رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران گفت:‌ شهرداری برای حل معضل بوی نامطبوع، مسئولیت‌هایی را برعهده دارد که از جمله آن، می‌توان به بهبود فرایند پردازش پسماند در آرادکوه اشاره کرد. البته قرار است گزارشی در مورد سنجش بو و فرایندهای خروجی و ورودی این مجتمع نیز از سوی سازمان مدیریت پسماند ارائه شود.

نوشته تشکیل کارگروه اقدام مشترک برای رفع بوی نامطبوع تهران اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

نوشته بوی نامطبوع تهران و تولید زباله و منشاء آلودگی هوا اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب استان تهران درباره منشاء انتشار بوی نامطبوع در برخی مناطق تهران گفت: هیچ یک از سازه‌ها و تاسیسات این شرکت منبع انتشار این بو نیستند.

نوشته بوی نامطبوع با تاسیسات آبفا ارتباط ندارد اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

یک زلزله‌شناس ایرانی با اشاره به یک سند مکتوب درخصوص تجربه استشمام بوی نامطبوع و وقوع زمین‌لرزه، اعلام کرد: در جمع‌بندی‌های انجام شده درخصوص منشأ بوی نامطبوع شهر تهران ، تاکنون عامل انسان‌ساختی برای پدیده «پخش بوی بد در تهران» در تاریخ ۱۲دی ماه سال جاری شناسایی نشده است.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی، مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن وشهرسازی، با بیان اینکه مطابق آخرین جمع‌بندی‌های انجام شده از سوی مجموعه مدیریت بحران شهر تهران تمام احتمالات مطرح در ارتباط با شناسایی منشأ بوی نامطبوع شهر تهران منتفی شده است از وجود یک سند مکتوب درخصوص استشمام بوی بد قبل از وقوع یک زمین‌لرزه مهیب در یک و نیم قرن گذشته خبر داد.

به گفته وی و بر اساس گزارش‌های ارائه شده از سوی مجموعه مدیریت بحران شهر تهران، پیش‌تر طبق بررسی‌های میدانی و استعلام از مراکز و نهادهایی که احتمال داده می‌شد به‌نوعی مرتبط به مواد یا آلاینده‌هایی بوده که پتانسیل تولید گازها و بوی بد را داشته باشند، مشخص شد که هیچ‌کدام از نهادهای مورد نظر پخش بوی بد را ناشی از محصولات مرتبط به خود یا نتیجه فعالیت‌های خود نمی‌دانند و داشتن هرگونه نقش را در این زمینه انکار می‌کنند.

از ابتدای انجام بررسی‌های کارشناسی درخصوص منشأ انتشار بوی نامطبوع در هوای تهران چند عامل طبیعی و غیرطبیعی به‌عنوان منشأ احتمالی انتشار بو مطرح شد.

به گفته بیت‌اللهی، تمام آنچه پیش از این در ارتباط با دلایل احتمالی انتشار بوی نامطبوع تهران مطرح شده بود هم‌اکنون در جلسات سازمانی رد شده است؛ از آن جمله، شرکت گاز استان تهران این نکته که بوی مذکور ناشی از نشت یا سانحه در شبکه گاز بوده است را رد کرد؛ همچنین شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز نشت بو به دلیل احتمال شکستگی لوله فاضلاب را منتفی اعلام کرد؛ از سوی دیگر، مرکز پسماند آرادکوه شهرداری تهران نیز انتشار بوی ناشی از زباله‌ها، شیرابه‌ها، سوزاندن پسماندها را به‌طور کلی رد کرد.

مسوولان پالایشگاه نفت تهران نیز اعلام کردند،فعالیت‌های این پالایشگاه نقشی در پخش بوی بد در تهران نداشته است. همچنین طبق مدلسازی سازمان هواشناسی و بررسی‌های انجام یافته در ارتباط انتشار بوی نامطبوع با منشأ فاضلاب ساختمان پلاسکو نقش این عامل نیز به‌عنوان عامل اصلی انتشار بو منتفی اعلام شد.

فرضیه ارتباط انتشار بوی نامطبوع با آلودگی و وارونگی هوا نیز به‌دلیل خصلت تکراری بودن آن و حالت سانحه‌ای بودن رخداد روز ۱۲ دی ماه منتفی است. موضوع سانحه در شرکت مترو نیز طبق استعلام از شرکت مترو و نیز بررسی‌های به‌عمل آمده و با توجه به نوع و ماهیت گسترش بوی بد در تهران ردشد.

بیت‌اللهی با تاکید بر اینکه در حالی‌که در پرونده سازمانی بررسی بوی نامطبوع تهران احتمال ارتباط پخش بو به‌عنوان یک پیش‌نشانگر لرزه‌ای با تنش‌های تکتونیکی زمین منتفی اعلام شده است،افزود: با این وجود براساس یک سند مکتوب قبل از وقوع یک زمین‌لرزه مهیب در ۱۵۱ سال قبل (۱۸۶۸ میلادی) در حصار گلی در دریاچه نمک (از توابع ورامین)، ساکنان آن منطقه بوی گوگرد در هوای محل زندگی خود استشمام کرده‌اند.

در کتاب تاریخ زمین‌لرزه‌های ایران، نوشته امبرسیز و ملویل (۱۹۹۱) که در سال ۸۰ ترجمه و منتشر شده، آمده است: «مورد زمین‌لرزه ۱۸۶۸ میلادی در حصار گلی در دریاچه نمک از این نظر جالب است که قدیمی‌ترین کوشش شناخته شده برای پیوند دادن رفتار بی‌هنجار جانوران پیش از یک زمین‌لرزه با خود پدیده زمین‌لرزه و نیز با اثرات آن روی مخابرات تلگرافی است.

یک دانشمند ایرانی گمنام در این باره اعلام کرده است: در ۱۰ جمادی الاول در همه جا مخابرات به وسیله خطوط تلگراف دستخوش دشواری بسیار و دریافت ضعیف شد که از آن می‌توان این نتیجه را گرفت هنگامی که زمین‌لرزه‌ای نزدیک به روی دادن باشد روز پیش از آن شدت الکتریسیته در زمین بیشتر می‌شود و در نتیجه مخابرات تلگرافی را دشوار می‌سازد؛ در شب مورد بحث، پیش از جنبیدن زمین و نزدیک به رویداد زمین‌لرزه، جانوران و پرندگان ناله و فریاد می‌کردند و بیشتر مردم بوی زننده‌ای مانند بوی گوگرد حس می‌کردند که سبب دست دادن احساس تهوع می‌شد.

از آنجا که حس بویایی جانوران قوی‌تر از آدمیان است، ممکن است همین بو دلیل سر و صداهایی که جانوران می‌کردند بوده باشد. سبب آن است که بخاراتی در درون کره زمین محصورند که در نتیجه رویداد یک زمین‌لرزه از ترک‌ها و شکاف‌های زمین به بیرون راه می‌یابند.»

بیت‌اللهی در این باره می‌افزاید:از نظر تاریخ احساس بو و وقوع زلزله نیز مراجع مختلف زمان چند روز تا چند ماه را ذکر کرده‌اند. بیت‌اللهی خاطرنشان کرد: مقالات و گزارش‌های متعددی در زمینه انتشار بویی شبیه گازهای سولفور دی اکساید قبل از رخداد زلزله وجود دارد که نمونه‌هایی از این رخدادها و وقوع زمین‌لرزه بعد از استشمام بوی گوگرد در تاریخ زمین‌لرزه‌ها وجود دارد.

وی با این حال تاکید کرد: به‌عنوان نظر «کارشناسی شخصی و نه سازمانی» تاثیر تجمع تنش‌های تکتونیکی را در پخش گازهای متصاعده در تهران، به‌عنوان یک فرضیه محتمل تلقی کرده و بر این گزینه نیز به‌صورت کار کارشناسی متمرکز شده‌ایم.

