بحث داغ تابستانی بر سر توسعه صنایع پتروشیمی
به گزارش تاسیسات نیوز، مجلس شورای ملی در جلسه مورخ چهارشنبه 19 خرداد ماه 1344 لایحه مربوط به توسعه صنایع پتروشیمی را مطرح کرد در این جلسه دکتر عالیخانی، وزیر وقت صنایع نیز حضور داشته است. نمایندگان موافق و مخالف این طرح نظر خود را بیان کردند و سرانجام با ۱۳۲ رای موافق تصویب شد. آنچه می‌خوانید بخشی از سخنان دکتر مصطفی‌الموتی، نماینده مازندران در موافقت با لایحه مذکور است:
در نشریاتی که بنده دیدم نوشته است روزانه معادل هشتصد میلیون فوت مکعب گاز در مناطق جنوب می‌سوزد که معادل ۱۶۰ هزار بشکه نفت خام در روز است و سالی بیش از هفت میلیون تن یا ۵۵ میلیون بشکه نفت از بین می‌رود، این گاز را بگیرید تبدیل بکنید به پلاستیک، به پودر رختشویی، به مواد اولیه کارخانجات نساجی… اگر یک شرکت خارجی بیاید و شریک بشود و محصول هم فروش برسد مقدار زیادی از عایداتش نصیب ملت ایران می‌شود. آمارش اینجا هست که مثلا پیش‌بینی کرده‌اند یک کارخانه لاستیک‌سازی که اگر سی میلیون دلار سرمایه‌گذاری بکند بعد از ۶ سال برمی‌گردد اصل و فرع مستهلک می‌شود یعنی بعد از ۵ سال ما صاحب یک کارخانه هستیم، یعنی ما سالی ۵ میلیون ۶ میلیون درآمد از یک کارخانه جدید پتروشیمی داریم.
همین‌طور است که درآمد ملی جمع می‌شود مگر در آمریکا و ژاپن و سایر ممالک قطره‌قطره جمع نشده است. در ظرف یک روز که آمریکا، آمریکا نشده است. آمده‌اند از تمام این منابع به‌تدریج استفاده کرده‌اند که درآمد سرانه آنها بالغ بر ۲۸۰۰ دلار درسال می‌شود…
حالا درآمد سرانه آنها ۲۸۰۰ دلار است ولی درآمد سرانه ما ۱۸۰ دلار (یکی از وکلا – کمتر است). قطعا عرض بنده را که متکی به گزارش‌های رسمی است آقای دکتر عالیخانی تایید می‌کنند. (وزیر اقتصاد – صحیح است درآمد سرانه در ایران ۱۸۰ دلار می‌باشد). در مملکت ایران خوشبختانه بزرگ‌ترین موقعیت را داریم که وجود همین منابع نفتی است، بنده یک روزی در دانشگاه درس اقتصاد می‌خواندم.
در کتاب‌ها می‌دیدیم برای اینکه یک مملکتی بخواهد جلو برود و ترقی بکند، باید امکانات را بررسی کند، ببیند این مملکت اولا استعداد این کار را دارد یا خیر؟ ممکن است یک مملکتی پول زیاد داشته باشد ولی امکانات طبیعی نداشته باشد چون اغلب استناد می‌کنند به این مسائل ولی وقتی محقق شد که منابع طبیعی نیروی انسانی و سرمایه هست، آن مملکت خوش وقت است. ما از نظر منابع طبیعی جزو چند مملکت محدود دنیا هستیم که امکانات طبیعی ما از هر جهت مساعد است.
