آخرین اقدامات مقابله با کم‌آبی در کلان‌شهرها
به گزارش تاسیسات نیوز،بحران آب کلان‌شهرهای اصفهان و کرمان را با وضعیت قرمز مواجه کرد و در این میان تهران به وضعیت زرد رسید. بحران به وجود آمده در حالی است که چندی پیش وزارت نیرو اعلام کرده بود 517 شهر به لحاظ تامین و مصرف آب در وضعیت سربه‌سر قرار دارند و 12 شهر در مرز تنش قرار دارند. حال با توجه به آمار جدید اعلام شده می‌توان گفت برخی از کلان‌شهرها از مرز تنش عبور کرده‌اند و بحران کم‌آبی در حال گسترش است.
در این خصوص معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با تشریح آخرین اقدام‌های مقابله با بحران کم‌آبی در کلان‌شهرهای ایران گفت: در زمان حاضر، از نظر تامین آب دو کلان‌شهر اصفهان و کرمان در وضعیت قرمز و تهران در وضعیت زرد قرار دارند. به گزارش سايت خبري وزارت نیرو، حمیدرضا تشیعی با بیان اینکه با وجود فعالیت‌های انجام‌شده هم‌اکنون دو شهر اصفهان و کرمان به‌دلیل ناکافی بودن منابع آب، کماکان با مشکل تامین آب و وضعیت قرمز مواجه هستند، اظهار کرد: در اثر تداوم خشکسالی طی 14 سال اخیر و افزایش مصرف آب در بخش‌های مختلف، وضعیت منابع آبی کشور در وضعیت بحرانی قرار گرفته است و شرکت‌های آب و فاضلاب در سال‌های اخیر با چالش جدی در تامین آب شرب مواجه شده‌اند. وی افزود: در این راستا دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور طی سه سال گذشته به بررسی وضعیت تامین و توزیع آب شرب در کشور و احصای مشکلات مربوطه پرداخته است که در پایان سال گذشته و براساس تحلیل‌های صورت‌گرفته، مشخص شد شمار زیادی از شهرهای کشور در تابستان امسال با مشکل تامین آب مواجه خواهند شد و نکته قابل‌توجه در این تحلیل، پیش‌بینی وقوع تنش آبی در 12 شهر مرکز استان با جمعیتی افزون بر 23 میلیون نفر بود.معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با بیان اینکه این کمبود با تمرکز بر ماه‌های گرم سال که با اوج مصرف آب مواجه هستیم، نمود بارزتری یافته است، تصریح کرد: به همین منظور، پیگیری وضعیت این 12 شهر در قالب کمیته پایش وضعیت کلان‌شهرها در اولویت کاری قرار گرفت و نشست‌های ویژه‌ای به‌منظور برنامه‌ریزی جهت گذر از بحران کم‌آبی تابستان برگزار شد.وی خاطرنشان کرد: با توجه به لزوم نظارت بر وضعیت تامین و توزیع آب، این‌گونه نشست‌ها طی سال‌های گذشته نیز به‌صورت مستمر برگزار شده و با برنامه‌ریزی‌های دقیق و نظارت ویژه، وضعیت تمام شهرها و روستاهای کشور رصد و راهکارهای لازم جهت غلبه بر آثار ناشی از خشکسالی ارائه شده است.تشیعی با بیان اینکه در طول پنج ماه گذشته، شرکت‌های آب و فاضلاب حداکثر توان خود را جهت گذر از بحران کم‌آبی به کار برده و فعالیت‌های خود را در پنج محور تامین آب، انتقال و توزیع آب، مدیریت تقاضا و مصرف آب، مدیریت کیفیت آب و آموزش و فرهنگ‌سازی متمرکز کرده‌اند، به تشریح فعالیت‌های صورت‌گرفته در 12 شهر مواجه با تنش آبی پرداخت و حفر و تجهیز 213 حلقه چاه جدید، خرید و اجاره 14 حلقه چاه و بهسازی 26 حلقه چاه را ازجمله این فعالیت‌ها برشمرد.معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور همچنین اجرای 6 پروژه احداث یا بازسازی تصفیه‌خانه‌های آب، احداث 193 کیلومتر خطوط انتقال، توسعه و احداث 350 کیلومتر شبکه، احداث چهار پروژه ایستگاه پمپاژ به ظرفیت 5410 لیتر بر ثانیه، احداث 10 مخزن به ظرفیت 311 هزار مترمکعب، تکمیل سه پروژه تله‌متری، اجرای یک پروژه آبرسانی از منابع آب سطحی و برق‌رسانی به چاه‌ها و سایر تاسیسات در 12 شهر را از دیگر فعالیت‌های انجام‌شده برای مقابله با بحران کم‌آبی در کلان‌شهرها عنوان کرد.