طی روزهای اخیر شهرداری تهران با انتشار یک گزارش درخصوص آخرین بررسی‌ها پیرامون پخش بوی نامطبوع در شهر تهران در ۱۲ دی ماه امسال، اعلام کرد داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوا نشان می‌دهد حجم و میزان غلظت دو آلاینده، ذرات معلق با قطر کمتر از ۵/ ۲ میکرون و گاز دی اکسید گوگرد SO۲ در ساعات ۱۶ تا ۱۷ روز انتشار بوی نامطبوع در هوای تهران، در برخی ایستگاه‌ها به خصوص محدوده مرکزی و جنوب شهر تهران افزایش قابل توجهی پیدا کرده که به معنی بالابودن میزان گوگرد در منبع آلاینده است.

بنابر اعلام بیت‌اللهی موضوع پخش بوی بد تنها مختص به گستره تهران نبوده و در شهر‌های قم ، ابهر، کرج و حوالی آبیک نیز احساس شده است. وی در خاتمه تاکید می‌کند باید بدانیم توابع ژئوفیزیکی توابع چند جوابی‌اند، صرف مشاهده یک پدیده یا صرف عدم مشاهده یک پدیده مرتبط با پدیده‌های فیزیک زمین، دال بر ایجاد رابطه یا نفی رابطه علت و معلولی بین آن پدیده ژئوفیزیکی مانند زلزله و نشانگر‌های مرتبط با آن نمی‌شود و لازم است تا با تجمیع اطلاعات سعی در ایجاد رابطه «یکه‌تر» بین پدیده و آثار و نشانگرهای آن کرد.

به‌عنوان مثال نبود رخداد خردلرزه‌ها دال بر نبود بی‌هنجاری لرزه‌ای در لایه‌های زمین نیست، همچنان که احساس بوی نامطبوع نیز دال بر رخداد قطعی زلزله در یک گستره نخواهد بود. بنابراین نباید یک فرضیه یا فرض یک احتمال، نفی‌کننده کار روی فرضیه و موارد محتمل دیگر باشد.»

نوشته آیا ارتباطی بین بوی نامطبوع و زلزله وجود دارد؟ اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

نتایج تحقیقات شهرداری تهران درباره «بوی نامطبوع در هوای عصر چهارشنبه ۱۲ دی» در قالب گزارشی حاوی سه سرفصل، تحویل شورای شهر شد.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، این، دومین گزارش رسمی از پرونده «بوی تهران» است که ضمن شناسایی نقاط ضعف در مدیریت شهر حین وقوع حوادث بزرگ پایتخت، از وجود رابطه معنادار بین «شبکه فاضلاب و آسیب احتمالی آن» با «انتشار بوی نامطبوع در مناطقی از شهر در ساعت ۱۶ تا ۲۰ چهارشنبه» حکایت دارد.

این رابطه، در گزارش تیم حقیقت‌یاب (گزارش اول) مطرح نبود و فرضیه کشف‌شده جدید با احتمال بسیار قوی به حساب می‌آید.

دومین گزارش رسمی درباره رخداد «انتشار بوی نامطبوع ۱۲ دی‌ماه» از سوی شهرداری تهران تهیه شد.

پس از انتشار بوی نامطبوع عصرچهارشنبه ۱۲ دی سال جاری، اولین گزارش رسمی درخصوص کالبدشکافی منشأ و دلایل انتشار این بو در محله‌های مختلف شهر تهران، از سوی تیم حقیقت‌یاب متخصص مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ارائه شد.

در قالب گزارش اولیه منتشر شده از سوی متخصصان این مرکز، چند فرضیه شامل فاضلاب پلاسکو، پسماند آرادکوه و… درخصوص دلایل انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران رد و یک فرضیه بدخیم به‌عنوان محتمل‌ترین منشأ، بلافاصله زیر ذره‌بین متخصصان برای صحت‌سنجی قرار گرفت.

یک هفته پس از انتشار اولین گزارش رسمی، دومین گزارش رسمی از سوی شهرداری تهران از سه زاویه رخداد انتشار بوی نامطبوع در پایتخت را مورد بررسی قرار داده است.

جزئیات گزارش تدوین شده که قرار است طی هفته‌های آتی در صحن علنی شورای شهر ارائه و مورد بررسی قرار گیرد نشان می‌دهد: این گزارش در زاویه نخست، علاوه بر بررسی فرضیه‌های مطرح شده پیشین درباره منشأ انتشار بوی نامطبوع در محلات مختلف شهر، یک فرضیه جدید و البته قوی را درخصوص چرایی انتشار بو مطرح می‌کند.

در زاویه دوم گزارش نیز وضعیت فعلی شهر تهران به لحاظ سنجش سطح دفاع و مقاومت سیستمی در برابر تحولات غیرطبیعی مورد پایش قرار می‌گیرد و نهایتا در سومین زاویه، چهار پیشنهاد برای افزایش تاب‌آوری شهر تهران ارائه می‌شود.

گزارش تهیه شده درباره پرونده انتشار بوی نامطبوع در پایتخت از سوی اداره کل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران که دومین گزارش رسمی در این خصوص، طی دو هفته اخیر محسوب می‌شود در ابتدا شرح حالی از اولین تماس تلفنی شهروندان در عصر چهارشنبه ۱۲ دی با سامانه‌های مختلف شهرداری ارائه کرده است.

مطابق با جزئیات ثبت شده در این گزارش، اولین تماس درخصوص رخداد انتشار بوی نامطبوع در تهران، با سامانه ۱۲۵ از خط ویژه تلفنی، هات لاین مترو بوده است که براساس آن اطلاع داده شده که بوی نامطبوعی در ایستگاه مترو امام علی در ساعت ۱۶ و ۴۲ دقیقه منتشر شده است.

علاوه بر این در فاصله ساعات ۱۶ تا ۲۰ عصر چهارشنبه، میزان تماس‌های تلفنی با سامانه ۱۳۷ معادل ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است. در این مقطع پراکندگی زمانی و مکانی تماس‌های تلفنی با ۱۳۷ یک یافته معنادار در اختیار شهرداری تهران قرار می‌دهد.

در عین حال بررسی خط سیر تماس‌های تلفنی با سامانه‌های ۱۲۵ و ۱۳۷ شهرداری نشان می‌دهد: از ساعت ۱۶ اولین تماس‌ها از محله‌های جنوبی آغاز و باگذشت ساعت، تماس‌های تلفنی از مناطق مرکزی شهر افزایش پیدا کرده و در نهایت به مناطق شرق و شمال شرقی پایتخت می‌رسد.

این گزارش با تاکید بر اینکه در سیستم فعلی شهری امکان رصد، تجزیه و تحلیل قوی از اطلاعات شهر وجود ندارد؛ اما با وضع موجود از طریق دسته‌بندی، تجزیه و تحلیل محتوایی داده‌های ارائه شده از سوی شرکت کنترل کیفیت هوا و سازمان هواشناسی، هفت فرضیه را به‌عنوان عوامل محتمل در انتشار بوی نامطبوع در پایتخت معرفی می‌کند.

از میان هفت فرضیه محتمل معرفی شده، ۶ فرضیه با فرضیه‌های بررسی‌ شده در گزارش رسمی نخست، وجه اشتراک دارد و تنها یک فرضیه آن به‌عنوان کشف جدید والبته قوی در پرونده بوی نامطبوع است که می‌تواند از سوی دستگاه‌های مختلف مورد بررسی و رصد قرار گیرد.

در این گزارش، انتشار بوی نامطبوع ناشی از شبکه فاضلاب شهری تهران(یکی از تونل‌های جمع‌آوری و انتقال فاضلاب از شهر) به‌عنوان فرضیه و کشف جدید مطرح می‌شود و با تکیه به عامل، احتمال آنکه انتشار بوی نامطبوع عصر چهارشنبه ۱۲ دی‌ماه را از منشأ شبکه فاضلاب شهری بوده باشد را بالا می‌داند.

در این گزارش اولین فرضیه را، نشت گاز و انتشار مرکاپتان در شبکه و سیستم‌های انتقالی مطرح می‌کند اما مطابق با بررسی‌های انجام شده در قالب این گزارش، احتمال نشت مرکاپتان به عنوان اندیکاتور نشت گاز شهری از سوی شرکت گاز رد شده است.

