تاسیسات نیوز – صدیقه بهزادپور: سازمان نظام مهندسی ساختمان به عنوان بزرگترین NGO در کشور سهمی به سزاء در رشد و ارتقاء کمی و کیفی در بازار مسکن و ساخت و ساز دارد، کارشناسان معتقدند؛ نظام مهندسی ایفای نقش حیاتی در رشد و ارتقا کمی و کیفی ساختمان‌ها در ایران دارد. این نظام با ارتقاء استانداردها، نظارت دقیقتر، و به‌روزسازی فناوری‌ها، می‌تواند به بهبود فرآیندها و کیفیت ساختمان‌ها کمک کند. مشکلاتی همچون فساد، نقض قوانین ساخت و ساز، و عدم رعایت استانداردها از چالش‌های اساسی در این زمینه هستند که نیازمند توجه جدی مسئولان به منظور بهبود وضعیت می‌باشد. از سوی دیگر نظام مهندسی ساختمان در کشور با  آموزش مهندسان در زمینه اخلاق حرفه‌ای، و تشویق به استفاده از فناوری‌های نوین، می تواند از ایجاد بحران ها در حوزه ساخت و ساز جلوگیری کند. با این حال، کوتاهی‌های نظام مهندسی ممکن است به دلیل فساد، عدم اجرای قوانین با دقت، و کاستی در تدوین و اجرای استراتژی‌ها باشد. اصلاح این نواقص به تلاش هماهنگ مسئولان و مشارکت فعّال مهندسان نیاز دارد.

تعرفه های چالش همیشگی مهندسان در آغاز سال

واقعی سازی تعرفه خدمات مهندسی همواره یکی از مشکلاتی است که این گروه همچون دیگر سال ها، با آن مواجه بودند و در راستای بی توجهی مسئولان  و سازمان های تصمیم گیرنده در این خصوص، همواره تامین و امنیت شغلی و معاش مهندسان با چالش مواجه بوده است. عدم انطباق نرخ تورم با تعرفه خدمات مهندسی اعلام شده قطعاً تبعات نامطلوبی را به همراه خواهد داشت که کمترین آن کاهش انگیزه در انجام کیفی کار در حوزه های مختلف و در نهایت کاهش امنیت در سازه های مختلف در سطح کشور خواهد بود. واقعی سازی تعرفه های ساختمانی مطالبه مهم مهندسان در آغاز سال جاری بود که با اشاره به اینکه شیوه نامه ساختار شکست قبلی مربوط به اسفند سال ۱۳۷۹ بوده که متناسب با شرایط آن زمان تدوین شده بود، تاکید بر این داشتند که  با گذشت حدود ۲۲ سال، این مصوبه کارایی خود را از دست داده بود اما همگان ملزم به رعایت آن بودند، هر چند در عمل به جز استان تهران، هیچ استان دیگری اجرای این مصوبه در بخش ساختار شکست را رعایت نمی کرد و این اعضای هیات مدیره سازمان نظام مهندسی استان ها بودند که با ایجاد تغییراتی شیوه جدیدی را در این زمینه اجرا می کردند، اما در نهایت با قول و وعده وعیدها و تلاش برخی از اعضای هیات مدیره تعرفه جدید خدمات مهندسی اعلام شد. اما با توجه به پیش بینی کارشناسان مبنی بر در پیش داشتن سال سخت اقتصادی در سال ۱۴۰۳، مهندسین امیدوارند تا با تعیین تعرفه های معقول در آغاز سال آینده، وضعیت اقتصادی – معیشتی مهندسان اندکی بهبود یابد تا شاید موجباتی برای کاهش انگیزه برای مهاجرت به خارج از کشور فراهم شود.

مشکلات حوزه ارجاع کار در نظام مهندسی ساختمان تهران

مشکلات حوزه ارجاع کار در نظام مهندسی ساختمان تهران شامل تداخل نقش‌ها و مسئولیت‌ها بین اراضی مختلف، تأخیر در ارائه مجوزها و مشکلات مربوط به فرآیند ارجاع می‌شوند، که از عادات مرسوم در این سازمان محسوب می شود که البته با توجه به راه اندازی سامانه یکپارچه مهندسین، امید به کاهش آن در جامعه مهندسی ایجاد شده است،  اما از سوی دیگر فرآیند ارجاع کار ممکن است به دلیل بی‌کفایتی در نظام اجرایی و نقص در ارتباط بین نهادهای مختلف در نهایت  دچار مشکلاتی شود که نیاز  اصلاح این مسائل نیازمند هماهنگی بیشتر بین مراجع ذیربط به منظور شناسایی خلاءهای موجود و بهبود فرآیندهاست.

اهمیت وجود مهندس ناظر در پروژه های مهندسی چیست؟

وجود مهندس ناظر در پروژه‌های مهندسی اهمیت بسیار زیادی دارد. چرا که به گفته صاحبنظران؛ این مهندس با نظارت دقیق بر اجرای پروژه، اطمینان از اجرای صحیح استانداردها و مشخصات فنی را فراهم می‌کند. او مسئول بررسی پیشرفت کار، کنترل کیفیت، و حل مسائل فنی است، که به بهبود کارایی و کاهش ریسک اشکالات کمک می‌کند. عدم حضور مهندس ناظر ممکن است منجر به نقص‌ها، تاخیرها و هزینه‌های اضافی شود. در این راستا رایزنی ها و مصوباتی جهت حضور الزامی مهندسان ناظر در پروژه های مهندسی صورت گرفته است که می تواند نتایج برد – برد برای مردم و مهندسان را به دنبال داشته باشد.

انتخابات پرچالش ۱۴۰۲

انتخابات نظام مهندسی و همچنین تعیین اعضای هیات مدیره امسال یکی از پرچالش ترین و پرسر و صداترین دوره های خود را پشت سرگذاشت و تهران، استان البرز، آذربایجان و برخی از شهرهای دیگر با درگیری های فیزیکی حرف و حدیث ها و واکنش های مسئولان در سطوح بالاتر را به دنبال داشت، اما در نهایت ثابت شد که دراین حوزه خلاءهایی وجود دارد که نیاز به نظارت پیش، درحین و بعد از انتخابات وجود دارد تا در فضایی به دور از رانت های احتمالی و … شاهد برگزاری انتخاباتی آرام و سالم باشیم .

