گزارش «ویژگی‌های خشکسالی و مدیریت آن در شمال آفریقا و خاور نزدیک» از سوی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) منتشر شد.

در این گزارش شرایط آبی کشورهای غرب آسیا و شمال‌آفریقا موسوم به«ننا»یعنی کشورهای الجزایر، بحرین، مصر، عراق، ایران، اردن، کویت، لبنان، لیبی، موریتانی، مراکش،‌ عمان، فلسطین، قطر، عربستان‌سعودی، سودان، سوریه، تونس، امارات‌متحده‌عربی و یمن تشریح شده است (با منطقه منا متفاوت است)و ضمن ذکر تاریخچه خشکسالی‌ها در هر کشور، نهادهای متولی مدیریت خشکسالی و مجموعه اقدامات واکنشی و پیشگیرانه در این کشورها در قبال پدیده خشکسالی نیز تبیین شده است.

فائو بخش اعظم منطقه ننا (خاور نزدیک و شمال آفریقا) را در شرایط طبیعی خشک می‌نامد. سه‌چهارم پهنه خاکی منطقه ننا را بیابان‌ها و اراضی بایر پوشانده‌اند. بیابان‌ها قابل سکونت نیست و سالانه به‌طور متوسط پذیرای کمتر از ۵۰ میلیمتر بارش هستند.

میزان نزولات جوی در اراضی بایر نیز سالانه کمتر از ۱۵۰ میلیمتر است. سایر خشکی‌ها در این ناحیه یا نیمه بایر هستند یا آب‌و‌هوای مدیترانه‌ای دارند. آب و‌هوای نیمه مرطوب و مرطوب به نواحی محصور ساحلی محدود می‌شود یا در دامنه مرتفع کوهستان‌ها قرار دارند و به‌طور پیوسته در معرض وزش باد هستند.

به این ترتیب وقوع خشکسالی در منطقه ننا بسیار شایع است و تاکنون موجب زوال تمدن‌ها و انقراض سلسله‌های حاکم، مهاجرت‌های گسترده و قحطی‌های متعدد شده‌ است. با این وجود در طول ۴ دهه اخیر دوره‌های خشکسالی به تدریج طولانی‌تر و پرتناوب‌تر شده‌اند. این خشکسالی‌ها عواقب زیانبار اجتماعی-اقتصادی و زیست‌محیطی بسیاری بر جای گذاشته‌اند. به‌نظر می‌رسد این دگرگونی تدریجی نتیجه تغییرات اقلیمی باشد.

فائو ناحیه ننا را به‌شدت در معرض خطرهای ناشی از خشکسالی می‌داند؛ زیرا از سویی این ناحیه به‌طور طبیعی در معرض بروز خشکسالی است و از سوی دیگر ضعف چارچوب‌های نهادی و سیاستی در این منطقه، میزان آسیب‌پذیری کشورها را تشدید می‌کند. در این گزارش کشورها بر اساس احتمال وقوع خشکسالی و مکانیزم‌های مدیریت آن به پنج دسته تقسیم شده‌اند و ایران تنها کشوری است که مستقل از سایر کشورها در یک دسته جداگانه جای گرفته است.

در این گزارش خشکسالی به‌عنوان یکی از ویژگی‌های شناخته شده آب‌و‌هوایی ایران در نظر گرفته شده و کمبود آب مهم‌ترین عامل محدودکننده توسعه فعالیت‌های کشاورزی عنوان شده است. بر اساس منابع اطلاعاتی فائو، مصرف آب در مناطق شهری ایران بالاست و بیش از ۹۰ درصد منابع در دسترس آب ایران در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.

۲۵ درصد از آب شرب بر اثر ضعف زیرساخت‌ها هدر می‌رود. افزایش جمعیت، ارتقای سطح استاندارد زندگی و رواج کشاورزی غرق‌آبی موجب افزایش بی‌رویه مصرف آب شده است؛ به‌طوری که پایداری منابع آبی ایران اکنون در معرض خطر قرار گرفته است.

بر اساس پژوهش‌های انجام شده، بر اثر تغییرات اقلیمی متوسط دما در ایران حدود ۵/ ۱ تا ۵/ ۴ درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت که منابع آب، تقاضای انرژی، میزان تولید محصولات کشاورزی و شرایط مناطق ساحلی ایران را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. بر اساس این گزارش ایران سخت‌ترین خشکسالی‌های تاریخ خود را در دهه اخیر پشت سر گذاشته است.