دومین فرضیه «برخورد با فاضلاب مخزن ساختمان قدیمی پلاسکو» عنوان شده است. در بررسی این فرضیه، با توجه به آنکه اولین تماس‌های مردمی در عصر چهارشنبه ۱۲ دی، مربوط به استشمام بوی نامطبوع در ایستگاه‌های متروی حسن‌آباد و دانشگاه امام‌علی در محدوده منطقه ۱۲بوده، می‌توان به این نتیجه رسید که موقعیت مکانی سایت پلاسکو نسبت به اولین محل‌های گزارش‌های ثبت شده متفاوت بوده، بنابراین به نظر می‌رسد احتمال فرضیه ارتباط کل بوی مورد استشمام در شهر تهران به مخزن فاضلاب ساختمان پلاسکو بسیار اندک است.

سومین و چهارمین فرضیه به «پسماندهای کهریزک» و «پسماندهای آرادکوه» مربوط می‌شود. در بررسی این فرضیه نیز از آنجاکه سوزاندن زباله‌ها، به‌طور مکرر و روزمره در تهران رخ می‌دهد، بنابراین نمی‌تواند در گروه عوامل محتمل در بازه زمانی چند ساعته و محدوده مکانی مناطقی از شهر تهران تلقی شود.

پنجمین فرضیه مورد بررسی در این گزارش نیز به ارتباط انتشار بوی نامطبوع و زلزله و فعالیت آتشفشان دماوند اختصاص دارد. این فرضیه باتوجه به آنکه گزارش‌های مردمی در مورد انتشار بوی نامطبوع در محلات مختلف شهر تهران، موقعیت مکانی بین دو گسل ایوانکی و شمال تهران را در برگرفته، مورد بررسی قرار گرفته است.

اما بررسی‌ها در مورد صحت و بالا بودن درستی این فرضیه نشان می‌دهد انتشار بوی نامطبوع در امتداد این دو گسل نبوده و محدوده انتشار بو با محدوده شعاع تاثیر رفتار لرزه‌ای گسل‌ها و فعالیت‌های احتمالی دماوند منطبق نبوده است. ضمن آنکه در آن زمین‌لرزه‌ای در محدوده تهران و اطراف آن ثبت نشده است.

به این ترتیب فرضیه ارتباط بین موضوع بوی نامطبوع مورد استشمام در شهر تهران با زلزله یا فعالیت دماوند قابل قبول نبوده و احتمال آن بسیار پایین است. در فرضیه ششم نیز سه عامل ناشناخته دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ عواملی همچون نفوذ فاضلاب به مترو، ارتباط عملیات صنعتی با انتشار بوی نامطبوع و همچنین انتشار بو ناشی از یک منبع خارج شهر در لایه‌های بالایی فراز شهر و جابه‌جایی ناگهانی آن با لایه‌های پایینی در این پژوهش مورد توجه قرار گرفت.

آخرین فرضیه که به‌عنوان کشف جدید و البته قوی در میان فرضیه‌های بررسی منشأ انتشار بوی نامطبوع در پایتخت مطرح است مربوط به شبکه فاضلاب شهری می‌شود. این گزارش با استناد به سه عامل، احتمال انتشار بوی نامطبوع ناشی از این شبکه را بالا می‌داند.

نخست آنکه گزارش‌های مردمی رسیده در عصر چهارشنبه، بویی را شبیه سوزاندن زباله یا تخلیه فاضلاب معرفی می‌کند. در این گزارش‌ها، بوی منتشرشده در مناطق مختلف شهری شبیه گاز آمونیاک ثبت شده است.

علاوه بر این، داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوا نشان می‌دهد حجم و میزان غلظت دو آلاینده، ذرات معلق با قطر کمتر از ۵/ ۲ میکرون و گاز دی اکسید گوگرد so۲ در ساعات ۱۶ تا ۱۷ در برخی از ایستگاه‌ها به خصوص محدوده مرکزی و جنوب شهر تهران افزایش قابل توجهی پیدا کرده است که به معنی بالابودن میزان گوگرد در منبع آلاینده است.

گاز دی اکسید گوگرد از منابع مختلفی تولید می‌شود که یکی از آنها فاضلاب شهری است. نکته جالب آنکه، مطابق با بررسی‌های انجام‌شده در این گزارش، پس از ساعت ۵ عصر میزان این گاز در کل شهر رو به کاهش می‌رود.

نشانه سومی که براساس آن، انتشار بوی نامطبوع از منبع شبکه فاضلاب شهری یک فرضیه قوی معرفی شده، به انطباق نقشه مکانی گزارش‌های مردمی در عصر ۱۲ دی درباره انتشار بوی نامطبوع و موقعیت مکانی خطوط اصلی فاضلاب شهر تهران برمی‌گردد.

در این گزارش عنوان شده احتمال تصاعد گازهایی چون هیدروژه سولفور و آمونیاک از اگو شهری در زمانی مطرح است که فاضلاب بنا بر دلایلی دچار ماندگی موقتی در شبکه باشد.

نقشه‌های روی هم‌گذاری که از دو نقشه پراکندگی پیام‌های مردمی و نقشه خطوط اصلی فاضلاب تهیه شده نشان‌دهنده آن است که تراکم پیام‌ها در نزدیکی خطوط اصلی شبکه جمع‌آوری فاضلاب منتهی به تونل فاضلاب شرق می‌شوند قابل توجه هستند.

تونل فاضلاب شرق که انتقال فاضلاب‌های خانگی مناطق شمال و شمال شرق تا شرق و جنوب تهران را بر عهده دارد. در مجموع با توجه به تاثیرگذاری این عوامل، احتمال انتشار بو از تاسیسات فاضلاب به تونل فاضلاب شرق به‌عنوان فرضیه قابل بررسی در این گزارش معرفی می‌شود.

در بررسی این فرضیه، وضعیت نشست زمین و پیامدهای آن در زیرساخت‌های شهری(شبکه فاضلاب و گاز، چاه جذبی فاضلاب) مورد توجه قرار گرفته است. به‌طوری که ممکن است به‌دلیل افزایش میزان نشست زمین در محدوده‌هایی که انتشار بو درآنها گزارش شده، اثرگذاری این عامل بر انتشار بو ناشی از فاضلاب شهری را تشدید کرده باشد.

پس از بررسی فرضیات مختلف، زاویه دیگری که در گزارش مورد بررسی و توجه محققان قرار می‌گیرد، «آسیب‌شناسی شهر تهران در برابر حوادث و رخدادهای غیرمترقبه طبیعی و غیرطبیعی» است.

یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد تهران نه فقط در برابر زلزله و حریق که حتی حین «انتشار بوی نامطبوع» نیز بی‌دفاع است؛ به‌طوری که وجود نقاط ضعف متعدد در مدیریت بحران شهر ناشی از اتفاقات غیرطبیعی ناگهانی منجر به آسیب‌پذیری بالای شهر شده است.

انتشار بوی نامطبوع و عدم واکنش مناسب نسبت به این رخداد از سوی متولیان مدیریت بحران پایتخت نشان می‌دهد سیستم رصد و پایش ویژه این زمان، دچار چالش‌های اساسی است.اول آنکه سامانه متمرکز تجمیع پیام‌های شهروندان درباره هر نوع اتفاق در شهر در سیستم مدیریت شهری وجود ندارد.

سیستمی که بتواند پیام‌های مخابره شده از سوی شهروندان را استانداردسازی ودسته‌بندی کند تا به یک تحلیل معنادار درباره آنها برسد به همین دلیل امکان تصمیم‌گیری فوری در برابر بحران‌ها، پیش‌بینی اتفاقات بعدی در شهر و اخذ تصمیمات کنترل‌کننده تغییرات بعدی را سلب کرده است.

