گزارشی از آشفته بازار مصالح ساختمانی

این روزها همه چیز را باید با چند برابر قیمت سال گذشته خرید. از پیاز گرفته تا خودرو و خانه و … و در این میان گرانی دلار به نظر بهانه ای بیش نیست چون برخی اجناس گوی سبقت را از گرانی دلار هم ربوده اند. مثلا همین کاغذی که برای چاپ روزنامه مصرف می شود، سال گذشته این موقع کیلویی چهار هزار تومان بود اما الان رسیده به ۱۵ هزار تومان! دلار سه برابری و کاغذ بیش از چهار برابری! این گرانی حتی به ساخت‌وساز هم رسیده و در کنار افزایش قیمت مسکن، قیمت ساخت آن را هم افزایش داده است و طبیعتا در چند ماه اخیر شاهد افزایش سرسام‌آور قیمت مصالح ساختمانی بوده‌ایم.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، کیفیت، داشتن استاندارد و قیمت مناسب در مصالح ساختمانی، از مهم‌ترین اولویت‌ها در ساخت‌و‌ساز یک بنا به‌شمار می‌رود، با این حال این روزها آن‌گونه که برخی فروشندگان مصالح ساختمانی می‌گویند، به‌دلیل افزایش قیمت، کیفیت در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است. این مسئله را مصالح فروشان و حتی برخی از سازندگان مطرح می کنند و می گویند که این کیفیت پایین مصالح مشکلات و مصائبی را در آینده گریبانگیر مردم خواهد کرد به ویژه در شهر زلزله خیزی مانند تبریز قطعاً فاجعه بار خواهد بود.

کمیابی بعضی مصالح

یک مصالح فروش در حاشیه شهر می‌گوید: از زمانی که مسکن گران شده، ساخت‌وسازهم کم شده است و دیگر مثل سابق، کسی برای خرید مصاح ساختمانی مراجعه نمی‌کند.

وی از کمبود برخی مصالح در بازار گلایه دارد و می‌افزاید: در بازار مصالح ساختمانی با وجود اینکه سه نوع آجر‌گری، سفال و بلوکه وجود دارد، هر سه نوع کمیاب شده است و با هر تقاضای مشتری، کلی باید منتظر جنس برای تحویل به وی باشیم.

او بیان می‌کند: بعضی مشتریان که به‌صورت حرفه‌ای در کار ساخت‌وساز هستند، فقط به‌دنبال برند خاصی از مصالح هستند و حاضر به قبول اجناس مشابه نیستند.

این کاسب قدیمی می‌افزاید: معمولا با آغاز فصل پاییز، درخواست برای مصالح ساختمانی کمتر می‌شود، زیرا طول روزها کم می‌شود و این مسئله به صرف سازندگان مسکن نیست و درنتیجه ما هم با فروش کمتری روبه‌رو می‌شویم.

او می‌گوید: در منطقه‌ ما هم اغلب مردم به‌جای استفاده از مصالح صنعتی و گران، ترجیح می‌دهند از مصالح ساختمانی ارزان‌قیمت استفاده کنند. ما سیمان و گچ را به قیمت دولتی می‌فروشیم و قیمت‌ها را اتحادیه اعلام می‌کند. فروش آزاد در این صنف برای سیمان وجود ندارد، زیرا کارخانه‌های عرضه سیمان، زیاد است.

گرانی پروانه ساخت؛ روی دیگر گرانی

در ادامه به‌سراغ یکی دیگر از مصالح‌فروشی‌ها می‌رویم. آقای حسن‌زاده به ما می‌گوید: از زمانی که مصالح ساختمانی گران شده، دیگر روی خوشی ندیده‌ام و مدتی است که مردم مثل گذشته، درگیر ساخت‌و‌ساز نیستند. او با اشاره به انبار خالی مغازه‌اش که فقط چند کیسه سیمان، تعداد کمی گچ و مقداری شن در آن وجود دارد، توضیح می‌دهد: گرانی‌ها تنها یک طرف مشکلات است و مشکلات اداری هم به‌نوعی دیگر باعث کند شدن روند ساخت‌وساز شده است. چون کسی که تصمیم به ساخت‌وساز یک ساختمان می‌گیرد، قبل از مراجعه به مصالح‌فروشی و اطلاع از قیمت‌ها، به‌سراغ شهرداری می‌رود و وقتی با هزینه‌های سنگین پروانه ساخت رو‌به‌رو می‌شود، از ساخت مسکن منصرف می‌شود و خیلی‌ها قید پرس‌وجو درباره قیمت مصالح را هم می‌زنند.

وی بیان می‌کند: با وجود اینکه مصالح ساختمانی جدید برای کار ساخت‌و‌ساز مقاوم‌تر است و پیشرفت بیشتری را در کار موجب می‌شود، به‌دلیل قیمت زیاد، خیلی‌ها از خرید و استفاده از آن صرف‌نظر می‌کنند. به‌طورکلی فروش مصالح در مقایسه با گذشته کم شده است و برخی هم‌صنفی‌ها نیز کار خود را عوض کرده‌اند.

تغییر لحظه‌ای قیمت مصالح در بازار

نادریان که یکی از فروشندگان با سابقه مصالح ساختمانی است، نیز می‌گوید: نوسان در بازار آن‌قدر زیاد است که در بعضی مواقع قیمت‌ها به‌صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند و اغلب به ضرر مشتریان تمام می‌شود.