صاحنبظران بر این باور هستند؛ رانت‌ها در انتخابات نظام مهندسی می‌توانند عبارتند از فساد، تبعیض و تلاش برای تحریف رقابت. این رانت‌ها ممکن است به تبادل نفوذ و اختلافات ناشی از منافع شخصی منجر شوند، که در نهایت به کاستی از کیفیت و کارایی نظام مهندسی منجر می‌شوند. اصلاح فرآیند انتخابات و ایجاد شفافیت می‌تواند به کاهش این رانت‌ها و تضمین انتخاب بهترین افراد در نظام مهندسی کمک کند تا در سال های آینده شاهد چنین مشکلاتی نباشیم .

 امضاء فروشی و فساد در نظام مهندسی

فساد در نظام مهندسی ایران یک چالش جدی است که ممکن است به مشکلات اقتصادی، کاهش کیفیت پروژه‌ها، و افت اعتماد عمومی منجر شود. این فساد ممکن است در اختیارگیری منابع، تضییع موارد عمومی، و تبانی در اعطای پروژه‌ها به چشم آبی رنگ از آن خود نشان دهد. تلاش برای افشای فساد، تقویت نظام نظارتی، ارتقاء شفافیت در فرآیندها و ترویج اخلاق حرفه‌ای مهندسان می‌تواند به کاهش این مشکلات کمک کند. هر چند مسئولین در سطوح مختلف مهندسی معتقدند که امضاء فروشی و فساد حضور آقازاده های در این حوزه کمتر یا حتی حذف شده است اما هنوز هم در لایه های مختلف در دایره نظام مهندسی می توان به معضلاتی چون؛ تبانی در مناقصات، ارائه یا درخواست ودیعه به منظور تسهیل دریافت مجوزها یا اجرای پروژه‌ها، استفاده غیرمجاز از منابع عمومی در پروژه‌ها، نقض استانداردها و مقررات توسط مهندسان ناظر، اختلاس مواد ساختمانی و … اشاره کرد.

مطالبات برجای مانده و ناموفق و موفق نظام مهندسی در ۱۴۰۳

مطالبه  اِعمال تغییرات در آزمون نظام مهندسی ساختمان، ناظر ذیصلاح، برگزاری پرحاشیه مجمع نظام مهندسی ساختمان تهران و … از جمله مسائلی است که ۱۴۰۲ را سالی پرچالش برای نظام مهندسی ساخت. هر چند تغییر قانون نظام مهندسی گویا امسال نیز سهمِ نمایندگان مجلس در سالی پرآشوب نبود. اما در سال جاری این سازمان همانند سال‌های قبل اقدامات متعددی را برای حرکت در راستای وظایف تعریف‌شده خود انجام داد و بسیاری از سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان در استان‌های مختلف با انتخاب هیئت‌مدیره‌های متخصص و صاحب صلاحیت به دنبال آن بوده‌اند که جایگاه حرفه‌ای این سازمان را ارتقا دهند. پی گیری بیمه مهندسان در امسال یکی از اقداماتی به شمار می آید که پس از پی گیری های فراوان در مجلس، در انتظار رفع ابهامات آن در شورای نگهبان است. بدیهی است، همکاری و پشتیبانی همه اعضاء و جامعه مهندسی درکشور می تواند اجرای سیاست برد – برد را برای همگان به دنبال داشته باشد که در نهایت برنده نهایی همه مردم ایران اعم از مهندسان و غیر مهندسین خواهند بود که باعث افتخار هر ایرانی در داخل و خارج از کشور خواهد بود.

نوشته با نظام مهندسی ساختمان در سالی که گذشت اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

اگر مجله پمپ منتشره توسط صنایع پمپ سازی ایران در یکم شهریور ۱۳۶۳ را مربوط به صنعت تاسیسات بدانیم، می توان نام آن را به‌عنوان نخستین مجله صنعت تاسیسات ثبت کرد ولی شاید این جفایی بزرگ بر صنعت عریض و طویل تاسیسات باشد؛ پس با اجازه این افتخار را برای مجله دیگری نگاه می‌داریم و آن را با خیال راحت به حرارت و برودت اعطاء می‌کنیم.

نخستین مطبوعه ویژه دانش تاسیسات به نام مهندس سید مجتبی طباطبایی با عنوان حرارت و برودت ثبت شده است. او که با کتاب محاسبات تاسیسات ساختمان معرف خاص و عام تاسیسات ایران بود و است دست به کاری زد که در تاریخ تاسیسات ایران خواهد ماند.

چرا طباطبایی و چرا مجله؟

طباطبایی صاحب قلم و کتاب نوشته شده بود. از چاپ کتاب محاسبات تاسیسات ساختمان نزدیک به سه سال می‌گذشت و در ضمن دبیرکل سندیکای صنایع حرارتی و برودتی بود. پس بدیهی‌ترین ابزار یک انجمن صنفی که مجله آن است را در دستور کار خود قرار داد و چه خوب که از گنجایش سندیکا بیشترین استفاده شود. پس زمانی که مطبوعات جایگاه ویژه‌ای در کشور ما داشت و مردم بعد از سال‌ها که برای خرید یکی از دو روزنامه کشور یعنی کیهان و اطلاعات رأس ساعت ۱۴ مقابل دکه‌های روزنامه‌فروشی صف می‌کشیدند، با روزنامه رنگی همشهری آشنا شده بودند؛ دست به چاپ ماهنامه‌ای زد با عنوان حرارت و برودت و در یادداشت سردبیر در نخستین شماره، آن را رسانه ویژه سندیکای صنایع حرارتی و برودتی نامید.