در عین حال وقوع چنین رخدادهایی نشان داده که ادوات، سیستم‌ها و تجهیزاتی که مجموعه آلاینده زیست‌محیطی در شهر را پایش، اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل کند وجود ندارد. این در حالی است که وضعیت بسیاری از آلاینده‌ها یک پیش‌نشانگر برای وقوع حوادثی همچون زلزله، سیل، آتشفشان و… است.

در بخش آخر این گزارش، یک بسته پیشنهادی حاوی چهار راهکار برای افزایش تاب‌آوری شهر تهران در برابر رخدادهای غیرطبیعی ارائه و تاکید شده است طراحی و ایجاد یک داشبورد مدیریت شهری با قابلیت ثبت و پایش آنلاین شاخص‌ها و پارامترهای اثرگذار شهری و آنالیز وضعیت براساس الگوریتم‌های معنی‌دار سنجش وضعیت لحظه‌ای و مدت‌دار به‌عنوان ابزار تصمیم‌سازی مدیریت شهری در مواقع بحرانی و اضطراری ضروری است.

علاوه بر این در این بسته، تشکیل مرکز پایش آنلاین اطلاعات محیط‌زیستی شهرداری تهران، بازبینی سامانه ۱۳۷ و ۱۲۵ و خریداری دستگاه‌های سنجش بو، به مدیریت شهری تهران پیشنهاد شده است.

نوشته کالبدشکافی شهرداری تهران از حادثه ۱۲ دی اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

رییس اداره محیط زیست شهرستان ری گفت: دپوی لجن در «سایت خرمن تپه» در جنوب تهران هنوز مجوز نگرفته است و فعلا لجنی در این منطقه تخلیه نمی‌شود.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، مجید فراهانی – عضو شورای شهر تهران – در جلسه شورا اظهار کرده بود: حدود هشت سال است که شرکت فاضلاب تهران در «خرمن تپه» در جنوب تهران، زمینی حدود ۱۰۰۰ هکتار را به محلی برای انباشت و دپوی لجن فاضلاب تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب تهران تبدیل کرده است.

از این رو باید برای مدیریت این لجن‌ها و کود انسانی چاره‌ای اندیشیده شود.

زهره عبادتی -رییس اداره محیط زیست شهرستان ری- درباره دپوی لجن فاضلاب در جنوب تهران توضیح داد: از مدتی قبل شرکت فاضلاب تهران درخواست دپوی لجن در سایت «خرمن تپه» را داشته است ولی لازم بود که ابتدا گزارش‌ ارزیابی‌های زیست محیطی خود را به ما تحویل دهد.

وی با اشاره به اینکه شرکت فاضلاب تهران پس از مدتی گزارش اولیه ارزیابی‌های زیست محیطی را به ما تحویل داد ولی مورد تایید محیط زیست قرار نگرفت، تاکیدکرد: در حال حاضر هیچ‌گونه لجنی به این منطقه منتقل نمی‌شود.

عبادتی با بیان اینکه حتی هنوز اقدامات مربوط به واگذاری زمین نیز انجام نشده است، اظهارکرد: برای هرگونه دپوی لجن ابتدا باید مجوزهای محیط زیستی گرفته شود.

رییس اداره محیط زیست شهرستان ری در پایان با اشاره به اینکه شرکت فاضلاب تهران به مراحل قانونی دپوی لجن اشراف دارد، گفت: به‌طور قطع محیط زیست در این‌باره به موضوعات سلامت و بهداشت محیط توجه می‌کند.

نوشته تکذیب دپوی لجن فاضلاب در خرمن تپه جنوب تهران اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

استاندار تهران گفت: فاضلاب ناشی از شیرابه‌ پسماند‌های ارادکوه و تخمیر و تجزیه مواد غذایی فسادپذیر صنایع لبنی و کشتارگاه‌ها آلودگی بسیار بالایی ایجاد می‌کند، بوی ناشی از این آلودگی به هوا متصاعد و در اثر وزش باد پراکنده می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، با این حال، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با تاکید بر این که بوی نامطبوع پایتخت ناشی از پسماندهای مجموعه آرادکو نبوده است، گفت: اگر این بو ناشی از پسماندهای آرادکوه بود، باید ابتدا در مناطق جنوبی و با شدت بیشتری در این مناطق بو احساس می‌شد، اما این‌گونه نبوده است.

محسنی بندپی گفت: در استان تهران صنایعی مستقر هستند مانند صنایع لبنی و کشتارگاه‌های مرغ که حداقل استانداردهای محیط زیستی را رعایت نمی‌کنند.

استاندار تهران با اشاره به دفع پسماندهای خانگی در آرادکوه ادامه داد: فاضلاب ناشی از شیرابه‌ پسماند‌های آرادکوه و تخمیر و تجزیه مواد غذایی فسادپذیر صنایع لبنی و کشتارگاه‌ها آلودگی بسیار بالایی ایجاد می‌کند، بوی ناشی از این آلودگی به هوا متصاعد و در اثر وزش باد پراکنده می‌شود.

محسنی بندپی اظهار کرد: این صنایع در قسمت بالادست و تقریبا در محدوده غربی جاده‌ی مرقد حضرت‌امام خمینی (ره) تا فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) واقع شده است و باد غالب نیز معمولا غرب به شرق است بخصوص در فصل تابستان بوی ناشی از فاضلاب برخی از صنایع و شیرابه های پسماند‌ها به سمت پایین دست که شرق استان تهران است متصاعد شده و بوی نامطبوع آن از اتوبان فرودگاه نیز به مشام می‌رسد.

همه صنایع مکلف به رعایت استاندار‌های تصفیه فاضلاب می‌شود

وی تصریح کرد: برای تمامی فاضلاب‌های صنعتی استاندارد‌هایی با شاخصه تصفیه پذیری به حد ورود به آب پذیرنده و خاک باید رعایت شود. ما در این مساله به صورت جدی ورود پیدا می‌کنیم و از تمامی صاحبان صنایع را دعوت می‌کنیم تا خود را نسبت به رعایت استاندار‌های محیط زیستی مکلف و موظف بدانند آب و خاک و هوایمان را دچار آلودگی نکنند که واقعا دیگر جای زیست و تنفس و زندگی برای آحاد جامعه نباشد.

بوی بد تهران هیچ ارتباطی با فعال شدن گسل زلزله ندارد

استاندار تهران با اشاره به شایعه ارتباط بوی بد تهران با فعال شدن گسل‌های زلزله خاطر نشان کرد: این موضوع کاملا منتفی است چرا که هیچ تغییری در آبهای زیرزمینی مشاهده نشد، از طرفی زلزله‌های هفته اخیر مورد بررسی قرار گرفته و خوشبختانه حتی تکان‌های کوچک هم شاهد نبودیم، همچنین در هیچ کجای دنیا قبل از وقوع زلزله بویی به مشام نرسیده است.

وی ادامه داد: ارتباط بوی بود تهران با فعال شدن آتشفشان دماوند نیز کاملا رد شده است، چرا که جهت غالب وزش باد از غرب به شرق بوده و دماوند در شرق تهران است.

«آرادکوه» کجاست؟

مجتمع پردازش و بازیافت زباله «آرادکوه» کهریزک در ابتدای جاده قدیم تهران – قم و در جنوب کهریزک با مساحتی نزدیک به ۱۴۰۰هکتار از سال۱۳۳۵ پذیرای پسماند شهر تهران است.

پیش از این(۲۷ فروردین ۱۳۹۷) هم استاندار سابق تهران محمد حسین مقیمی وجود سایت مدیریت پسماند در مجتمع آرادکوه را عوامل ایجاد بوی نامطبوع در جنوب غرب تهران عنوان کرده بود.

مجتمع پردازش و بازیافت زباله «آرادکوه» کهریزک در ابتدای جاده قدیم تهران – قم و در جنوب کهریزک با مساحتی نزدیک به ۱۴۰۰هکتار از سال۱۳۳۵ پذیرای پسماند شهر تهران است.