اگر در گذشته غفلت شده و از این امکانات بهره‌برداری نکرده‌اند، مسوول کسانی بودند که آن روز در این سرزمین حاکمیت داشتند. باید آنها این کار را می‌کردند و از این منابع به موازات دنیا استفاده می‌کردند، همان‌طور که در آمریکا شد، در انگلستان شد، در فرانسه شد و در سایر ممالک دنیا شد، درباره کود شیمیایی که الان در شیراز تاسیس شده و بنده می‌خواهم عرض کنم ممکن است این کارخانه که در شیراز تاسیس شده، گران تمام شده و حیف و میلی هم در آن شده باشد، درهر کاری ممکن است ریخت و پاشی بشود… بنده برای خودم می‌خواستم خانه بسازم دیدم در کارخانه خودمان هم مقدار زیادی گرفتاری هست، بنا هست، نجار هست، عمله هست ودرخیلی از این کارها ممکن است ریخت و پاش شود ولی بنده نمی‌توانستم از اصل‌مطلب صرف‌نظر بکنم و این 10 درصد ۱۵ درصد راکه اجحاف می‌شود باید فراموش کنم… وقتی در مقابل عده‌ای قرار می‌گرفتم و می‌دیدم چاره‌ای ندارم، قانع می‌شدم برای آن هدف بزرگ‌تری که داشتم…
ما اگر بخواهیم مملکتمان را صنعتی بکنیم یا سد و کارخانه و راه بسازیم باید قدری سعه‌صدر داشته باشیم. سد دز، سفیدرود وغیره و بالاخره سد ساخته شده، اگر در کار این سدسازی مبلغی هم خدای نکرده سوءاستفاده شده باشد ما امروز دارای سدهای باارزشی هستیم که منطقه وسیعی از مملکت ما را آبادتر می‌کند.
باید مقامات مسوول مملکتی تلاش بکنند که بیت‌المال ملت حتی یک دینار تلف نشود، همه ما که اینجا نشسته‌ایم یکی از وظایف ما این است که کنترل کنیم که این سوءاستفاده‌ها نشود. بنابراین اگر سوءاستفاده‌ای شده باشد نباید کارها متوقف شود. کود شیمیایی از چیزهایی است که برای مملکت ما و هر کشور کشاورزی دیگر بسیار لازم و ضروری است. الان در مزارع و کشتزارهای ما آن‌طوری که باید وسایل استفاده نمی‌شود البته آقایان مهندسان اصلاحات ارضی از ارقام و اعداد بیشتر از بنده اطلاع دارند و می‌دانند از یک هکتار زمین در ژاپن و سایر ممالک چقدر بهره‌برداری می‌کنند و ما چقدر.
… گاز مایع یکی دیگر از این طرح‌ها است چون متاسفانه وقت نیست بنابراین بنده مصدع نمی‌شوم که توضیح مفصل بدهم اما چون در کمیسیون ما خیلی بحث کردیم بعضی نکات را تذکر می‌دهم بعضی‌ها گفتند امتیاز هست، وقتی زیاد بحث شد معلوم شد هیچ‌گونه امتیازی نیست، شرکت ملی نفت همان‌طور که می‌تواند نفت بفروشد، بنزین بفروشد، گازش را هم می‌تواند بفروشد، منتهی گاز را به این صورت فروختن برایش مقرون به صرفه نیست. آمده است با شرکت‌های خارجی شرکت تشکیل می‌دهد که از این گازی که هدر می‌رود طبق این پروژه‌هایی که بنده عرض کردم بهره‌برداری کند…
شرکت پتروشیمی آمده از مجلس کسب اجازه بکند، اولا طبق قانون اساسی این لایحه را دولت آورده که اجازه تاسیس بگیرد، شرکت ملی صنایع پتروشیمی به موجب تبصره ۶۴ که ما تصویب کردیم و آن اساسنامه که هیات‌وزیران تصویب کرده است با داشتن چنین اجازه‌ای بازهم احتیاط کرده و این لایحه را به مجلس می‌آورد و آورده‌اند و به‌نظر من کار بسیار صحیحی هم کرده‌اند برای اینکه اینها خواسته‌اند از چند قانون در موارد دیگر استفاده کنند و در بعضی موارد مشکلاتی دارند که آن مشکلات باید به دست مجلسین رفع شود، چون قانون نفت که در سال ۱۳۳۶ گذشته در آن قانون ذکر شده که باید با نظر مجلس این مشارکت‌ها به‌وجود بیاید که این شرکت‌ها تاسیس بشوند و به این مناسبت بود که آمدند و این اجازه را خواستند و چون درماده ۲ قانون شرکت ملی نفت گفته‌اند که قراردادها باید با تصویب مجلسین باشد، روی این اصل آمده‌اند تقاضا کرده‌اند قراردادها از مجلس برود به کمیسیون‌های مشترک دارایی و اقتصاد که کار سهل بشود. به نظر من باید در این کار سرعت به خرج داده شود. البته خود آقای دکتر عالیخانی و آقایان دیگر توضیح می‌دهند یک موارد ضروری است که لازم است فوریت داشته باشد و لازم است که در کارشان سرعت داشته باشند، باید مجلس همکاری کند که در این صنایع خیلی زود جلو برویم.
انتهای خبر