در خردادماه سال ۱۳۷۱ شماره اول ماهنامه حرارت و برودت که عنوان نشریه سندیکای حرارتی و برودتی روی جلد آن به چشم می‌خورد منتشر شد و مصاحبه اختصاصی با وزیر صنایع وقت آقای مهندس نعمت‌زاده نشان از قدرت دست اندرکاران آن داشت. نگاه‌های آن سال‌ها که تولید و رونق آن بود و سازندگی پس از جنگ روحی تازه در کالبد شرکت‌ها دمیده بود شاید باعث شده بود که سرمقاله این مجله با عنوان “گسترش صادرات فراورده‌های صنعتی؛ چگونه؟ “ و به قلم سیدمجتبی طباطبائی با عنوان دبیر سندیکا نوشته شود. مقاله‌ای از مرحوم مهندس حاج سقطی که دانشیار دانشگاه بود، و مقاله‌ای از مهندس ساعد کمالی که مدیر فنی شرکتی تولیدکننده بود، نشان از تلاش مجله برای استفاده از همه ظرفیت‌های موجود داشت و البته که خود سردبیر نیز مقاله‌ای را ترجمه کرده بود؛ کاری که تا امروز همچنان ادامه دارد و شاید بتوان مهندس طباطبایی را رکورددار ترجمه مقاله در ایران دانست. اگر نه درکل ولی به قطع در عرصه تاسیسات چنین است.

در اندک زمانی بعد با تغییر نام سندیکای صنایع حرارتی و برودتی به انجمن صنعت تاسیسات مجله به آرامی شکل می‌گیرد و قالب حرفه‌ای تری می‌یابد. تبلیغات که از نخستین شماره در مجله دیده می‌شدند به آرامی در آن جای خود را باز می‌کنند و شاید هزینه‌های مجله از انجمن تفکیک می‌شود و به‌صورت خودگردان اداره می‌شود. پس از حدود سی ماه تبلیغات روی جلد می‌آیند و مجله شکلی کاملاً تجاری به خود می‌گیرد؛ ولی مقالات فنی مجله همچنان ادامه می‌یابد و بخش مهم و خواندنی مجله را در تصرف دارد. برای تولید و ترجمه مقالات دقت کافی به عمل می‌آید و در یک قضاوت منصفانه نمره قبولی را می‌گیرند. ایده پرهیز از مقالات علمی صرف و استفاده از مقالاتی کاربردی و ترجمه از مقالاتی که در صنعت تاسیسات ایران قابل‌استفاده باشد، از شماره اول شروع می‌شود و به‌خوبی ادامه می‌یابد. می توان تصور کرد که جامعه جدا مانده از عرصه تاسیسات جهانی و رها شده از دگرگونی های انقلاب و جنگی طولانی اکنون تا چه حد نیازمند نوسازی است و تاسیسات چه جایگاه مهمی دارد و از همه مهم‌تر مهندسانی که سالهاست به چند کتاب مشخص و قدیمی دل‌خوش کرده‌اند چقدر تشنه مقالاتی هستند که دانش کاربردی را مطرح می‌کند؛ اما داستان مجله حرارت و برودت به همین‌جا ختم نمی‌شود.

مجله حرارت و برودت در اوج

نبود مجلات موازی و روند صعودی فروش تجهیزات تاسیسات در سال ۱۳۷۸ که ساخت‌وساز در کشور ما و حتی صدور خدمات ساخت به کشورهای دیگر را به رونقی فزاینده رسانده بود، باعث می‌شود که مجله بتواند به انتشار دو شماره در برخی از ماه‌ها دست‌یابد. شماره‌های ۸۲ و ۸۳ در بهمن ۷۸ و ۷۸ و ۷۹ در آذر آن سال به نام فوق‌العاده زمستان یا ویژه‌نامه چیلر جذبی که البته بعد تبلیغاتی خوبی برای برندهای سفارش‌دهنده و البته که برای مجله نیز سودآوری شیرینی به دنبال داشته است نشان‌دهنده روزگار اوج است. بخش انگلیسی‌زبان مجله شامل اطلاعات برندها و برخی از خبرهای خاص نگاه مجله به آن سوی مرزها را نشان می‌دهد.

مشکلات حرارت و برودت

مجوز مجله برای داخل انجمن بوده و بنابراین امکان تیراژ وسیع و فروش روی دکه‌های مطبوعاتی را نداشته است. همچنین نمی‌تواند اشتراک فروشی کند. از آن بدتر گویا ممنوعیت درج تبلیغات در مجلات داخلی است که البته چندان مورد توجه مجله نبود. به‌هرحال برای گذر از این مشکلات نیاز به مجوزی برای یک مجله مستقل از انجمن است و بدیهی است که گردانندگان مجله اقدام به اخذ آن می‌کنند.

خداحافظ حرارت و برودت!

یادداشت سردبیر شماره ۸۱ در دی‌ماه ۱۳۷۸ خبر از صدور مجوز انتشار مجله صنعت تاسیسات پس از چند سال انتظار می‌دهد. تا پایان سال ۷۸ مجله با شماره ۸۴ در اسفندماه منتشر می‌شود و یادداشت سردبیر به‌صورت رسمی تعطیلی مجله را اعلام می‌کند. ناگهان در مهر ۱۳۷۹ شماره ۸۵ پس از وقفه‌ای ۶ ماهه دوباره منتشر می‌شود و خبر از انتشار مجدد برای انعکاس مسائل داخلی صنف و حتی مقالات نوشتاری دست اندرکاران صنف به‌صورت فصلنامه می‌دهد. شماره ۸۶ در بهمن ۱۳۷۹ منتشر می‌شود و دیگر تمام. مجله بدون هیچ یادداشت دیگری به کار خود پایان می‌دهد و تمام تلاش دست اندرکاران آن معطوف مجله صنعت تاسیسات می‌گردد. حرارت و برودت تا این زمان حدود ۸ سال منتشر شده بود.

سلام بر صنعت تاسیسات

مجله صنعت تاسیسات در اسفندماه ۱۳۷۸ منتشر می‌شود و طباطبایی ۴۲ ساله که پختگی مطبوعاتی دارد صفحه‌آرایی مجله را بدون هیچ تغییری حفظ می‌کند و تنها عنوان مجله را تغییر می‌دهد. تجربه این سال‌ها به او آموخته که تغییر چندان ساده نیست و حفظ موفقیت از هرچیزی مهم‌تر است.