زباله‌های وارد شده به این مرکز، پس از وزن‌شدن یا برای طرح‌های پردازش پسماند و تولید کمپوست به واحد‌های بازیافت و پردازش مجتمع آرادکوه هدایت شده و یا به تراشه‌های مرکز دفن منتقل و دفن می‌شوند.

روزانه به طور متوسط ۸۰۰۰ تن انواع پسماندهای مختلف مناطق ۲۲ گانه شهر تهران، شهرک و شهرهای اطراف، مراکز بهداشتی و درمانی، لجن و … جهت امحا و دفع به این مرکز ارسال می شود.

در حال حاضر تاسیسات مختلفی در خصوص دفع و بازیافت پسماندهای شهر تهران در این مجتمع مشغول به فعالیت هستند که از آن جمله می توان به واحد های پردازش، سایت هوادهی تولید کمپوست، واحد های پالایش کمپوست، سامانه ریجکت سوز و واحد تصفیه خانه شیرابه اشاره کرد.

بوی نامطبوع پایتخت ناشی از پسماندهای آرادکوه نیست

رضا عبدلی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران ، در خصوص اظهار نظری که به‌ نقل‌ از استاندار تهران در برخی رسانه‌ها مبنی بر این که «بوی نامطبوع پایتخت ناشی از شیرابه‌های پسماندهای آرادکوه است» منتشر شده است، اظهار کرد: هنوز در خصوص این که اظهار نظر منتسب به استاندار تهران باشد، مطمئن نیستم، لذا موضوع را از روابط عمومی استانداری پیگیری خواهیم کرد، اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که استاندار تهران در مصاحبه تلویزیونی احتمال داد که بوی نامطبوع پایتخت ناشی از فاضلاب و یا افزودن ماده به گاز شهری بوده باشد و صحبتی از پسماندها به میان نیاورد.

وی افزود: اگر چنین صحبتی از سوی استاندار تهران مطرح شده باشد کاملا قابل د فاع است، چرا که شیرابه‌ها در سنوات گذشته در محل آرادکوه از طریق بازچرخانی خشک شده است و شیرابه‌ای برای تولید بوی نامطبوع وجود ندارد.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران، در ادامه خاطر نشان کرد: بر اساس گزارشاتی که از بوی نامطبوع پایتخت منتشر شده است، این بو در مناطق مرکزی و شرقی تهران استشمام شده است و این بو در مناطق جنوبی شهر استشمام نشده است.

همچنین پسماندها در منطقه آرادکوه در ۴۰ کیلومتری جنوب شهر قرار گرفته است. در حالی که اگر این بو ناشی از پسماندها باشد اولین نقطه‌ای که باید بو در آن استشمام شود مناطق جنوبی خواهد بود.

انتشار بو پسماند نمی‌تواند در یک روز به صورت مقطعی باشد و حتما تداوم خواهد داشت، لذا همه این موارد دلایل محکمی است تا اثبات کند تا بوی نامطبوع پایتخت ناشی از پسماندهای آرادکوه نبوده است.

نوشته منشا بوی بد پایتخت مشخص شد اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

تیم فنی حقیقت‌یاب اولین گزارش رسمی خود را درباره رخداد عصر چهارشنبه ۱۲ دی ماه در شهر تهران که منجر به انتشار بوی نامطبوع در هوای پایتخت شد، منتشر کرد.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، این تیم فنی، پس از ۴ روز بررسی و انجام تحقیقات میدانی از محلی که به‌عنوان کانون انتشار بوی نامطبوع در هوای پایتخت معرفی شد و برگزاری نشست‌های کارشناسی، ضمن جمع‌بندی داده‌ها و یافته‌های کارشناسی در این زمینه، اولین گزارش رسمی خود را ارائه دادند.

روز شنبه هفته جاری در گزارشی با اعلام اینکه هنوز منشأ انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران شناسایی نشده است ۶گروه از عوامل احتمالی را که از سوی دستگاه‌های‌ دولتی مربوطه ومدیریت شهری تهران به‌عنوان منشأ انتشار بوی نامطبوع در هوای پایتخت معرفی شده بود، منتشر کرد.

در این گزارش که بر اساس اظهارات مسوولان مدیریت شهری تهران تنظیم شده بود احتمال اینکه برخی از این عوامل منشأ انتشار بوی نامطبوع باشند به شکل ضعیف و خفیف رد شد و در مورد برخی دیگر از عوامل اعلام شد که این موارد به‌عنوان مظنونان احتمالی انتشار بوی نامطبوع در هوای شهر تهران قابل تامل هستند.

در آن زمان دو سناریو در ارتباط با منشأ بوی نامطبوع در شهر تهران مطرح شد که در قالب سناریوی اول عنوان شد مجموعه دستگاه‌هایی که در شناسایی منشأ انتشار بوی نامطبوع در هوای پایتخت مسوولیت دارند هنوز موفق به شناسایی منشأ بو نشده‌اند؛ اما در قالب سناریوی دوم این احتمال مطرح شد که ممکن است عامل انتشار بو شناسایی شده اما به دلایلی مسوولان فعلا قصد ندارند آن را اعلام عمومی کنند.

علی بیت‌اللهی، سر تیم کمیته فنی حقیقت‌یاب عامل انتشار بوی نامطبوع در هوای تهران و رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اولین گزارش تیم حقیقت‌یاب درباره رویداد عصر چهارشنبه شهر تهران را که بر اساس اطلاعات و یافته‌های دستگاه‌های مختلف از جمله دستگاه‌های خدمات رسان، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و مجموعه مدیریت شهری تهران تدوین شده است، در اختیار قرار داد.

به گفته وی تحقیقات میدانی انجام شده در این باره براساس این پیش‌فرض انجام شده است که منشأ انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران یا ناشی از عوامل طبیعی(به‌عنوان پیش‌نشانگر زلزله یا آتشفشان) است یا ناشی از عوامل غیرطبیعی همراه با مداخله انسانی.

از این گزارش، دو گروه فرضیه شامل «فرضیه خوش‌خیم» و «فرضیه بدخیم»درخصوص عوامل و منشأ انتشار بوی نامطبوع در هوای شهر تهران قابل استنباط است.

همچنین فرضیه خوش‌خیم در این زمینه خود به دو دسته قابل طبقه‌بندی است که براساس این طبقه‌بندی برخی از فرضیه‌های خوش‌خیم مطرح در این زمینه بر مبنای یافته‌های تیم‌فنی حقیقت‌یاب کاملا رد شده‌اند، اما یکی از این فرضیه‌ها به‌عنوان عامل احتمالی انتشار بوی نامطبوع قابل تامل است.

هر چند این فرضیه در عین حال که فرضیه‌ای غیر قابل ابطال به نظر می‌رسد از سوی دیگر در شرایط فعلی از یک زاویه قابل پذیرش نیست.

فرضیه‌های خوش‌خیمی که در این گزارش به‌طور کامل رد شده‌اند به ارتباط انتشار بوی نامطبوع چهارشنبه گذشته در شهر تهران با انتشار گاز مرکاپتان(گاز تزریق شده در لوله‌های سراسری گاز شهری)، فاضلاب شهری، پالایشگاه، پخش فرآورده‌های نفتی در سطح شهر، وارونگی هوا، پسماند و سوزاندن زباله در اطراف تهران و انتشار بوی نامطبوع از مترو برمی‌گردد؛ گزارش دستگاه‌های خدمات رسان شهر تهران نشان می‌دهد هیچ‌کدام از این فرضیه‌ها به‌عنوان منشأ انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران قابل اثبات وپذیرش نیست واین فرضیه‌ها به‌طور کامل رد می‌شوند.

ارتباط بوی نامطبوع تهران با آتشفشان دماوند نیز در این گزارش و از همان ساعات اولیه انتشار بوی نامطبوع رد شد؛ با این حال، تحقیقات به عمل آمده نشان می‌دهد احتمال اینکه بوی نامطبوع ناشی از فاضلاب ساختمان پلاسکو باشد همچنان وجود دارد؛ هر چند به دلیل گستردگی انتشار بو که چند منطقه از شهر تهران را در روز چهارشنبه تا ساعات پایانی شب، تحت تاثیر قرار داد این فرضیه نیز تا این لحظه قابل پذیرش نیست.

