اما استفاده از این فناوری تا چه حد در کشور موفق بوده و برای استفاده از آنچه چالش‌هایی وجود داشته است؟ تحلیلگران بر این باورند برخلاف اینکه بارور کردن ابرها مورد توجه بسیاری از سیاست‌گذاران قرار گرفته اما در عمل توجه چندانی به این فناوری نشده است.

این در حالی است که جدیدترین خبرها حاکی از آن است که عملیات باروری ابرها با استفاده از یک فروند هواپیمای سپاه و دو فروند هواپیمای آنتونوف روسی اجاره‌ای از پاییز امسال در دستورکار قرار خواهد گرفت.

فناوری بارورسازی ابرها به‌عنوان شاخه‌ای از علم تعدیل وضع هوا، مجموعه‌ای از فناوری‌های ایمن، علمی و ثابت شده برای افزایش بارش، کاهش خسارت‌های تگرگ و مه است که با قدمتی بیش از ۶۰ سال در ۴۰ کشور جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این شیوه افزایش بارش برای نخستین بار در ایران از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷ توسط یک شرکت کانادایی در حوضه آبریز سدهای کرج و جاجرود به کار گرفته شد. پس از انقلاب، مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها از سال ۱۳۵۷ در وزارت نیرو و با هدف دستیابی به فناوری افزایش بارش از طریق بارورسازی ابرها تاسیس شد و تاکنون نیز اقداماتی در این زمینه انجام شده است اما کارشناسان براین باورند که در عمل، توجه چندانی از طرف سیاست‌گذاران و مجریان نسبت به این فناوری دیده نمی‌شود.

زیر و بم باروری‌ها

تازه‌ترین خبرها از بارورسازی ابرها در پاییز امسال حکایت دارد؛ براین اساس با استفاده از یک فروند هواپیمای سپاه و دو فروند هواپیمای آنتونوف روسی اجاره‌ای قرار است این فرآیند صورت گیرد.

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد کاهش بارندگی‌ها در سال آبی جاری از منفی ۵۴ درصد در اسفندماه به منفی ۲۸ درصد در پایان اردیبهشت رسیده است؛ برخی این بهبود بارش‌ها را ناشی از باروری ابرها می‌دانند اما مدیرعامل مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها در این خصوص می‌گوید هیچ‌گونه عملیات باروری در بهار انجام نشده و بارندگی‌ها روندی طبیعی دارد.

فرید گلکار در گفت‌وگو با «ایرنا» گفت: مرکز باروری ابرها در ایران فقط دو فروند هواپیمای آنتونوف روسی آن هم به‌صورت استیجاری در اختیار داشت که در سال گذشته نتوانستیم قرارداد اجاره آنها را تمدید کنیم. وی ادامه داد: به همین دلیل، نیروی هوا فضای سپاه، زمستان پارسال امکاناتی از جمله یک فروند هواپیما، تیم پروازی و تجهیزات مورد نیاز باروری ابرها را در اختیار ما قرار داد و توانستیم با همکاری آنها پنج سورتی پرواز آزمایشی داشته باشیم.

مدیرعامل مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها اظهار کرد: اگرچه در پروازهای زمستان مواد باروری نیز شلیک شد اما این پروازها بیشتر جنبه آزمایشی داشتند و با هدف آشنا شدن تیم‌ها و تفکیک وظایف انجام شد.گلکار اضافه کرد: ابرهای بهاری به شکلی است که کار کردن روی آنها سخت و خطرناک است؛ به ویژه اینکه شیوه کار ما با هواپیماهای سپاه با روند قبلی متفاوت بود؛ با هواپیماهای روسی ما روی قله ابرها حرکت می‌کردیم اما با هواپیماهای سپاه مجبور بودیم در زیر یا درون ابر حرکت کنیم.