تا امروز ۲۷۵ شماره مجله صنعت تاسیسات منتشر شده است. حجم تبلیغات مجله که درزمانی نه‌چندان دور به‌شدت زیاد بود به شکل محسوسی کاهش یافته است. مهندس طباطبایی همچنان ترجمه می‌کند و می‌نویسد. شماره فروردین هر سال در انتهای اسفند سال قبل منتشر می‌شود و شماره هر ماه در ابتدای آن ماه. در هیچ ماهی مجله با تأخیر نیامده است و این نظم جالب است. مجله به‌جز چند شماره هیچ گاه روی دکه‌ها نیامد. شکل خاص اشتراک آن که ابتدا مجله‌ها را می‌گرفتید و پس از چند شماره پول آن را می‌دادید جذاب بود ولی شاید بسیاری را مدیون طباطبایی کرد!

قدرت مالی حامیان مجله که از اعضای سرشناس انجمن صنعت تاسیسات هستند مجله را سرپا نگه داشته است و در روزگاری که تقریباً هیچ مجله کاغذی‌ای در عرصه تاسیسات منتشر نمی‌شود و از این ورطه رخت خویش بیرون کشیده‌اند هنوز زنده است و نفس می‌کشد.

تهویه مطبوع متولد می‌شود

فروردین ۱۳۸۲ با آغاز سال نو ماهنامه جدیدی در عرصه تاسیسات ایران منتشر می‌شود که می توان آن را آغاز عصر جدیدی در عرصه مطبوعات تاسیسات دانست. مهندس محمدحسین دهقان قهرمان جدید داستان ماست. این نام را بسیار خواهید شنید. او که مجله داخلی یکتا تهویه اروند با نام اروند را منتشر می‌کرد و درواقع کارمند این شرکت بود تصمیم به جدایی می‌گیرد. او که اکنون تجربیات مفیدی از کار با برندها دارد، عرصه تاسیسات را به‌خوبی می‌شناسد، باد جوانی در سر و حوصله چالش‌های عظیم ذهنی را دارد کاری می‌کند کارستان و به پشتوانه نویسندگان و مترجمانی که می‌شناخت و البته دانش فنی خود در عرصه فنی و چاپ، تصمیم می‌گیرد که به یکه‌تازی یازده ساله مهندس طباطبایی پایان دهد. مجله جدیدی را منتشر می‌کند که با نام تهویه مطبوع می‌شناسیم. قدرت شریک وی در بازار تاسیسات یعنی مهندس آزیتا دادگستری بدون شک کمک بزرگی برای وی بوده است. آزیتا دادگستری که در عرصه فروش تاسیسات مدرن بسیار شناخته شده بود به‌عنوان صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول وارد عرصه می‌شود و مهندس دهقان سردبیر مجله. چرا این مجله منتشر می‌شود؟ مهندس دهقان در یادداشت سردبیر می‌نویسد: “این ماهنامه برای شروع حرکت خود، هزار و یک دلیل دارد که بارزترین آن‌هااعتقاد به تکثر، عبور از سنت و سخن تازه است. “ البته در ادامه شاید حرف اصلی را می‌زند: ” ما به تعامل می‌اندیشیم اما این مجله را سخنگوی کسی یا نهادی نخواهیم ساخت. این مجله متعلق به هیچ‌کس نیست و از طرفی به همه تعلق دارد، از همه‌کس و همه‌جا می‌نویسد. “ آیا دادگستری و طباطبایی در جایی سرشاخ شده بودند؟ یا دهقان عامل اساسی بود؟ چرا آزیتا دادگستری؟ گویا دهقان در مسیر ثبت مجله دچار اشتباهی سهوی در فهم قانون می‌شود. او که مهندس تاسیسات برقی است گمان می‌کند که صاحب‌امتیاز باید دارای مدرک مهندسی تاسیسات مکانیکی باشد و اینجاست که پای زن قدرتمند تاسیسات ایران به نشر باز می‌شود؛ البته آینده مسیر حرفه‌ای این دو نفر در صنعت نیز این داستان را تأیید می‌کند. در این زمان دهقان هنوز نشر یزدا را تأسیس نکرده است و با فراغ بال و راهی که پل‌های پشت سرش همه خراب شده است ولی در یک پیچ تاریخی مناسب، اسب مراد را سوار می‌شود و با مرد قدرتمند تاسیسات ایران وارد گود رقابت می‌شود. حریف جدید جوان و جویای نام آمده بود. با نگاهی به نخستین شماره‌های مجله جوان می توان دریافت که نقاط ضعف و قوت مجله پیشکسوت به‌خوبی تحلیل شده است. قوت‌ها ادامه یافته و ضعف‌ها حل شده بود. برخی از نویسندگان قدیمی مجله صنعت تاسیسات در مجله جدید نوشته بودند و سبد تکمیلی از نویسندگان مؤلّف کتاب در مجله دست‌به‌قلم شده بودند. دهقان به‌خوبی پتانسیل خود را شناخته و حتی در اقدامی جسورانه همراه با انتشار مجله دست به انتشار لوح فشرده همراه با آن زده بود. کاری مدرن که بر سنت‌گرایی طباطبایی طعنه می‌زد. شماره بین‌المللی داشت و بر گستاخی این جوان تازه از راه رسیده همین بس که در نمایشگاه مطبوعات اردیبهشت‌ماه همان سال غرفه گرفته بود! یعنی با دو شماره به نمایشگاه می‌رفت. انتشار دو شماره در سه ماه بعدی نشان داد که جوان ما کمی تا پختگی فاصله دارد.

این مجله سال‌ها منتشر شد و مدتی بعد به آرامی نام مهندس دادگستری که کار قلمی خاصی از وی دیده نشده است از آن حذف شد. امروزه نام این مجله در فهرست مجلات دارای مجوز ارشاد نیست. مجله صنعت تهویه مطبوع سال‌ها بعد توسط مهندس دهقان مجوز انتشار گرفت ولی باوجود تشابه اسمی فوق‌العاده آن دو، مجله‌ای جدا است.

تهویه و تبرید از راه رسید

خرداد ۱۳۸۳ اتفاق عجیبی همه را شوکه می‌کند. در گرماگرم رقابت شدید دو رقیب قدیمی و جدید، مهندس دهقان مجله‌ای جدید با قطعی جدید را راهی بازار نشر می‌کند. چرا؟ نمی‌دانیم. اما نبود نام مهندس دادگستری در مجله جدید شاید برخی از ابهامات را پاسخ دهد. شاید دهقان می‌خواهد به تنهایی برای خود مجله‌ای داشته باشد. شاید امتیازات وزارت ارشاد وسوسه‌گر باشد و شاید دلیلی دیگر در میان است. هیچ یادداشت یا سخن سردبیری در میان نیست. گویی انسانی با بغض به پرواز درآمده است. در شش ماه آینده تنها دو شماره از مجله به چاپ می‌رسد.

