قصه ال نینو به کجا رسیده است
به گزارش تاسیسات نیوز به نقل از سازمان هواشناسی ، سرانجام بعد از اختلاف وزیر نیرو و سازمان مدیریت بحران با سازمان هواشناسی بر سر « ال‌نینو»، وقوع این پدیده در کشور از سوی رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست قطعی و حتمی عنوان شد و حال باید منتظر بارندگی، سیلاب‌های ناگهانی، خشکسالی و اثرات ناهنجار وقوع این پدیده باشیم هر چند از نگاه معصومه ابتکار، معاون رییس‌جمهور، این تهدید می‌تواند به فرصتی برای بهبود شرایط محیط‌زیست بدل شود.
ماجرا از آنجا آغاز شد که مرکز پیش‌بینی آب و هوای آمریکا وقوع پدیده ال‌نینو و تاثیر آن در ایران و کشورهای همسایه در منطقه خاورمیانه را پیش‌بینی کرد اما بعد از واکنش اعلام آماده‌باش وزارت نیرو و شرکت ملی گاز ایران برای مقابله با یک زمستان سرد، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور با اعلام صریح اینکه زمستان سردی پیش رو نداریم گفت: «بر اساس مدل‌های اقلیمی فصل پاییز و ماه‌های ابتدایی زمستان نه‌تنها سردتر نخواهد بود بلکه دمای هوا، گرم‌تر از حد نرمال پیش‌بینی شده است.»
اینچنین بود که بین علمای فن اختلاف افتاد و با اینکه سازمان مدیریت بحران کشور هم خواستار آمادگی و همچنین اطلاع‌رسانی پیامد‌های ال‌نینو به سازمان‌ها و ارگان‌ها شد و حتی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران هم از تمهیدات لازم برای گازرسانی در زمان ال‌نینو خبر داد اما احد وظیفه، رییس سازمان هواشناسی کشور از حرفش برنگشت.
مخالفت رییس این سازمان در فضای مجازی از سوی مردم مورد توجه قرار گرفت و پیش‌بینی نکردن سیل اخیر پایتخت از سوی این سازمان و کاهش اعتماد مردم به اظهارات آنها بار دیگر یادآوری شد. این در حالی است که کماکان امکانات فنی و تخصصی پیش‌بینی سیل از سوی سازمان هواشناسی بسیار ضعیف است. با این اوصاف این سازمان سه‌شنبه گذشته توضیحاتی در زمینه ال‌نینو ارایه کرد.
در بخش‌هایی از این گزارش آمده است: «مرکز ملی اقلیم‌شناسی سازمان هواشناسی کشور از سه ماه گذشته در پیش‌بینی ماهانه و فصلی خود که همواره در هفته دوم هر ماه صادر می‌شود به رخداد ال‌نینوی قوی امسال اشاره کرده و با توجه به اثر آن بر شرایط جوی، پیش‌بینی فصلی، بارش و دما طی پاییز و زمستان را در سطح کشور با متن و نقشه ارایه کرده است، این پیش‌بینی‌ها بی‌درنگ در سایت سازمان بارگذاری می‌شوند.
مطابق پیش‌بینی فصلی این مرکز، برای پاییز امسال با توجه به اثر ال‌نینو، بارش با آغازی زودتر از فصل و با گرایش به نرمال یا بیش از نرمال پیش‌بینی شده است. همچنین میانگین حدود یک درجه بیش از نرمال ۵۰ ساله برآورد شده است که با توجه به روند افزایش چند دهه اخیر، انحراف چندانی از دمای فصل ندارد.
موضوع مهم در این رابطه بیان میانگین در یک دوره یک تا سه ماهه است و باید توجه داشت که نوسانات دما و بارش می‌تواند قابل توجه باشد که ویژگی عادی شرایط جوی است و معمولا دوره تناوبی حدود یک هفته دارد.
برای زمستان امسال نیز انتظار می‌رود بارش نرمال با گرایش جزیی به کمتر از نرمال باشد و دمای هوا به‌ویژه در نیمه دوم زمستان تا ۱/۵ درجه بیش از نرمال پیش‌بینی شده است.»
تالاب‌ها زنده می‌شوند؟
اظهارات روز گذشته ابتکار تیر خلاصی بود که به این اختلافات پایان داد. رییس سازمان محیط‌زیست با اظهار تعجب نسبت به رد وقوع ال‌نینو توسط سازمان هواشناسی کشور گفت: همه دستگاه‌های مسوول جلسه تشکیل دادند تا برای زمستان امسال در شرایط آماده‌باش قرار گیرند چرا که این پدیده در سطح هواشناسی جهانی پذیرفته شده و انکار نمی‌شود. تعجب می‌کنم که سازمان هواشناسی ایران آن را رد می‌کند.