وی در مورد برنامه امسال مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها گفت: با توجه به نتایج امکان‌سنجی‌های انجام شده، عملیات‌های باروری ابرها از پاییز آغاز می‌شود. مدیرعامل مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها گفت: امسال برای اجرای عملیات‌های بارور کردن ابرها، علاوه بر یک فروند هواپیمای سپاه، دو فروند هواپیمای آنتونوف روسی را نیز اجاره خواهیم کرد.

وی در پاسخ به این پرسش که چه امکاناتی نیاز است تا بتوانیم از کل ظرفیت کشور در بارورسازی ابرها استفاده کنیم، گفت: ظرفیت بارورسازی ابرها بسیار پیچیده است و به‌طور دقیق نمی‌توان گفت که چقدر ظرفیت در کشور وجود دارد؛ این مساله به فرصت‌های بارور کردن ابرها بستگی دارد که همواره در حال تغییر است. کلگار اضافه کرد: با این حال، اگر پنج فروند هواپیمای مجهز به تجهیزات باروری ابرها در اختیار داشته باشیم، می‌توانیم از بیشتر فرصت‌ها استفاده کنیم.

عامل بارش‌های بهاره

سرپرست پژوهشکده اقلیم‌شناسی با بیان اینکه پدیده «بلاکینگ» عامل اصلی در وقوع‌ بارش‌های بهاره در ایران بوده است، گفت: وجود پدیده بلاکینگ در فصل بهار روی اروپا موجب شکسته شدن جریان‌های غربی و تغییر مسیر آنها به سوی جنوب اروپا شد و با عبور از روی ایران و خاورمیانه، موجب افزایش بارش طی چند ماه گذشته شد.

ایمان باباییان نیز در گفت‌وگو با «ایسنا»، درخصوص وضعیت بارش کشور گفت: داده‌های پیش‌بینی فصلی نشان می‌دهد که بارش خردادماه در بیشتر نواحی کشور در محدوده نرمال خواهد بود. وی ادامه داد: از خرداد تا نیمه مردادماه احتمال وقوع بارش‌های ناگهانی در جنوب شرق کشور وجود دارد. همچنین مدل‌های پیش‌بینی فصلی نشان دهنده افزایش بارش در جنوب شرق، شمال غرب و کاهش نسبی بارش در سواحل خزر از خرداد تا مرداد است.

سرپرست پژوهشکده اقلیم‌شناسی در ادامه درمورد وضعیت بارش‌های کشور در طول فصل تابستان اظهار کرد: به استثنای سواحل خزر و بخش‌هایی از جنوب شرق کشور سایر مناطق در تابستان بارش چندانی ندارند و انتظار می‌رود بارش جنوب شرق کشور در تابستان نرمال باشد. باباییان همچنین تاکید کرد: بارش فصل پاییز کشور در محدوده نرمال تا بیش از نرمال و بدون تاخیر آغاز می‌شود ولی به دلیل پایین بودن سهم بارش اوایل پاییز تاثیر چندانی بر افزایش منابع آب کشور در آغاز سال آبی نخواهد داشت.

وی با اشاره به کم‌بارشی سال زراعی در کشور اظهار کرد: با وجود بارش‌های به نسبت مناسب در فصل بهار، میانگین بارش کشور از ابتدای سال زراعی تاکنون حدود ۲۷ درصد نسبت به میانگین بارش بلندمدت کاهش دارد. سرپرست پژوهشکده اقلیم‌شناسی درباره استان‌های پربارش و کم‌بارش کشور گفت: از ابتدای مهر ۹۶ (اول سال زراعی) تاکنون بیشترین کاهش بارش در مناطق جنوبی و جنوب شرقی کشور به‌ویژه استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس و کهگیلویه و بویراحمد با بیش از ۵۰ درصد رخ داده است.

این در حالی‌ است که از آغاز سال زراعی جاری تاکنون استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، اردبیل، همدان و ایلام در مقایسه با دوره بلندمدت مشابه از بارش بیشتر از نرمال برخوردار بوده‌اند.