به‌گفته وی، با وجود فعالیت‌های انجام‌شده هم‌اکنون دو شهر اصفهان و کرمان به‌دلیل عدم تکافوی منابع آب، کماکان با مشکل تامین آب و وضعیت قرمز مواجه هستند. تشیعی با اشاره به وضعیت زرد در سه شهر تهران، شیراز و یزد افزود: این شهرها درصورت عدم صرفه‌جویی مشترکان، با مشکل مواجه خواهند شد ضمن آنکه هفت شهر اراک، بندرعباس، قزوین، قم، کرج، مشهد و همدان هم‌اکنون در وضعیت سبز قرار دارند و مشروط به آنکه شرکت‌های آب منطقه‌ای، میزان آب تعهدشده در نشست‌های کمیته پایش را به‌صورت کامل تخصیص دهند، در تابستان سال‌جاری با مشکلی روبه‌رو نخواهند شد.
کشاورزی غیربهینه
کشاورزی غیربهینه را شاید بتوان یکی از عمده مشکلات کم‌آبی در کشور دانست. براساس آمار اعلام شده بخش کشاورزی بیش از 90 درصد و بر اساس برخی آمارها تا 94 درصد آب کشور را مصرف می‌کند. با وجود این سهم بالا، راندمان مصرف آب در این بخش بسیار پایین و کمتر از 40 درصد گزارش می‌شود.حميد چيت چيان، وزیر نیرو نیز در سخنراني پيش ازخطبه‌های نماز جمعه اعلام کرده بود در بیشتر کشورهای جهان، کشاورزی بر اساس کشت دیم بوده و کشت آبی محدود است و ایران در کشاورزی بر اساس کشت آبی با 2/8 میلیون هکتار زمین زیر کشت، رتبه چهارم را پس از چین، هند و آمریکا دارا است. رسیدن رتبه چهارم به ایران در حالی است که در یک مقایسه بین کشورهای منطقه که از نظر اقلیمی مشابه ما هستند، مشخص شد بازده آب در کشور لیبی 60 درصد، هند 54 درصد، مصر 53 درصد، سوریه 45 درصد و ایران 33 درصد است که پایین‌ترین بازده است. همچنین در جهان مصرف سالانه آب به ازای هر هکتار برنج 15 هزار مترمکعب است اما در ایران مصرف سالانه آب برای هر هکتار برنج‌کاری 25 هزار مترمکعب است و این مقایسه در مورد کشت‌های دیگری چون چغندر، غلات و… نیز با اختلاف فاحشی با کشت‌های سایر کشورها روبه‌رو است. از سوی دیگر علیرضا دائمی، معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو نیز در گفت‌وگو با «تجارت فردا» علت غیربهینه بودن مصرف آب در بخش کشاورزی را مواردی همچون شیوه کشت نامناسب، تلفات انتقال و توزیع، عدم آموزش کشاورزان و عدم انتخاب محصولات با نیاز به آب کمتر متناسب با کم‌آبی کشور برای کشت اعلام کرده بود. از سوی دیگر نتایج پژوهش صورت‌گرفته در انستیتو منابع آب نشان می‌دهد ایران در میان 180 کشور جهان، به لحاظ تنش آبی در رتبه 24 قرار دارد. این پژوهش، شاخصی با دامنه صفر تا پنج برای میزان درصد برداشت نسبت به منابع آب برای کشورهای جهان محاسبه کرده است که رقم صفر کمترین تنش آبی و رقم پنج، بیشترین تنش آبی را نشان می‌دهد. ایران شاخص 78/4 را به دست آورده و این یعنی حدود 95 درصد آب در دسترس در ایران به مصرف می‌رسد. رتبه یک این جدول متعلق به کشور آنتیگوا و باربادوس است و بحرین، باربادوس، کومور، قبرس، دومینیکا، جامائیکا، مالت، قطر، سنت لوئیس، سنت وینست و گراندا، سن مارینو، سنگاپور، ترینیداد و توباگو، امارات متحده عربی، صحرای غربی، عربستان سعودی، کویت، عمان، لیبی، رژیم صهیونیستی، قرقیزستان و تیمور شرقی در رتبه‌های بالاتر از ایران قرار دارند.
.