شماره ششم که مصادف با فروردین ۱۳۸۴ است متفاوت‌تر از گذشته است. تیراژ ده هزار نسخه روی صفحه فهرست با فونت درشت نقش می‌بندد و شعار پرتیراژترین نشریه تخصصی حرارت و برودت ایران در کنار آن جا خوش می‌کند. راست یا ناراست آن بر ما روشن نیست. در کنار این نمایش خیره‌کننده، نام مهندس مجید سلطانی به‌عنوان سردبیر قرار می‌گیرد تا نشان دهد دهقان به فکر شبکه‌سازی است. نام‌های بزرگی چون مرحوم دکتر موسوی نائینیان به‌عنوان شورای سیاست‌گذاری و اسامی متعدد دیگری به‌عنوان همکاران تحریریه تأییدکننده همین نظریه است.

دی‌ماه ۱۳۸۴ درحالی‌که تیراژ نشریه دیگر درج نشده بود نام مهندس مزدک صدری افشار که ازقضا دیر زمانی قبل در مجله صنعت تاسیسات قلم زده بود به‌عنوان سردبیر جایگزین سلطانی می‌شود که تا شماره سی‌ام یعنی فروردین ۱۳۸۶ این سمت را برعهده دارد.

در مردادماه ۱۳۸۶ و با شماره ۳۴ مجله رنگ و بویی جدید می‌گیرد. در این نشریه تنها از اشری می‌خوانید در کنار لوگوی این انجمن بین‌المللی مهندسان گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع روی جلد می‌آید و پروژه بزرگی آغاز می‌شود: ترجمه کل هند بوک های اشری توسط تیم بزرگی از مترجمان که برخی از آن‌هاافتخاری و از روی علاقه این کار را انجام دادند، برای چاپ در مجله و با بررسی بسیار مختصر و غیررسمی مهندس سلطاندوست پیر پرنیان اندیش تاسیسات که در آن زمان کتاب‌های او گوی سبقت از همگان را ربوده و مشاور غیررسمی دهقان شده بود. پروژه‌ای که سال‌ها به طول انجامید و گام بزرگی برای آشنایی مهندسان ایرانی کمتر آشنا به زبان غریبه با اشری برداشت. در این مسیر حتی برخی از استانداردهای مهم اشری نیز ترجمه شد و هرچند برخی از ترجمه‌ها اشکالاتی داشت اما شاید بتوان این پروژه را نخستین مگا پروژه ترجمه در تاسیسات دانست. همت مهندس دهقان و پایمردی مهندس سلطاندوست بسیار ارزنده و ستودنی است. با اتمام پروژه مجله دچار رخوت می‌شود و دهقان که سرگرم کار بزرگ خود یعنی تأسیس چاپخانه شده بود و آن شور و شر سال‌های قبل را نداشت تصمیم می‌گیرد مجله را با روندی روزمره و بدون فرازوفرود ادامه دهد. این مجله تا امروز چندان که افتد و دانی منتشر می‌شود.

کیش‌ومات!

مجله حرارت و برودت را که به یاد دارید؟ در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۸ ناگهان مجله حرارت و برودت روی پیشخوان مطبوعات تاسیسات می‌آید! طباطبایی دوباره به فکر انتشار مجله قدیمی خود افتاده است؟ خیر. گویا دهقان در یک جنگ تن‌به‌تن، از قانونی در مطبوعات استفاده می‌کند که پس از گذشت چند سال (شاید ده سال) از آخرین نسخه یک مجله، می توان نام آن را ثبت کرد. اتفاقی که البته قبل از آن برای مجله دانستنیها نیز افتاده بود ولی مؤسسه همشهری به رسم ادب از فرانه بهزادی رخصتی می‌گیرد و فرصتی می‌یابد. این بار اما ماجرای اجازه نبود. مهندس طباطبایی خشمگین می‌شود و تلاش می‌کند تا مجله حرارت و برودت را به زیر کشد. قانون مطبوعات مشخص و دهقان میخ‌ها را محکم کوبیده است. طباطبایی مهره شاه را می‌خواباند و مات جبر روزگار می‌شود. دهقان که گویی از برخی رفتارهای طباطبایی به تنگ آمده است انتقام سختی از او می‌گیرد. قضاوت در این خصوص سخت است و کار ما نیست؛ ولی داستان حرارت و برودت گویا تمامی ندارد.

سال‌ها بعد تعدادی از شرکت‌های صاحب‌نام در عرصه تولید تاسیسات که آبشان با مهندس طباطبایی در یک جوی نمی‌رفت و با انجمن صنعت تاسیسات دچار مشکل شده بودند انجمن را ترک می‌کنند و انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع ایران را تشکیل می‌دهند. در زمانی کوتاه تعداد زیادی عضو می‌گیرند و راه خود را از انجمن قدیمی جدا می‌کنند. آن‌هاکه می‌خواستند در مقابل انجمن صنعت تاسیسات قد علم کنند نبود مجله به‌عنوان ارگان خود را ضعف می‌دانند و لذا دست به دامن مردی می‌زنند که با طباطبایی مشکل دارد: دهقان. او هم امتیاز مجله حرارت و برودت را به انجمن جدید واگذار می‌کند، شما بخوانید می‌فروشد و مجله حرارت و برودت، فرزند ناخلف طباطبایی، در یک جابجایی بزرگ در خدمت انجمن رقیب قرار می‌گیرد و در سال ۱۴۰۱ در نمایشگاه تاسیسات تهران روی میز غرفه‌ها می‌نشیند. جبر زمانه خنده‌دار و حیرت‌انگیز است.