انتهای خبر

نوشته استارت باروری ابرها از پاییز اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز، مدیر مرکز تحقیقات و مطالعات باروری ابرها گفت: زمان انجام فعالیت باروری ابرها از اوایل پاییز تا نیمه دوم بهار است. در این مدت هیچ اقدامی مبنی بر بارورسازی ابرها صورت نگرفته است.

فرید گلکار با بیان اینکه به هیچ عنوان باران‌های اخیر ارتباطی با باروری ابرها ندارد، گفت: از فروردین‌ماه شرایط ابرها به‌گونه‌ای بود که نمی‌توانستیم عملیات باروری ابرها داشته باشیم؛ چرا که خطراتی را به دنبال داشت. بنابراین در این مدت هیچ عملیاتی صورت نگرفته است.

وی با اشاره به رویکرد وزارت نیرو نسبت به مساله بارورسازی ابرها عنوان کرد: در ماه‌های اخیر جلسات متعددی با وزارت نیرو داشته‌ایم تا بتوانیم با همکاری این وزارتخانه و سازمان‌های دیگر همچون سپاه، سازمان هواشناسی و دیگر سازمان‌های مرتبط فعالیت‌های خود را پیش ببریم.

مدیر مرکز تحقیقات و مطالعات باروری ابرها درخصوص تجهیز هواپیمای سپاه نیز گفت: با پیگیری‌های صورت گرفته سپاه یک فروند هواپیما در اختیار عملیات بارورسازی ابرها قرار داد که تاکنون به‌طور کامل تجهیز نشده اما با توجه به اینکه روند تجهیز هواپیما زمانبر است، به نظر ما این مساله معقول و منطقی به نظر می‌رسد.

انتهای خبر

نوشته باران‌های اخیر بی‌ربط به باروری ابرها اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو، رضا اردکانیان در کنفرانس سازمان جهانی هواشناسی با تاکید بر اینکه بینش هیدرولوژیکی در مرتبه اولی نسبت به کسب اطلاعات و جمع‌آوری داده‌ها قرار دارد، عنوان کرد: سبک مدیریت منابع آب در ایران از دیر زمان، گواه وجود بینشی عمیق در این مقوله به‌رغم عدم دسترسی به ابزار پیشرفته در دوران گذشته است.

وی افزود: وزارت نیرو نه‌تنها سهم بزرگی در فراهم کردن داده‌های هیدرولوژیکی کشور به‌عهده دارد بلکه به مطالعات و تحقیقات عمقی در زمینه عدم قطعیت‌ها و تلاش بیش از پیش در دسترسی به آمار و اطلاعات کیفی منابع آب همت می‌گمارد.

وزیر نیرو با اشاره به اینکه استانداردسازی منطبق بر آخرین دستاوردها و ظرفیت‌سازی مستمر در این زمینه در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد، تصریح کرد: شرایط ناخوشایند در برخی مناطق خاورمیانه و شمال آفریقا منجر به وقفه در پایش و تولید داده‌ها در برهه‌های زمانی شده است. در نتیجه پایش دقیق و پیش‌بینی پدیده ریزگردها در منطقه با چالش روبه‌رو شده است.

اردکانیان تاکید کرد: ایران با راهبری وزارت نیرو مبادرت به تشکیل کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی کرده و نقش آمار و اطلاعات دقیق در توفیق این حرکت تعیین‌کننده است.

وی یادآور شد: وزارت نیرو در برنامه‌های مصوب ملی خود به‌ویژه به پایداری و توسعه شبکه‌های اطلاعات ملی، تسهیل در سامانه‌های بهره‌برداری از داده‌ها، تضمین کیفیت و رویکردهای بین رشته‌ای در این زمینه توجه دارد. همچنین اردکانیان در حاشیه این رویداد بین‌المللی با دبیرکل سازمان جهانی هواشناسی ملاقات کرد.