با این حال، تحقیقات به عمل آمده نشان می‌دهد یک فرضیه بدخیم در ارتباط با منشأ انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران مطرح است که این فرضیه با زلزله احتمالی شهر تهران ارتباط دارد و به‌عبارت دیگر براساس آن انتشار بوی نامطبوع چهارشنبه گذشته منشأ تکتونیکی (تغییر شکل پوسته زمین براساس تنش‌ها و کنش‌های وارده در طول دوره‌های مختلف زمین‌شناسی) و لرزه‌ای دارد.

این فرضیه در گزارش تیم فنی حقیقت‌یاب، به‌عنوان فرضیه‌ای «غیرقابل‌محک و صحت‌سنجی» معرفی شده است؛ محتوای بخشی از این گزارش نشان می‌دهد این فرضیه-ارتباط بوی نامطبوع شهر تهران با زلزله احتمالی پایتخت-فرضیه‌ای بدخیم است؛ یعنی در صورتی که پرونده بوی نامطبوع شهر تهران برای شناسایی عامل ایجاد‌کننده بو از بین فرضیه‌های مطرح با شناسایی منشأ انتشار بو، مختومه نشود خطر مرتبط با فرضیه بدخیم همواره برای شهر تهران وجود خواهد داشت.

مبنای این فرضیه در این گزارش متصاعد شدن گاز از لایه‌های زیرین زمین در اثر فعالیت گسل‌های لرزه‌ای است؛ اما در این گزارش تاکید شده است که چون در حال حاضر ابزارها و نشانگرهای تکمیلی برای بررسی و تایید این فرضیه وجود ندارد، انتشار بو با منشأ لرزه‌ای و به‌عنوان یکی از پیش‌نشانگرهای زلزله قابل صحت سنجی و ارزیابی نیست.

ضمن اینکه بررسی‌های به عمل آمده از خردلرزه‌های شهر تهران طی یک ماه گذشته رفتار غیرعادی در گسل‌های شهر تهران را نشان نمی‌دهد؛ هر چند وضعیت خردلرزه‌ها نیز به تنهایی نمی‌تواند معیار محکمی برای رد این فرضیه باشد.

به همین دلیل در این گزارش توصیه شده است همه دستگاه‌ها و متولیان شناسایی عامل انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران باید تا زمان شناسایی عامل اصلی انتشار بو تحقیقات خود را ادامه دهند.

علی بیت‌اللهی، سرتیم کمیته فنی حقیقت‌یاب درخصوص رویداد عصر چهارشنبه تهران در توضیحات تکمیلی خود اعلام کرد: آنچه به لحاظ کارشناسی به‌عنوان نقطه نگران‌کننده این پرونده شناخته می‌شود آن است که با گذشت زمان حساسیت مسوولان به این موضوع برای شناسایی عامل اصلی انتشار بوی نامطبوع در تهران کاهش یابد.

این حساسیت به خصوص با علم به این موضوع که انتشار بوی نامطبوع در سطح وسیعی از شهر تهران رویدادی تکراری نبوده است باید افزایش یابد.

انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران با وسعت عصر چهارشنبه گذشته اتفاقی بی‌سابقه در پایتخت است و باید همان‌گونه که متخصصان حوزه مخاطرات شهری به این موضوع حساسند و در پی کشف عامل اصلی انتشار بو هستند مسوولان نیز با همین حساسیت موضوع را پیگیری کنند.

از سوی دیگر لازم است پیش‌نشانگرهای مربوط به حوادث طبیعی همچون زلزله وآتشفشان در شهر تهران و سایر شهرهایی که در معرض این نوع مخاطرات هستند به‌طور دقیق و مستمر مانیتور شوند.

متن اولین گزارش رسمی تیم فنی حقیقت‌یاب درباره منشأ انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران به شرح زیر است که با توجه به ادامه انجام تحقیقات در این زمینه این گزارش در روزهای آینده تکمیل خواهد شد. برای اولین بار در تاریخ تهران، بویی نامطبوع بیش از ۱۰ منطقه تهران را درگیر خود کرد.

عصر چهارشنبه، ۱۲ دی ماه ۱۳۹۷ به‌طور بی‌سابقه در تهران، بوی مشمئز‌کننده‌ای در سطح وسیعی در شهر تهران پخش شد که موجب ناراحتی و اذیت تعدادی از ساکنان تهران شد.

بوی نامطبوع طبق گفته تعدادی از مردم در مناطق مختلف در حدود ساعات منتهی به شب به حداکثر شدت خود رسید. در حوالی عصر این بو با دود و آلودگی ناشی از ترافیک مخلوط شده و حس ناراحتی خاصی را به رهگذران تعدادی از مناطق تهران می‌داد.

بوی مشمئز‌کننده در مناطق مختلف تهران از جمله مناطق ۲، ۶، ۷، ۱۱، ۱۲ و ۱۹ پخش و احساس شد. این بو در محلات و نقاطی همچون زعفرانیه، میدان آرژانتین، میدان فاطمی، خیابان ظفر، عبدل‌آباد، خیابان بهشتی، میدان گمرک، نارمک، خیابان فلسطین، میدان هفت تیر و سیدخندان با شدت بیشتری به مشام رسید.

همچنین بوی نامطبوع در بخش‌هایی از محدوده‌های میرزای شیرازی، چهارراه ولیعصر، سهروردی، آزادی، میدان ولیعصر، بلوار کشاورز و شیخ فصل‌الله نوری به میزان قابل توجه (اما نه به شدت منطقه ۱۲) هم گزارش شد. موارد زیر را می‌توان به‌عنوان فرض‌های منشأ بوی نامطبوع در تهران مد نظر قرار داد.

• مرکاپتان؛ گاز طبیعی فاقد رنگ و بو است. با هدف ایمنی در مقابل گاز، مسوولان شرکت گاز طبق استاندارد، درصد معینی از ماده مرکاپتان را که بوی تند و شدیدی دارد با گاز مخلوط می‌کنند. با مسوولان فنی شرکت گاز استان تهران ارتباط حاصل شد و آنها هرگونه نشتی گاز را به‌طور کامل رد کردند.

• لوله فاضلاب؛ اعلام شد که لوله فاضلاب شکسته و نشت مواد و پخش بو به این سبب بوده است. این مورد از سوی مسوولان شرکت آب و فاضلاب رد و اعلام شد که اساسا حادثه‌ای که منجر به شکستگی لوله‌های فاضلاب شده باشد در روز حادثه گزارش نشده است.

• پخش فرآورده‌های نفتی؛ طبق گفته مسوولین شرکت پخش فرآورده‌های نفتی، اساسا ماده‌ای که بتواند بویی شبیه بوی پخش شده در تهران در مورخه ۱۲ دی ماه تولید کند وجود نداشته است. بنابراین منشأ بو ناشی از محصولات شرکت پخش منتفی است.

• اعلام شد که هیچ‌گونه حادثه‌ای در محدوده پالایشگاه رخ نداده و بوی خاصی در محوطه آنها پخش نشده است.

• بر اساس اعلام مسوولان شرکت مترو، با توجه به دیواره‌های بتنی تونل‌های مترو، امکان به‌وجود آمدن و تولید و پخش گاز‌های با بوی نامطبوع اساسا در نزد آنها موجود نیست. این اعلامیه بر این اساس از طرف شرکت مترو صادر شد که عده‌ای گفته بودند، منشأ بو، ایستگاه ملت خط مترو (واقع در خیابان ملت بین خیابان‌های سعدی در غرب و مصطفی خمینی در شرق) است.

• اینورژن(وارونگی) هوا؛ واضح است که اینورژن در روزهای مختلف فصل سرما و در همه سال‌ها در شهر تهران رخ می‌دهد، اگر چنین عامل استدلالی درست باشد باید این پدیده پخش بو، تکراری بوده باشد در حالی که برای اولین بار است که در تهران و آن هم در این سطح وسیع این بوی مشمئز‌کننده احساس شده است.