خشکسالی‌های اخیر فارغ از گستردگی و شدت‌شان، آثار ناگوار بیشتری بر جای گذاشته‌اند. بسیاری از حوضه‌های آبخیز و دریاچه‌ها به‌طور کامل خشک شده‌اند و سطح ذخایر آبی به مرز بحرانی رسیده است. این خشکسالی‌ها بخش کشاورزی را نیز متاثر ساخته‌اند. کشت غرق‌آبی به‌شدت دچار ضرر و زیان شده است. خسارات وارد شده به مراتع و چراگاه‌ها سبب شده است شمار و بازدهی دام‌ها نیز کاهش یابد.

به استناد گزارش خشکسالی «فائو» هیچ برنامه‌ای برای مدیریت خطر خشکسالی در ایران تعریف نشده است. تمامی فعالیت‌های مرکز پایش و هشدار خشکسالی و نیز ستاد بحران در این بررسی در زمره اقدامات واکنشی طبقه‌بندی شده‌اند.

از آغاز برنامه سوم توسعه برخی نهادها به حکم وظیفه به موضوع خشکسالی ورود کرده‌اند، اما هیچ نهاد مشخصی متولی این امر نیست و گاه هم‌پوشانی فعالیت‌ها در میان ذی‌نفعان مختلف به‌چشم می‌خورد.

بر اساس این گزارش سامانه پیش‌بینی زودهنگام خشکسالی برای ارائه هشدار در صورت وقوع خشکسالی کشاورزی از سال ۲۰۱۵ به بهره‌برداری رسیده است. فائو در این گزارش ستاد ملی بحران و وزارت جهادکشاورزی را به‌عنوان متولیان اصلی بحث مدیریت خشکسالی در ایران معرفی کرده است که در کنار نهادهای دیگری نظیر وزارت نیرو، سازمان محیط‌زیست، سازمان هواشناسی، بانک کشاورزی و چند نهاد اجرایی و علمی دیگر مدیریت خشکسالی را بر عهده دارند.

فائو در این گزارش عنوان می‌کند کشاورزی دیم در ایران شدیدا در برابر خطر خشکسالی آسیب‌پذیر است و به‌طور تاریخی موجب مهاجرت کشاورزان به مناطق شهری شده است. مناطق مرکزی و جنوب‌شرقی ایران که ۱۸ استان را دربر می‌گیرند، بیش از سایر قسمت‌ها از بروز خشکسالی متضرر خواهند شد.

چالش‌ها

در گزارش فائو آمده است یک نهاد ویژه برای مدیریت خشکسالی در ایران مورد نیاز است تا هماهنگ ساختن تمامی اقداماتی که در وزارتخانه‌های مختلف در جهت مقابله با خشکسالی صورت می‌گیرند را بر عهده بگیرد و ضمن اعلام هشدار زودهنگام در مواقع بروز خشکسالی، شرایط خشکسالی را نیز ارزیابی کند.

چنین نهادی موظف خواهد بود اقداماتی در جهت کاستن از اثرات خشکسالی و نیز برنامه‌هایی برای مدیریت خطر خشکسالی تهیه و اجرا کند که فشارهای اقتصادی، آسیب‌های زیست‌محیطی و مشقات اجتماعی ناشی از خشکسالی را تا حد امکان تقلیل دهد. افزون بر این وجود یک کمیته مدیریت خشکسالی هم در ایران ضروری است تا تمامی ذی‌نفعان را گرد هم آورد و از حمایت قانونی لازم هم برخوردار باشد.

انتهای خبر

نوشته خلأ فرماندهی در مدیریت آبی اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

در این دوره که جمعی از مدیران ومعاونین عملیات مناطق هشتگانه عملیاتی سازمان آتش نشانی تهران شرکت داشتند، سه تن از كارشناسان اروپایی بنام های ایان كاكس، رابرت رئا و جان لو، سیستم فرماندهی حادثه(INCIDENT COMMAND SySTEM)) را آموزش دادند.

بر اساس این گزارش؛ مجید آرون معاون آموزش و تربیت بدنی سازمان آتش نشانی تهران درمورداین دوره آموزشی ابراز كرد: بنا به سیاست سازمانی و تدابیر مهندس داوری مدیرعامل این سازمان درجهت ارتقای آموزش پرسنل عملیات سازمان، دوره آموزشی سیستم فرماندهی حادثه(I.C.S) برای نخستین بار در سازمان آتش نشانی تهران با موفقیت اجرا شد.

وی اجرای این دوره آموزشی را بسیار با اهمیت خواند وافزود: مدیران شركت كننده دراین دوره با پیاده سازی و اجرائی کردن این سیستم، بایستی شرایطی را فراهم نمایند تا آموخته های خود را به بهترین نحو ممكن به فرماندهان ایستگاهها منتقل کنند و بتوانند از تكنیك های مهم این دوره در صحنه های واقعی حوادث، بیشترین بهره برداری را نمایند.