در این دیدار که با حضور جوناس کالمن، مدیر آب و اقلیم سازمان جهانی هواشناسی و همچنین سرپرست نمایندگی ایران در مقر اروپایی سازمان ملل در ژنو صورت گرفت مقرر شد سازمان جهانی هواشناسی در بررسی تخصصی برای محاسبه میزان تاثیر «پروژه‌های باروری ابرها» به ایران خدمات ارائه کند.

همچنین سازمان جهانی هواشناسی قرار است مشارکت لازم در موضوع ریزگردها و راه‌اندازی «مرکز پیش‌بینی ریزگردها» به‌عمل آورد. در این دیدار موضوع استفاده ایران از سیستم‌های پیشرفته‌تر «پیش‌بینی بارش و شرایط اقلیمی» نیز مورد مذاکره قرار گرفت.

این نشست با آژانس سوئیس برای توسعه و همکاری و نیز کمیسیون اقتصادی اروپای سازمان ملل متحد در حاشیه اجلاس (کنفرانس بین‌المللی سازمان جهانی هواشناسی) برای بررسی همکاری‌های منطقه‌ای بخش دیگری از برنامه‌های اردکانیان در سفر به سوئیس بود.

انتهای خبر

نوشته تدابیری برای ریزگردها و باروری ابرها اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

نوشته باروری ابرها،ضرورت حوضه آبریز فلات مرکزی اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

محسن عراقي زاده روز يکشنبه در گفت وگو با خبرنگار ايرنا افزود: ميانگين بارندگي در خراسان رضوي از ابتداي سال زراعي جاري تاکنون 50 درصد نسبت به مدت مشابه دوره آماري بلندمدت و همچنين پارسال کاهش داشته است.

وي ادامه داد: ميانگين بارندگي طي اين مدت در تمامي شهرستانهاي خراسان رضوي کاهش داشته و رقم منفي نشان مي دهد.

مديرکل هواشناسي خراسان رضوي گفت: برخي، باروري ابرها را که قدمتي 70 ساله دارد راهکاري براي افزايش بارندگي مطرح مي کنند. از نظر علمي اين روش به ويژه در خراسان رضوي راهکار مناسبي نيست و حتي کاربرد آن احتمال کاهش بارشها را نيز در پي دارد.

وي افزود: در روش افزايش باران به روش مصنوعي در واقع ابرها برانگيختنه مي شوند. پاشيدن بلورهاي يخ خشک (دي اکسيد کربن جامد) يا بلورهاي يدور نقره و تقويت حرکتهاي صعودي در ابر از جمله روشهايي بوده که تاکنون به اين منظور بکار گرفته شده است.

عراقي زاده ادامه داد: از آنجا که در فضاي خراسان رضوي هسته هاي متراکم ذرات معلق خاک فراوان وجود دارد، اين امکان شديدا متصور است که پاشيدن بلورهاي يخ خشک يا بلورهاي يدور نقره باعث افزايش بيش از حد هسته ها و در نتيجه مختل کردن فرآيند ميعان شده و از مقدار در اين استان بارش بکاهد.

وي گفت: طي هفت دهه گذشته کشورهاي بسياري به موضوع باروري ابرها پرداخته اند و مقالات بسياري در اين زمينه به چاپ رسيده است اما در هيچيک از آنها موردي يافت نمي شود که ادعا کرده باشند از اين طريق مشکل کم آبي و خشکسالي را حتي در مناطق کوچک و براي کوتاه مدت حل کرده باشند.

مديرکل هواشناسي خراسان رضوي افزود: بر اين اساس بسياري از کشورها فرآيند برانگيختن ابرها براي باروري با هدف افزايش بارندگي را کنار گذاشته و سعي و تلاش خود را معطوف به مديريت منابع آبي در تمامي بخشها اعم از شرب، کشاورزي و صنعت کرده اند.

خراسان رضوي داراي اقليم خشک و نيمه خشک و ميانگين بارندگي آن کمتر از متوسط بارندگي در کشور است. ميانگين سالانه بارندگي در ايران 250 ميليمتر و در خراسان رضوي کمتر از 210 ميليمتر است.