• فاضلاب ساختمان پلاسکو؛ اعلام شد که در اثر حفاری گمانه‌های محاطی و نگهبان گودبرداری ساختمان آتی پلاسکو به مخزن فاضلاب قدیمی این ساختمان در عمق حدود ۲۱ متری (از سطح خیابان) برخورد کرده که به‌دلیل قدمت مخزن و تجمع گازهای فاضلابی با ایجاد مسیر حفاری گمانه، گازهای تجمع یافته بسیار بدبو در فضا پخش و در این سطح وسیع در شهر تهران گسترده شده است.

مشخص شد که خروج گاز بدبو از گمانه دستی در حال حفاری این ساختمان صحت داشته و مدت خروج گاز از ساعت حدود ۱۶:۰۰ روز ۱۲ دی ماه به‌مدت ۲ ساعت طول کشیده است. اما اینکه این حجم گاز منتشر شده از فاضلاب چاه پلاسکو بتواند بخش وسیعی از تهران را تحت پوشش قرار دهد، جای تردید دارد!

• سوزاندن پسماندها و زباله‌ها در کهریزک؛ که از سوی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران تکذیب شد. اعلام شد که از آنجا که گزارش‌ها از انتشار بوی نامطبوع در محدوده مرکزی شهر تهران حکایت می‌کند و گزارشی از سوی ساکنان جنوب شهر دریافت نشده بنابراین منبع این بو هیچ ارتباطی به مرکز پردازش و دفع پسماند آرادکوه که در پهنه جنوبی تهران و در نزدیکی کهریزک واقع شده است، ندارد.

• آتشفشان دماوند؛ در لحظات اولیه پخش بوی نامطبوع در سطح شهر تهران، ارتباط این بو با آتشفشان دماوند مطرح شد. طبق استعلام از رئیس هواشناسی مازندران که جهت باد را از غرب به شرق اعلام کردند؛ یعنی از سمت تهران به دماوند و نیز طبق استعلام از مسوولان شهر گزنک و مسوولان پایگاه‌های هواشناسی اطراف قله، اعلام شد که آنومالی خاصی از نظر خروج گاز و افزایش آن به‌طور چشمی مشاهده نمی‌شود. بنابراین امر ارتباط گسترش بوی نامطبوع در تهران در مورخه ۱۲ دی ماه ۱۳۹۷ با فعالیت آتشفشانی دماوند منتفی است.

• منشأ تکتونیکی و وضعیت لرزه‌خیزی؛ بوی مشمئز‌کننده پخش شده در تهران، یا منشأ انسان‌ساخت باید داشته باشد یا منشأ طبیعی. بررسی‌های به‌عمل آمده تا لحظه تدوین این گزارش، نشان می‌دهد که منشأ حوادث مرتبط به عوامل غیرطبیعی هرکدام یکی پس از دیگری نفی و تکذیب شده‌اند.

بررسی خرد لرزه‌های رخ داده در تهران و اطراف آن (همراه با کلیه خردلرزه‌های زیر ۲.۵) در مدت زمانی یک ماهه اخیر و به‌ویژه در روزهای نزدیک به روز ۱۲ دی ماه که بوی نامطبوع در تهران پخش شد، رفتار غیر عادی و تجمع خوشه‌ای معنی‌داری را نشان نمی‌دهد. هرچند عدم تجمع رخداد‌ها هم نمی‌تواند نافع رخداد زلزله بزرگ‌تر باشد ولی به‌عنوان یک پیش‌نشانگر مهم باید مد نظر قرار گیرد.

در بررسی و تفسیر علت یا علل پخش بوی نامطبوع در شهر تهران (رویداد ۱۲ دی ماه ۱۳۹۷) باید یک نکته اساسی مورد نظر باشد. اینکه «این حادثه در شهر تهران، سابقه نداشته است» بر این اساس رویدادهای تکرارپذیر مانند وارونگی هوا، اثر سوزاندن زباله‌ها، آلودگی هوا و مواردی از این قبیل نمی‌تواند علت ایجاد و پخش این بو باشد.

تحقیقات نشان می‌دهد در ساعت ۱۹:۲۵ روز ۱۲ دی ماه طبق آمار شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، شاخص کیفی لحظه‌ای هوای تهران میانگین عدد ۱۴۴ را نشان داد که هوای پایتخت در آن ساعت در آستانه شرایط ناسالم برای همه گروه‌ها قرار گرفت.

شاخص کیفیت هوای تهران در ۲۴ ساعت بعد روز ۱۲ دی ماه با شاخص میانگین ۷۴ در شرایط سالم قرار گرفت. این امر معرف دامنه گاز آلاینده بوده که تا لحظه تدوین این گزارش خصوصیات شیمیایی گاز آلاینده به‌طور دقیق اعلام نشده است.

برای یافتن دلیل و علت اصلی پخش بوی نامطبوع، دو حوزه اصلی علل انسان‌ساختی و علل طبیعی مورد توجه قرار می‌گیرد. از میان علل احتمالی انسان‌ساخت، موارد فوق‌الذکر خودبه‌خود حذف می‌شوند. تنها دلیل قابل استناد محتمل خروج گاز‌های بدبو از گمانه‌های محل احداث ساختمان پلاسکو است.

طبق بررسی‌های میدانی و صحت‌سنجی‌ها، ساعت رخداد خروج گاز از گمانه‌ها ۱۶:۱۵ روز ۱۲ دی ماه بوده است که با تاریخ و ساعت پخش و گستردگی بو تطابق دارد. ابهامی که در این نتیجه‌گیری موجود است، امکان گستردگی تا این حد وسیع برای گازهای متصاعده از چاه‌ها و مخازن فاضلابی یک ساختمان است که مساله را با ابهام همراه می‌سازد.

در میان عوامل طبیعی محتمل منشأ بو، همان‌گونه که ذکر شد، گازهای آتشفشانی دماوند، نمی‌توانند منشأ ایجاد این بوی پخش شده در سطح شهر تهران باشند (به‌دلیل جهت وزش باد و نیز بازدیدهای چشمی همکاران هواشناسی استان مازندران از قله و دامنه‌های آن)، بنابراین تنها فرضیه مطرح در کنار فرضیه‌های رد شده یا غیرقابل پذیرش در شرایط فعلی، فرضیه مربوط به «شرایط و وضعیت لرزه‌ای و عوامل تکتونیکی» برای منشأ بوی نامطبوع در تهران است.

مبنای این فرضیه بر این است که بر اثر تنشی که بر یک گستره وارد می‌شود، لایه‌های زمین متراکم‌تر می‌شوند و این کار در لایه‌های فوقانی و سطحی منجر به آزاد شدن گازها و هوای محبوس در خلل و فرج نهشته‌ها می‌شود.

اما شواهد برای این فرضیه چندان قوی و مستدل نیستند. بر اساس داده‌های لرزه‌نگاری مورد خاصی از بی‌هنجاری لرزه‌ای نگاشت نشده است.

سطح آب زیرزمینی و دمای آن از سوی مسوولان مرتبط مشابه حالت قبل اعلام شد و لذا داده خاصی برای تقویت این فرضیه موجود نیست و تا ابزارها و ایستگاه‌های ثبت پیش‌نشانگرهای زلزله برای کلان‌شهر تهران راه‌اندازی نشوند، این قبیل فرضیه‌ها محک نخواهند خورد، اما در هر حال به‌عنوان یک فرضیه این گزینه نباید از نظر دور باشد. این امر با توجه به حساسیت و اهمیت شهر تهران و اهمیت رخداد زلزله در آن بسیار مهم و اساسی است.

نسبت «بو» و تحرک گسل‌ها

۵۰ روز قبل از زلزله ۳/ ۷ ریشتری کرمانشاه در تاریخ ۲۱ آبان ماه سال گذشته، انتشار بوی نامطبوع در بخش‌هایی از مناطق شهر کرمانشاه منجر به تشکیل جلسه ستاد مدیریت بحران و آغاز تحقیقات درخصوص منشأ انتشار بوی نامطبوع در این شهر شد.