وی سرفصل دروس سیستم فرماندهی حادثه را شامل ارزیابی خطر پویا و تحلیلی، تصمیم گیری های عملیاتی، اصول و ساختار فرماندهی واحد، بررسی سناریوهای تصمیم گیری و همچنین مطالعه موردی حوادث واقعی برشمرد و گفت: سیستم فرماندهی حادثه براساس ساختار فرماندهی یكپارچه در سازماندهی نیروها در صحنه حوادث و همچنین شرح وظائف واحد های مرتبط می تواند كمك شایانی در فرماندهی و مدیریت حوادث و آتش سوزی بزرگ نماید.

گفتنی است دوره آموزشی سیستم فرماندهی حادثه(I.C.S) با حضور 12 نفر از مدیران، معاونان عملیاتی و نیز كارشناسان آموزشی سازمان آتش نشانی تهران به مدت 10 روز كاری(دو هفته) در مركز آموزش بین المللی ایثارگران آتش نشانی برگزار شد.

انتهای خبر

نوشته دوره آموزشی سیستم فرماندهی واحد اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

در این راستا یک دوره آموزشی برای آشنایی مدیران عملیاتی سازمان آتش نشانی تهران با مشارکت مرکز آموزش این سازمان و توسط ایان کاکس، رابرت رئا و جان لو سه تن از کارشناسان اروپایی در مرکزآموزش بین المللی این سازمان برگزار می شود.

بر اساس این گزارش، دوره آموزشی سیستم فرماندهی حادثه(I.C.S) در اولین مرحله با حضور 12 نفر از مدیران، معاونان عملیاتی و نیز کارشناسان آموزشی سازمان آتش نشانی تهران از روز گذشته آغاز شد که به مدت 10 روز کاری ادامه خواهد یافت.

مجید آرون معاون آموزش و تربیت بدنی سازمان آتش نشانی تهران در خصوص چگونگی برگزاری این دوره آموزشی گفت: با مطالعه و بررسی انجام شده از سرفصل های مورد نیاز برای اجرای عملیات های امدادی که توسط گروهی از کارشناسان و اساتید این مرکز آموزشی صورت گرفت، دوره آموزشی سیستم فرماندهی واحد در نظر گرفته شد.

وی اضافه کرد: با پایان یافتن این دوره آموزشی، کارگروهی متشکل از مدیرعامل، معاون عملیات، معاون آموزش و نیز افرادی که این دوره را گذرانده اند، چگونگی پیاده سازی این سیستم درقالب دسته بندی ها، اولویت ها و مسیرها مشخص می شود تا در آینده نزدیک در سطح این سازمان پیاده سازی شود.

آرون با اشاره به فوائد این سیستم، تاکید کرد: اجرای این سیستم علاوه بر کاهش خسارت به تجهیزات و کاستن آسیب دیدگی پرسنل عملیاتی، سبب سازماندهی بهتر نسبت به قبل در حوادث بزرگ خواهد شد.

مهندس پرویز رزمیان فر عضو هیئت مدیره ومشاور مدیریت سازمان آتش نشانی تهران نیزاظهار داشت: سیستم فرماندهی واحد تاکنون در کشور نبوده و برای اولین بار است که با تلاش معاونت آموزش سازمان آتش نشانی تهران درحال انجام است.

وی درخصوص اهمیت این سیستم گفت: سیستم فرماندهی واحد یا سیستم I.C.S یک سیستم عملیاتی منسجم و با برنامه است که به ویژه در حوادث گسترده اهمیت آن نمود پیدا می کند. در این سیستم وظایف هر نیرو و عملکرد نیروها در قالب سیستم فرماندهی واحد تعریف شده است تا با کنترل نیروهای عملیاتی و در نظر گرفتن ایمنی هایی که باید در محیط حادثه باشد، از پتانسیل نیروهای انسانی به بالاترین شکل ممکن استفاده شده و عملیات اطفایی و امدادی ایمن و مناسب انجام می شود.

رزمیان فر خاطرنشان کرد: پس از برگزاری این دوره آموزشی و آشنایی مسئولین عملیاتی با این سیستم، این سامانه فرماندهی به مرور در ایستگاه ها و شهر تهران اجرا می شود که قطعا با پیاده سازی آن در مجموعه عملیاتی سازمان، پاسخگویی به حوادث به بهترین شکل انجام خواهد شد.

عضو هیئت مدیره سازمان تاکید کرد: در حال حاضر از سوی اغلب کشورهای دنیا از این سیستم بهره گرفته می شود که امید است این سیستم بتواند در کشور ما هم رهگشای عملیات ها در حوادث و آتش سوزی های بزرگ شود.

انتهای خبر

نوشته سیستم فرماندهی واحد در آتش نشانی پایتخت اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.