انتهای خبر

نوشته مقابله با خشکسالی= باروری ابرها؟!!! اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

فرید گلکار گفت: در چند ماه گذشته نیروی هوافضای سپاه همکاری بسیار خوبی با ما داشته‌اند؛ به‌طوری که قرار شده یک فروند هواپیما با تجهیزات در اختیار مرکز باروری ابرها قرار بگیرد.

وی افزود: تجهیز هواپیمایی که سپاه قرار شده در اختیار مرکز باروری ابرها قرار دهد در حال انجام است. گلکار ادامه داد: اگر قرار بود مراحل کار به‌صورت معمول پیش رود بیش از چهارماه زمان می‌برد؛ اما پیش‌بینی می‌شود تا انتهای بهمن‌ماه این هواپیما آمادگی کامل برای باروری ابرها را به دست آورد.

رئیس مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها با اشاره به دو هواپیمای مرکز باروری ابرها گفت: به‌دلیل کمبود نقدینگی نتوانستیم در زمان مقرر مواد لازم تجهیز هواپیماها را دریافت کنیم و اگر قرار باشد اکنون این کار انجام شود کار به بعد از عید موکول خواهد شد.

انتهای خبر

نوشته آخرین روند باروری ابرها اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، رحیم میدانی گفت: متاسفانه نتوانستیم تجهیزات‌ را برای پرواز ۲ فروند هواپیمای اجاره‌ای مستعمل آنتونوف روسی که ظاهرا امسال آخرین سالی است که می‌توانستند مجوزهای لازم را برای پرواز دریافت کنند، آماده کنیم.

وی با بیان اینکه کنترل و تعمیر دوره‌ای این هواپیماها باید در تاجیکستان انجام و منابع مالی آن هم باید نقدی پرداخت می‌شد، اما نتوانستیم آن را انجام دهیم، گفت: صنایع وابسته به وزارت دفاع در تلاشند مراحل ساخت پیرو پاترون‌های (فشنگ‌های حاوی یدید نقره) لازم برای باروری ابرها را انجام دهند و از وزیر دفاع درخواست کردیم که این کار سرعت بیشتری به خود بگیرد، چون پیش از این فشنگ‌های لازم از روسیه وارد می‌شد.

میدانی ادامه داد: برای خرید فشنگ‌های حاوی یدید نقره هم باید پول نقد به روسیه پرداخت کنیم به همین دلیل در تلاش مذاکره با صنایع هواپیمایی و نیروی هوایی سپاه هستیم که بدون استفاده از آن دو هواپیمای روسی که در حال حاضر امکان پرواز ندارند، امکان پرواز با هواپیماهای دیگر وجود دارد یا نه.

وی تاکید کرد: باید به فکر خرید ۴ فروند هواپیما در زمینه باروری ابرها باشیم یا از طریق شرکت‌های داخلی آنها را اجاره کنیم که همه اینها نیاز به منابع مالی دارد که باید تامین شود. معاون وزیر نیرو با تاکید بر اینکه باروری ابرها در بهترین شرایط ۱۵ درصد میزان بارش را افزایش می‌دهد، گفت: همین مقدار بارش در برخی مناطق بسیار موثر است.

