل گازسوز از کمترین تعداد زانو استفاده شود زیرا در اینصورت مکش دودکش کم شده و موجب پس زدگی گازهای خطرناک حاصل از احتراق می شود.
توصیه می شود در طراحی و ساخت ابنیه نوساز، دودکش کلیه وسایل گازسوز پیش بینی شود و نقشه مربوطه توسط مهندس ناظر تأیید شود. نصب دودکش بعد از اتمام پروژه بر روی نما در ساختمانهای جدیدالاحداث کاملاً بی مورد است.
مراقب باشید البسه آویزان شده شما در تراس، دودکش همسایه پایین را مسدود نکند.
دودکش و اتصالات مربوطه در حیاط خلوت و داکتها بایستی حتماً دارای بست و تکیه گاه مناسب باشد.
دودکشهای آجری به دلیل نفوذ گاز از درزها به سایر قسمتها خطرساز میباشد.
دودکش شوفاژ براساس ظرفیت مربوطه و بایستی دارای قطر مناسب باشد.ضمناً حداقل قطر برای کمترین مصرف دستگاه های شوفاژ لوله به قطر۲۰ سانتیمتر پیشنهاد میشود.
برای کلیه آبگرمکن های دیواری دودکش به قطر ۱۵ سانتیمتر به بالا پیشنهاد میشود.
دریچه دودکش بایستی بالاتر از وسیله گازسوز قرارگیرد و نصب هرگونه دودکش از ارتفاع دستگاه به سمت ارتفاع پائین تر(شیب از وسیله گازسوز به سمت زمین) خطرناک است و موجب پس زدن محصولات سمی احتراق می شود.
به ازای هر زانوی ْ۹۰ در دودکش، لازم است به ارتفاع بخش عمودی اضافه گردد.
حتی الامکان در آپارتمانهای زیر ۵۰ متر مربع سیستم گرمایش بوسیله شوفاژ انجام شود و از وسایل گرمایشی همچون بخاری یا آبگرمکن دیواری استفاده نشود.
ساخت حمام در کنار شوفاژخانه خطرناک و حادثه ساز است.
نصب دو وسیله گاز سوز شومینه و بخاری در آپارتمانهای کوچک و استفاده همزمان از آنها میتواند احتمالاٌ آثار زیانباری را به بار آورد.
نسبت به مشاهده شعله زرد رنگ در وسائل گازسوز بی تفاوت نباشید چون این مشکل ناشی از نرسیدن هوای کافی یا نقص در دستگاه گازسوز و… است.
هرگونه نشتی لوله های آب گرم خطرناک است چون در این صورت باعث مدام سوزی آبگرمکن گازی میشود. این موضوع باعث مصرف سوخت بیشتر، اکسیژن بیشتر و در نهایت خطراحتمالی میشود.
اگر در منزل دچار سردرد، سرگیجه، تهوع و … می شوید علت در وسایل گازسوز نیز می تواند باشد. معمولاً در اثر نبودن هوای کافی و عیوب وسایل گازسوز عمل احتراق مختل می گردد و گازهای مضر و خطرناک تولید و در سطح خانه پخش می شودکه موجب عوارض بعدی می شود.
داکت مسیر دودکشها و آپارتمانها در بالای بام و طبقه همکف(در ابتدا و انتها) حتی الامکان بایستی باز و به فضای آزاد راه داشته باشد تا اگر نشتی در مسیر دودکش بوجود آمد به بیرون هدایت شود و به داخل ساختمان نفوذ نکند.
برای پکیج منازل بدلیل مصرف بالا حتی الامکان بایستی از دودکش به قطر ۱۵ سانتی متر و بیشتر استفاده شود.
استفاده از گچ و مصالح ساختمانی برای پرکردن فواصل و درزهای ما بین دودکشها در داخل دیوار ساختمان موجب گرفتگی گردیده وحوادث بسیاری را باعث شده است از این کار جداً خودداری نمائید.
استفاده از سطل آب و قراردادن دودکش در آن جهت تصفیه گازهای سمی به جای نصب دودکش استاندارد خطری جدی برای مصرفکنندگان گاز طبیعی)حتی در فضاهای کوچک نظیر مغازه و فروشگاه(میباشد. حوادث مرگباری از این باور غلط تاکنون بروز کرده است.
آزمایش دودکش
برای اطمینان از صحت عملکرد دودکش ۳ آزمایش آسان ذیل را میتوان انجام داد.
ساده ترین آزمایش هر دودکش دست زدن و لمس آن است. سردی دودکش نشانه عدم عبور گازهای سمی حاصل از احتراق وسیله گازسوز و زنگ خطری برای شما است. وقتی وسیله گازسوز کار می کند بایستی دودکش داغ باشد و نوک انگشتان داغی آنرا حس کند.
آزمایش بعدی استفاده از شمع و یا شعله کبریت در محل دریچه و مبدأ دودکش در اتاق(محل مصرف) میباشد. با قرار دادن کبریت روشن درابتدای دریچه بایستی شعله به سمت داخل دودکش کشیده شود. این موضوع نشانه کـارکردن و مکش مناسب دودکش و در صورتیکه تغییری در شعله ایجـاد نشود نشان دهنده عدم مکش مناسب دودکش میباشد.
هنگام خرید و یا اجاره خانه و قبل از وصل وسایل گازسوز به دودکش، مسیر دودکشها را بایک وزنه و طناب محکم از پشتبام تا محل دریچه و مبدأدودکش کنترل نمائید تا از بازبودن آن کاملاً مطمئن شوید.