کارخانه مجله

تاسیسات بهداشتی(مهندسی زیرساخت‌ها)، صنعت تهویه مطبوع، لوله و اتصالات، صنعت لوله، تفکر معماری، نفت و روغن، اعلام و اطفاء حریق، برق و روشنایی، ساختمان و برج برتر، برق و قدرت، صنعت حفاظت، نفت و پالایش، صنعت درو پنجره، راهنمای جامع صنعت تهویه و تاسیسات، بازی و اسباب‌بازی، خانه تاسیسات یزدا برخی از مجلاتی است که توسط مهندس دهقان منتشر می شده‌اند. برخی از آن‌هادر گذر سال‌ها متوقف شده‌اند و برخی دیگر همچنان در بازار نشرند. تعدد مجلات دهقان نشان می‌دهد که او به سمت کار تخصصی نشر مجله در حوزه‌های مرتبط و نزدیک به تاسیسات رفته است. نمونه خاصی که در بخش خصوصی ایران شبیه ندارد و یا کمتر شبیه آن را دیده‌ایم و تنها در کیهان، اطلاعات و همشهری قابل‌مشاهده است که البته آن‌هانیز به جبر زمانه برخی از مجلات خود را تعطیل کرده‌اند. تولید محتوای غنی و حفظ خوانندگان قدیم و پس از مدتی مشکلات مالی در صنعت ساخت‌وساز و البته تاسیسات در ایران پاشنه آشیل کارخانه مجله سازی ما می‌شود.

می توان دوران اوج این مجموعه را زمان همکاری مهندس سلطاندوست با دهقان در نقش مشاور دانست. او که پایی در صنعت نشر و دستی در آتش تاسیسات و صدالبته قلمی شیرین دارد و از همه مهم‌تر معلمی توانمند در دانشگاه است سیاستمداری قهار و درعین‌حال متخلق به اخلاق نیک است. دوستانش او را می‌ستایند و شاگردانش به او عشق می‌ورزند. مشاوره‌های دقیق و حساب شده او شامل بسیاری افراد شده است و منتفعشان کرده. البته سالهاست که کنج عزلت گزیده است و دوران خوش دوری از اغیار را می‌گذراند.

جداشدگان

چنان‌که رسم معهود است برخی از اعضای نشر یزدا در گذر زمان از گروه جدا می‌شوند و دست به انتشار مجلاتی می‌زنند، چنان که خود دهقان چنین کرده بود. هرچند که هیچ‌یک از این مجلات نتوانستند تأثیر خاص و جریان مشخصی در عرصه مطبوعات ویژه صنعت تاسیسات ایجاد کنند اما مشخص است که دهقان و طباطبایی را با چالش‌هایی روبه‌رو کرده‌اند.

دکتر خشایار شکیبی با ماهنامه مبدل گرمایی از اردیبهشت ۱۳۹۰ و ماهنامه تاسیسات و تجهیزات نفت، گاز، پتروشیمی از سال ۱۳۹۶ سعی می‌کند راهی جدید و خاص بیابد.

مهندس علی عباسی تفرشی از سال ۱۳۸۴ با ماهنامه تهویه تاسیسات آغاز می‌کند که البته مدیرمسئول آن مهندس (و بعدها دکتر) وحید وکیل‌الرعایا است. در جدا شدن مهندس عباسی گویا حرف‌وحدیث‌هایی وجود داشت و حتی کار به دادگاه هم می‌کشد. اختلاف کجا بوده است نمی‌دانیم. البته وکیل‌الرعایا نیز که سابق بر این از رفقای دهقان بوده است به دلایلی با دهقان سرشاخ می‌شود و رقابتی شدید بین آن‌ها بوده است. سال‌ها بعد یعنی در سال ۱۴۰۰ دکتر وکیل‌الرعایا که برای ادامه تحصیل به استرالیا رفته و از بازگشت صرفنظر کرده است، امتیاز مجله را به‌کل به مهندس عباسی واگذار می‌کند. مهندس عباسی در سال ۱۳۹۷ ماهنامه جدیدی به نام بازار تاسیسات و تهویه مطبوع و بازهم با مدیر مسئولی به‌جز خود به نام فؤاد وجدانی منتشر می‌کند. سؤال مهمی که در مورد مهندس دهقان وجود داشت و آن چرایی تعدد مجلات بود، اینجا هم وجود دارد.

سومین جداشده مهندس رامین تابان با ماهنامه خانه تاسیسات و در سال ۱۳۹۱ است.

با تاسیسات نیوز در فضای مجازی

در سال ۱۳۹۲ اتفاقی جدید در عرصه مطبوعات تاسیسات رخ می‌دهد و پایگاه خبری خبر تاسیسات(تاسیسات نیوز) در قالب یک سایت اینترنتی متولد می‌شود. هرچند که در آن سال‌ها فضای مجازی را جزء مطبوعات نمی‌دانستند اما سالهاست که این تفکر عوض شده است و نشریات مجازی نیز خود را در این فضای فرهنگی جای‌داده اند. پایگاه خبری را آکادمی کاشانه تاسیس می کند و هزینه‌های آن را تقبل می‌کند و به‌اصطلاح اسپانسر آن می‌شود.

باگذشت زمانی کوتاه هفته‌نامه تاسیسات نیوز نیز متولد می‌شود و بدون دغدغه هزینه‌های کاغذ و نشر و پخش، فضای مجازی را فرصت مغتنمی برای اظهار وجود می‌یابد. این هفته‌نامه اکنون از چهارصدمین شماره خود گذر کرده است و به پیش می‌تازد. شاید نویسنده سخن سردبیر این هفته‌نامه را با بیش از ۳۰۰ نوشته در این ستون بتوان یکی از رکوردداران در نوشته‌های مطبوعاتی تاسیساتی دانست؛ البته بعد از مهندس طباطبایی با حجم عظیم نوشته‌ها و ترجمه‌هایش.

در سال ۱۴۰۰ ماهنامه مهندسی تاسیسات آغاز به کار می‌کند و در خطی شبیه به هفته‌نامه تولید محتوا می‌کند. اتفاقی که بسیاری از خوانندگان خود را با این چالش رو‌به‌رو می‌کند که چه تفاوتی بین آن‌هاست. ماهنامه در شماره‌های نهم به بعد به آرامی خط خود را جدامی‌کند و ساختاری متفاوت از هفته‌نامه می‌یابد.