انتهای خبر

نوشته باروری ابرها به کجا رسید؟ اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد، مشکل کم آبی که این روزها صحبت همه محافل است هم راه حلی مناسب دارد. استفاده از فناوری‌های جدید و سرمایه‌گذاری در زمینه روش‌های مدرن استحصال آب به عنوان یکی از راهکارهای جبران کمبود آب در آینده شناخته شده است. یکی از روش‌های مذکور، استفاده از فناوری باروری ابرهاست که در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان یک روش مرسوم برای افزایش استحصال آب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس فناوری باروری ابرها شاخه‌‌ای از علم تعدیل آب و هواست که هدف اصلی آن افزایش بارش با استفاده از ایجاد یکسری تغییرات در خصوصیات ابرهاست. در این فناوری، از طریق تزریق عامل‌های بارورسازی، فرآیندهای ایجاد دانه‌های بارش در ابر تشدید شده و نهایتا میزان بارش حادث شده افزایش می‌یابد. هم‌اکنون در بسیاری از کشورها فعالیت‌های تعدیل آب و هوا به صورت پیمانکاری توسط شرکت‌های خصوصی و به درخواست موسسات دولتی یا خصوصی اجرا می‌شود. به طور کلی طبق آمار منتشرشده از سازمان جهانی هواشناسی تنها تعداد پروژه‌هایی که در این سازمان به ثبت رسیده است، در حال حاضر در سراسر دنیا بیش از 100 پروژه اجرایی است که در هر سال با هدف استحصال بیشتر آب از منابع جوی یا سایر قابلیت‌های این علم به مرحله اجرا درمی‌آید. در ایران نیز برای نخستین بار طرح باروری ابرها توسط وزارت نیرو در سال 1353 آغاز شد و به مدت چهار سال به منظور افزایش ذخیره آبی سدهای لتیان و کرج، با بهره‌گیری از امکانات اجرایی یک شرکت کانادایی و با استفاده از 30 دستگاه ژنراتور زمینی تصعید یدور نقره و یک فروند هواپیما به اجرا درآمد. براساس گزارش‌های وزارت نیرو، میزان متوسط افزایش بارندگی در این طرح 5/ 18 درصد گزارش شده است. آمارهای اعلام شده بیانگر آن است که اساسا عملیات باروری ابرها حداکثر می‌تواند 10 تا 15 درصد از 10 درصد آب قابل بارش جو را تبدیل به بارش کند. این امر به آن معنا است که 1 تا 5/ 1 درصد از رطوبت قابل تبدیل به بارش ابرها را شامل می‌شود که این مقدار افزایش بارش در بالادست هیچ‌گاه نمی‌تواند در پایین‌دست اثر معناداری داشته باشد.

انتهای خبر

نوشته راه حلی مدرن برای… اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

 خسرو ارتقایی در خصوص اینکه آیا به غیر از چند استان که باروری ابرها انجام شده در تهران نیز این موضوع انجام خواهد شد، گفت: بارش‌های تهران حتی در مقایسه با دو سال اخیر که سال‌های خشکسالی و کم‌آبی استان تهران بوده، کاهش یافته است، به طوری که حجم بارش‌های تهران و البرز در حال حاضر 96 میلی‌متر ثبت شده است و این میزان در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته با کاهش 15 درصدی مواجه است.

وی افزود: طرح باروری ابرها شرایط خاص خود را دارد، به طوری که برای این اقدام حتما باید شرایط جوی مساعد و درصد رطوبت هوا نیز به‌گونه‌ای باشد که بتوان این اقدام را با چند پرواز مخصوص انجام داد.

ارتقایی اضافه کرد: در صورت وجود سامانه مناسب بارشی به ویژه در غرب استان تهران این پروازها که تصور می‌شود سه تا چهار پرواز باشد را بتوان در آینده نزدیک و بعد از گذشت حدود 2 سال انجام داد.

ارتقایی با اشاره به کاهش 54 میلیون مترمکعبی حجم سدها در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته گفت: حجم سدهای تامین کننده آب استان تهران به حدود 357 میلیون مترمکعب رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: حجم آب موجود در مخزن سدهای پنج‌گانه استان تهران شامل امیرکبیر و طالقان در غرب تهران و سدهای لار، لتیان و ماملو در شرق تهران با کاهش 54 میلیون مترمکعبی در مقایسه با حجم 412 میلیون مترمکعبی زمان مشابه سال گذشته، به حدود 357 میلیون مترمکعب رسیده است.

انتهای پیام 

نوشته باروری ابرهای تهران پس از ۲ سال اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.