وی می افزاید: قیمت یکی از گچ‌های پرمصرف در ٢٠روز گذشته، هزار تومان افزایش یافت که این میزان در مقیاس کلی، ضرر و زیان فراوانی برای مشتری‌ها به‌دنبال دارد.

وی این افزایش‌ قیمت‌ را به‌دلیل نبود کیسه برای بسته‌بندی، گران شدن هزینه بار، نبود خودرو برای حمل‌ونقل و افزایش دستمزد کارگران تخلیه بار می‌داند.

او می‌گوید: در هر نوع از مصالح ساختمانی که تقاضای مشتری بیشتر باشد، بی‌درنگ شاهد افزایش قیمت هستیم.

او همچنین با اشاره به سوءاستفاده برخی در این بازار بیان می‌کند: برخی تولیدکنندگان که دارای محصولات باکیفیت هستند و تقاضای بازار را می‌بینند، اقدام به سودجویی کرده، با عرضه کمتر و احتکار محصول، اقدام به گران‌ کردن آن می‌کنند.

نادریان بیان می‌کند: بیشترین معضل در محصولات گچی است و هنگامی که یک برند اقدام به گران کردن محصول خود می‌کند، دیگر برندها نیز بدون توجه به کیفیت، به پیروی از آن اقدام به افزایش قیمت محصولات خود می‌کنند.

نبود نظارت، مشکل اصلی بازار

وی ادامه می‌دهد: پنج ماه پیش، قیمت هر دانه آجر سفال ۵۵تومان بود اما حالا قیمت هر عدد آن به ٢۴۵تومان رسیده است. او می‌افزاید: در ٢٠روز گذشته قیمت آجر دوبرابر شده است، درحالی‌که قیمت و سود هر خشت آجر مشخص است و می‌توان گفت که مشکل اصلی، نبود نظارت است.

نادریان می‌گوید: اغلب مصالح ساختمانی که به‌صورت صنعتی تولید می‌شوند، نظیر هِبِلِکس، بیشتر در ساختمان‌های مهندسی‌ساز استفاده می‌شوند و کمتر افزایش قیمت دارند. افزایش قیمت این مصالح، اغلب با برنامه‌ریزی و در مدت زمانی معین، انجام می‌شود.

فقدان نرخ‌نامه مشخص برای فروش

فاطمی که متصدی یک فروشگاه بزرگ مصالح ساختمانی است، نیز می‌گوید: در گذشته تمامی مصالح‌فروشان و تولیدکنندگان نرخ‌نامه‌ای مشخص از سوی اتحادیه دریافت می‌کردند اما با توجه‌ به گرانی‌های اخیر، اتحادیه هیچ‌گونه نرخ‌نامه‌ای را ابلاغ نمی‌کند و قیمت‌ها با تنوع و سلیقه‌های مختلف در بازار وجود دارد.

وی بیان می‌کند: قیمت آجر در کارخانه ١١٠ تا ١۵٠تومان است. بلوکه سفال در سال گذشته در کارخانه، هر عدد ١٣۵تومان بود اما حالا همان بلوکه‌ها به قیمت ۴٧٠تومان در بازار به فروش می‌رسد یا آجر سفال که سال گذشته ۵٠ تا ۶٠تومان بود، حالا قیمتش به ١٨٠ تا ١٩٠تومان رسیده است.

او اضافه می‌کند: بارهای آجری را که از در کارخانه تحویل می‌گیریم، تا به مقصد برسد، هدررفت ٣٠درصدی دارد که در فروش به مشتری، باید این ضرر و زیان را ما جبران کنیم.

او پیامکی را که چند لحظه پیش به دستش رسیده است، نشانمان می‌دهد و می‌گوید: موزاییکی که تا حالا متری ١۶هزار تومان به فروش می‌رسید، حالا خودمان باید متری ١٨هزار تومان بخریم و با ١٢درصد سود به فروش برسانیم.

وی با گلایه از نبود نظارت بر قیمت‌ها می‌افزاید: چرا مسئولان هیچ نظارتی بر قیمت‌ها ندارند؟ قیمت همه محصولات، دستمزد کارگر و کرایه حمل‌ونقل مشخص است، چرا هر روز با افزایش قیمت‌ها روبه‌رو هستیم؟ تمام این مشکلات با نظارت، حل‌شدنی است.

وی بیان می‌کند: قیمت‌ها در مناطق مختلف، متفاوت است و هرکس به هر قیمتی که دوست دارد، جنسش را به مشتری می‌فروشد؛ به‌طور مثال برخی همکاران، سیمان را کیسه‌ای ٩هزارو٣٠٠تومان می‌فروشند، درحالی‌که اتحادیه، قیمت ١٠هزار تومان را اعلام می‌کند.

او می‌افزاید: باتوجه‌به نرخ‌های متفاوت پس از مراجعه به اتحادیه و سازمان بازرگانی، پاسخی که دریافت کردیم، این بود که «گران‌فروشی تخلف محسوب می‌شود، اما ارزان‌فروشی مشکلی ندارد.» درخواست ما هم این است که به این معضل رسیدگی شود.