خبری که با شماره ۸۲۶۷۴۵۷۸ در تاریخ اول مهرماه ۹۶ در خبرگزاری ایرنا منتشر شد حکایت از آن دارد که در آن مقطع زمانی انتشار بوی بد و آزاردهنده‌ای در مناطقی از شهر کرمانشاه منجر به تماس شهروندان با دستگاه‌های دولتی و مدیریت شهری برای رسیدگی به وضعیت به وجود آمده شد.

مسوولان مدیریت بحران کرمانشاه در حین انجام تحقیقات خود در این زمینه برخی عوامل را به‌عنوان منشأ احتمالی انتشار بوی نامطبوع در شهر کرمانشاه شناسایی کردند؛ آنچه به‌عنوان مظنونین انتشار بوی نامطبوع در هوای شهر کرمانشاه در سال گذشته معرفی شد با برخی از عوامل احتمالی مطرح در پرونده انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران یکسان است.

احتمال انتشار بوی نامطبوع در سطح شهر با منشأ فاضلاب شهری، تاسیسات شرکت‌های گاز، پالایشگاه و… برخی از این عوامل هستند؛ با این تفاوت که آنچه هم‌اکنون به‌عنوان فرضیه بدخیم درباره احتمال ارتباط تحرکات گسلی و زلزله تهران با انتشار بوی نامطبوع در پایتخت مطرح است هیچ‌گاه در زمان انتشار بوی نامطبوع در شهر کرمانشاه به‌عنوان عامل ایجاد‌کننده بو مطرح نشد.

از زمان وقوع زمین‌لرزه مهیب کرمانشاه-۵۰ روز بعد از انتشار بوی نامطبوع در این شهر-تاکنون هیچ گزارش مستند و رهیافت علمی درباره وجود یا نبود رابطه بین انتشار بوی نامطبوع در کرمانشاه در مهر ماه سال گذشته و زلزله مهیب در این استان در ۲۱ آبان ماه همان‌سال-۵۰ روز بعد- ارائه و منتشر نشده است.

با این حال موضوعی که در حال حاضر در ارتباط با انتشار بوی نامطبوع در شهر تهران مطرح است آن است که باید منشأ انتشار بو از بین دست‌کم دو فرضیه مرتبط با پیش نشانگری زلزله یا ایجاد بو با منشأ فاضلاب ساختمان پلاسکو طی روزهای آینده و در ادامه تحقیقات تیم فنی حقیقت‌یاب و مدیریت بحران شهر تهران شناسایی شود.

علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در این باره معتقد است هر نوع حدس و گمان در ارتباط با عامل ایجاد‌کننده بوی نامطبوع در شهر تهران باید ابتدا مورد توجه قرار بگیرد و براساس منطق علمی مورد تامل و مطالعه واقع شود.

این مطالعات باید به گونه‌ای انجام شود که فرضیات مطرح شده براساس دلایل علمی و کارشناسی یا با قاطعیت رد شوند یا به قدری مورد مطالعه و بررسی واقع شوند که در نهایت بتوان یکی از آنها را به‌عنوان منشأ ایجاد بوی نامطبوع و انتشار آن در سطح شهر معرفی و در مورد آن تصمیم‌گیری کرد.

نوشته فرضیه غیرقابل محک در بوی نامطبوع اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

پخش بوی بد در تهران در این وسعت یک امر بی‌سابقه بوده و پدیده تکرارپذیری نبوده که منشاء مشخصی داشته باشد.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، دبیر کارگروه ملی زلزله درباره اینکه آیا گستردگی بوی نامطبوع در تهران به زلزله و فعالیت دماوند مربوط می‌شود، پاسخ داد.

دکتر علی بیت‌اللهی درباره اینکه آیا گستردگی بوی نامطبوع در این هفته به زلزله و فعالیت دماوند مربوط است، گفت: پخش بوی بد در تهران در این وسعت یک امر بی‌سابقه بوده و پدیده تکرارپذیری نبوده که منشاء مشخصی داشته باشد.

متاسفانه دلایل روشنی در مورد عوامل انسان‌ساز یا مواردی که توسط کارخانه‌ها تولید می‌شود وجود دارد ولی ما با فرض ادعای صادقانه نماینده‌های سازمان‌های مختلف موردی نیافتیم به جز حفر و رسیدن به فاضلاب قدیمی در مکان ساختمان پلاسکو که این حفاری موجب گشودن راهی برای خروج گاز محبوس در فاضلاب قدیمی شده و به نقاط دیگر رسیده است.

وی ادامه داد: البته اگر این فرضیه هم رد شود باید به دنبال علت‌های دیگری باشیم. در مورد فعلی به دلیل مخالفت جهش وزش باد نسبت به کوه دماوند این بو از آن ناحیه نیامده است.

همچنین در بررسی انجام شده، بویی که در شهر پیچیده بود در هر ناحیه به صورت‌های مختلف بوی زباله سوخته یا لجن و گاز استشمام شده است.

در مورد احتمال لرزش زمین و ایجاد بو به این دلیل هم نباید احتمال را هر چقدر کوچک نادیده بگیریم، در بررسی مربوط به زلزله در اثر فشار و تنش قبل زلزله در خلل و فرج‌هایی که گاز بوده خروج داریم.

در این گزارش همه موارد بررسی شد و در جمع‌بندی هیچ ارتباط معناداری با هیچ یک از عوامل نداشتیم.

این نتیجه به دلیل نبود سنجه‌های مربوط به این عامل است. لرزه کوچکی هم رخ نداده است ولی این آمدن زلزله را نفی نمی‌کند.

دبیر کارگروه ملی زلزله که در برنامه‌ای تلویزیونی صحبت می‌کرد، در مورد تعیین حریم گسل‌ها توضیح داد: خطر وقوع زلزله در کلیه شهرهای کشور وجود دارد و وجود ایستگاه‌های پایش بسیار ضروری است.

این پایش به خصوص روی خط گسل‌ها ابزاری است که می‌توانیم برای جلوگیری از آسیب‌های گسترده روی آن حساب کنیم.

در شهرهای تهران، مشهد، تبریز، کرمان، زنجان این آیین‌نامه ابلاغ شده است. ساخت بیمارستان، مدرسه و مراکز ستادی نباید روی حریم گسل‌ها باشد. برج‌های موجود در این حریم‌ها در تهران قبل از ابلاغ این آیین‌نامه بوده است.

مثلا در شمال تهران گلابدره، فرحزاد، دارآباد و تجریش کوچه‌های تنگ و شیب‌دار و مناطق ساخته شده داریم که بر خلاف قیمت‌های بالا برای تهیه زمین موقعیت خطرناکی دارد. در مورد اولویت‌های مقاوم‌سازی در درجه اول بیمارستان‌های تعیین شده سپس مدارس در نمودار خطر قرار دارند.

وی در پاسخ به این سوال که موقعیت سایر شهرهای کشور چگونه است؟ گفت: این آیین‌نامه در تبریز هم ابلاغ شده است.

طول گسل‌های موجود نزدیک به چهل هزار کیلومتر است. در گذشته نیاکان ما هر جایی آب بوده را برای ایجاد تمدن و شهر انتخاب می‌کردند به همین خاطر غالب شهرها در حریم گسل‌ها هستند.

حدود ۹ درصد سرزمین در محدوده پرخطر هستند که شامل ۲۷ درصد جمعیت ایران است.

نکته بعدی ساختمان‌های بدون اسکلت هستند که نزدیک به چهار میلیون واحد مسکونی است. اگر هر واحد را ۳.۵ نفر رقم بزنیم آمار بالایی از جمعیت در خطر هستند.

به گفته دبیر کارگروه ملی زلزله، در سال گذشته حدود دویست تا سیصد دستگاه ثبت لرزه به تجهیزات اضافه شد که تلاش بیشتری را می‌طلبد.

نوشته زلزله در ردیف اتهام به انتشار بوی بد تهران اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.