او به اختلافات بر سر وقوع یا عدم وقوع این پدیده در کشور هم این‌طور اشاره کرد: «هنوز اختلاف نظرهایی وجود دارد اما اگر واقعا اتفاق بیفتد چگونگی بروز آن قابل پیش‌بینی نیست و برای رخدادهای نابهنگام آمادگی و تجهیز امکانات از قبل ضروری است.»
معاون رییس‌جمهور که معتقد است باید تهدیدات ناشی از ال‌نینو را کاهش داده و از وقوع آن به عنوان یک فرصت درست استفاده کنیم، گفت: این امر با پخش سیلاب‌ها و هدایت تالاب‌ها محقق می‌شود.
او علاوه بر این اعلام کرد که اگر بارندگی از اثرات ال‌نینو در کشور ما باشد، اتفاقات مهمی در احیای زیستگاه ها خواهد بود چرا که می‌توانیم از نزولات برای تغذیه سفره آب‌ها و احیای تالاب‌ها بهره ببریم.
تالاب خشکیده جازموریان در استان کرمان که حال به یکی از کانون‌های تولید گرد و غبار تبدیل شده، نمونه‌ای بود که ابتکار به آن اشاره کرد و گفت: با وقوع سیلاب در جنوب کرمان امیدواریم این سیلاب به آبگیری تالاب جازموریان بینجامد و این تالاب را که اکنون یکی از کانون‌های تولید گرد و غبار است، از این وضعیت نجات دهد.
برای ال‌نینو آماده‌ایم؟
اظهارات رییس سازمان محیط‌زیست در خصوص بدل کردن تهدید به فرصت در حالی است که با وجود اعلام آماده‌باش سازمان مدیریت بحران نسبت به وقوع حوادث طبیعی و عملکرد درست مسوولان، نگرانی‌هایی وجود دارد.
هر چند در استان‌های مختلف جلساتی برای مدیریت درست این پدیده تشکیل شد از جمله اینکه روز گذشته دبیرکل ستاد مدیریت بحران استانداری فارس هم با ابراز نگرانی و بیان اینکه در قسمت‌های جنوبی کشور به خصوص استان فارس احتمال وقوع بارش‌های زودهنگام و وقوع سیل در فصل پاییز و تغییرات دمایی قابل توجه در فصل زمستان وجود دارد، گفت: «ضمن هشدار به کارگروه‌های تخصصی درمورد پدیده ال‌نینو از آنان خواسته‌ایم راهکارها و طرح‌های پیشنهادی خود برای مواجهه و افزایش ضریب ایمنی دستگاه‌ها را به دبیرخانه شورا ارایه دهند تا مورد ارزیابی قرار گیرد و تدابیری برای آمادگی بیشتر دستگاه‌ها و مردم اندیشیده شود.»
ال‌نینو
در روز‌های اخیر، بعد از دست به دست شدن نامه‌ای در فضای مجازی که از «احتمال وقوع زمستان بسیار سرد» ، پیش‌بینی «بارش‌های زیاد و وقوع سیل بسیار شدید» و آمادگی برای وقوع بحران خبر می‌داد، ماجرا به شبکه‌های اجتماعی کشیده شد و شوخی‌های متداول مردم با هشتگِ ال‌نینو یا ال‌نینیو، همه را با این پدیده علمی آشنا کرد؛ کلمه‌ای اسپانیایی به معنی «پسربچه».
ال‌نینو وقتی به وقوع می‌پیوندد که درجه حرارت اقیانوس آرام در شرق و مرکز بسیار گرم‌تر از حد معمول باشد که در نتیجه آن تغییرات آب و هوایی در سراسر جهان از جمله وزش باد، تغییرات الگوهای بارندگی، تغییر فشار سطح دریا و درجه حرارت اتفاق می‌افتد.
این پدیده یکی از چرخه‌های مشهور آب‌وهوایی جهان است که هر دو تا هفت سال یک‌بار باعث ایجاد ناهنجاری‌های بزرگی در آب‌وهوای سراسر سیاره ما می‌شود که به وقوع سیلاب‌های ناگهانی، خشکسالی، قحطی و اپیدمی می‌انجامد؛ رخداد اقلیمی کلانی که با رها شدن انرژی انباشته در بزرگ‌ترین حوزه اقیانوسی جهان یعنی جنوب اقیانوس آرام رخ می‌دهد.
انتهای خبر