برندهای زیادی در قالب تبلیغات در سایت و هفته‌نامه و ماهنامه ظاهر شده‌اند؛ اما تفکر غیرانتفاعی بودن و اشاعه مطالب علمی و نبود دید مالی باعث می‌شود که مجموعه تاسیسات نیوز مسیری به نسبت مستقیم را بپیماید و حتی دچار فراز و فرودهایی شود. این تجربه خود نشانگر این است که کار فرهنگی به تنهایی نمی‌تواند پابرجا بماند و یاری بخش صنعت لازم است.

سایرین

مجلات دیگری هم در این سال‌ها منتشر شده‌اند ولی شاید به یکی دو شماره هم نرسیده‌اند. فصلنامه تهویه مطبوع و تاسیسات حرارتی و برودتی به صاحب امتیازی مؤسسه انجمن علمی مهندسی حرارتی و برودتی ایران و با مدیرمسئولی دکتر عبدالرزاق کعبی نژادیان، فصلنامه تاسیسات حرارتی-برودتی با مدیرمسئولی مهندس داریوش هادی زاده سال ۱۳۹۲ و چندین و چند نام دیگر از این جمله‌اند.

مجلاتی هم منتشر می‌شوند یا شده‌اند که گستره توزیع محدودی دارند مانند دو فصلنامه راهنمای تاسیسات ایران که امتیاز آن متعلق به مؤسسه آخرین خبر روز طلایی و مدیر مسئولی مهدی فرجی نیگجه و پیشگامان تاسیسات با صاحب امتیازی شرکت مبتکران سرمایش گرمایش عصر امروز و مدیر مسئولی مهندس داریوش هادی زاده است. جالب است که لوگوی هردو صاحب‌امتیاز و نشانی آن‌ها یکی است!

ماهنامه بدر تک الکتریک، خبرنامه ابارا، خبرنامه تهویه، گاهنامه پندار پیروزی مربوط به شرکت پاکمن، ارتعاشات صنعتی و مجری مربوط به شرکت سوپرپایپ نشریات داخلی برندها هستند که مدتی منتشر شده‌اند و یا تعطیل هستند و یا به‌جز برای پخش در نمایشگاه‌های تاسیسات فرصت نشر نمی‌یابند.

در تمام این نوشتار سعی شد بی‌طرفانه کل تاریخ مطبوعات تاسیساتی ایران ثبت و کاملاً قابل استناد مطالب گردآوری و مستندسازی شود.

به احترام تمام کسانی که کار فرهنگی را بر کار اقتصادی ترجیح دادند و نه برای جیب خود که برای دل خود تلاش کردند باید ایستاد و کلاه از سر برداشت. یاد تمام نویسندگان رفته شادا و تن همه ماندگان سلامت بادا.

مراجع و منابع:

• آرشیو شخصی نگارنده
• آرشیو آقای مهندس ظهوری
• گنجینه مطبوعات کتابخانه ملی ایران
• سامانه جامع رسانه‌های کشور
• سایت تاسیسات نیوز

نوشته تاریخچه نشر مطبوعات تاسیسات اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز، قرارداد خرید این شرکت، بخشی از AL-KO SE، مستقر در Jettingen-Scheppach، برای اولین بار در ماه اوت اعلام شد.

گفته می‌شود که AL-KO Air Technology راه‌حل‌های تکمیلی جابجایی، استخراج و تهویه هوا را به مجموعه‌های محصولات تجاری و خدمات HVAC Trane در اروپا و آسیا می‌آورد.

تقریباً ۸۰۰ کارمند AL-KO در اروپا و چین به تیم Trane Technologies پیوسته اند. سه سایت تولیدی این شرکت در Jettingen-Scheppach و Wittenberg آلمان و Taicang چین به همراه دفاتر فروش آن در اروپا و آسیا اکنون بخشی از Trane Technologies هستند.

دکتر کریستین استهل، مدیر عامل فعلی AL-KO Air Technology به اداره تجارت ادامه خواهد داد.

پایان پیام/.

نوشته Trane خرید AL-KO را تکمیل می کند اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز،  فولکر فرانتس، مدیر کل EPEE، نهادی که صنعت تبرید، تهویه مطبوع و پمپ حرارتی اروپا را نمایندگی می کند در حالی که هیچ جزئیاتی در دسترس نیست و هیچ بیانیه رسمی از سوی EPEE وجود ندارد، اما خروج او در زمان حساسی در روند لابی مذاکرات تجدید نظر در F-gas صورت می گیرد.

فرانتس در آگوست گذشته نقش مدیرکل EPEE را از Andrea Voigt که پس از ۱۲ سال حضور در این نقش به Danfoss پیوست.

فرانتس که یک متخصص ملی و امور عمومی آلمان بود، از Hitachi ABB Power Grids و گروه ABB، جایی که رئیس روابط دولتی اتحادیه اروپا بود، به EPEE پیوست. او همچنین در BusinessEurope، فدراسیون تجاری اروپا، به عنوان مدیر امور صنعتی کار کرده است.

پایان پیام/.

نوشته تغییر ناگهانی مدیر صنعت تهویه اروپا اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز، متین دوروک، یکی از تاثیرگذارترین افراد در صنعت HVACR ترکیه و شناخته شده در سراسر جهان، در سن ۷۴ سالگی درگذشت.

بنیانگذار و رئیس شرکت فریترم، سازنده محصولات مبدل حرارتی، در تأسیس انجمن تولیدکنندگان تهویه مطبوع و تبرید ترکیه İSKİD و بنیاد آموزشی HVACR ISKAV شرکت داشت و مدتی به عنوان رئیس هر سه سازمان خدمت می کرد.

او همچنین به عنوان خزانه دار و هیئت مدیره TMMOB-MMO، اتاق مهندسین مکانیک ترکیه، و نایب رئیس ISIB، انجمن صادرکنندگان صنعت تهویه مطبوع ترکیه، خدمت کرد.

پایان پیام/.

نوشته علی متین دوروک ۱۹۴۸-۲۰۲۲ اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز، امتیاز ۷۵۱ این مهندس جوان، او را از سه رقیب همکار خود – هوگو جرالدو (پرتغال)، پاتریک دانینگر (اتریش) و وونیونگ سئو (کره) – که هر کدام برنده نقره شدند و با امتیاز ۷۳۲ به مقام دوم مساوی شدند، قرار داد.

رقابت امسال که به دلیل پاندمی کووید کاهش یافته بود، در نمایشگاه امسال Chillventa برگزار شد. در آن ۱۶ مهندس جوان از ۱۶ کشور برای کسب مدال مبارزه کردند.

همچنین در این مسابقه مدال‌های برتری به چون چونگ چی از هنگ‌کنگ (۷۲۸ امتیاز)، فردریک استیگن از آلمان (۷۲۷ امتیاز)، کلمان لامبرت از فرانسه (۷۰۹ امتیاز) و یوکی کوندو از ژاپن (۷۰۲ امتیاز) اهدا شد.

کشورهای شرکت کننده در فینال تبرید و تهویه مطبوع عبارتند از: استرالیا، چین تایپه، آلمان، فرانسه هنگ کنگ، هند، ایران، ژاپن، کانادا، کره، نامیبیا، اتریش، فیلیپین، پرتغال، اسپانیا و آفریقای جنوبی.

پایان پیام/.

نوشته طلای WorldSkills به چین تایپه می رسد اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز، ژاکین از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۷ ریاست SNEFCA را بر عهده داشت و از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ رئیس گروه پیمانکاران اروپایی AREA بود. در سال ۲۰۱۳، نشان Légion d’honneur، بالاترین نشان شایستگی فرانسه به او اهدا شد.

او کار خود را به عنوان نماینده فروش در توزیع کننده فریجیدر Confort Berry آغاز کرد و مدیر فروش شرکت Bonnet بود، قبل از اینکه شرکت خود SA Jaquin را در سال ۱۹۵۷ تشکیل دهد. در سال ۲۰۰۰، SA Jacquin بخشی از Axima Refrigeration شد.

پایان پیام/

نوشته ژان ژاکین درگذشت اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

به گزارش تاسیسات نیوز، او جایگزین مارتین هاگ می شود که به ارائه دهنده سیستم های تبرید صنعتی و تجاری آلمانی Amberger Kühltechnik GmbH پیوسته است.

Puntigam از شرکت فرآیندهای حرارتی و احتراق Saacke GmbH به گونتنر می‌پیوندد، جایی که او مدیر کل دفتر شانگهای این شرکت بود. قبل از آن، او هشت سال را در فناوری فشرده سازی، فناوری درایو و تجارت هیدرولیک Hoerbiger در تعدادی از نقش های جهانی گذراند.

در نقش جدید خود در Guntner، Puntigam مسئولیت فروش، بازاریابی، مدیریت محصول و دیجیتالی شدن را بر عهده می گیرد.

پایان پیام/

نوشته پونتیگام مدیر عامل اروپای Güntner شد اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

مهندس مقیمی مدیر عامل کارخانه مهر اصل، رمز موفقیت خود را تلاش خستگی ناپذیر در کنار داشتن یک حرفه و نیز عشق به کار و وطن و یادگیری و آموزش و بزرگترین مشکل نسل جدید را عدم داشتن پشتکار و فرار از سختی ها و فشارها می‌دانست در حالی که از دید او، فشارها لذت بخش و سازنده هستند، نکته جالب توجه این است که تمام کارگران کارخانه مهراصل، مقیمی اصل را  “بابا” صدا میکنند.

خدمات کارخانه مهراصل

کارخانجات تولیدی شرکت مهراصل یکی از کارخانجات فعال در صنعت تهویه مطبوع کشور بوده و ۵۷ سال است که در حوزه تاسیسات سرمایشی، برودتی و تولید انواع تجهیزات تهویه مطبوع فعالیت می‌کند.

این شرکت متشکل از ۱۵ کارخانه است که به صورت مستقیم برای ۱۲۸۶ نفر و به طور غیر مستقیم برای ۴۷۰۰ الی ۴۸۰۰ نفر شغل ایجاد کرده، همچنین این شرکت کلیه تجهیزات مربوط به تجهیزات تهویه و تبرید را تولید کرده، و برخی از آن را به بازار داخل اختصاص داده و بخشی از آن را صادر می‌کند.

و سرانجام مهندس سیدرضا مقیمی اصل، پیشکسوت صنعت ایران و مدیرعامل کارخانجات تولیدی مهر‌اصل بر اثر انفجار مخزن هیدرولیک درگذشت.

مهندس روح اله واصف مدیر مسئول خبرگزاری تاسیسات نیوز و مدیرعامل آکادمی کاشانه پس از ضایعه درگذشت این پیر صنعت تاسیسات ایران طی یادداشتی نوشتند:

اتفاقی پیش‌بینی‌نشده، یکی از مدیران کارآفرین و موفق تاسیسات ایران را از ما گرفت و جامعه تاسیساتی و حرفه‌ای ایران را در سوگ نشاند. انفجار مخزن هیدرولیک باعث فوت کارآفرین برتر سال‌های ۸۹ و ۹۵ ایران شد. او که با وجود کهولت سن همچنان در کارخانه پا به پای دیگران کار می‌کرد و همه او را بابا صدا می‌زدند ۵۷ سال بود که در صنعت تهویه مطبوع فعالیت می‌کرد.

با فوت مرحوم مهندس سید رضا مقیمی اصل، جامعه تاسیسات ایران از دو سو دچار خسران شد. از یک‌سو یک مدیر موفق و یک تولیدکننده صاحب‌فکر و از سوی دیگر یک کارآفرین کم‌نظیر که پول خود را در صنعت سرمایه‌گذاری کرده بود از این جامعه جدا شد. نسل طلایی تولیدکنندگان صنعت ایران که زمانی تصمیم گرفتند خود تولید کنند و اجازه ندهند هر کالایی وارد کشور شود گویا جایگزینی ندارند.

هر چند تلاش‌های خوبی از سوی معدود جوانان این مرز و بوم انجام شده است اما تا رسیدن به آن تفکرات والا و آن تجربیات گران‌سنگ راهی دراز مانده است.

تولید برندی با ۱۵ کارخانه و ایجاد اشتغال برای ۱۲۸۶ نفر نه کاری است خرد! اگر فقط رقم بیمه پرداختی این نفرات را حساب کنیم به عددی بیش از سیصد میلیون تومان! می‌رسیم که کارفرما هر ماه باید پرداخت کند.

چند نفر از ما وسوسه نمی‌شویم که به‌جای تولید پولمان را در بانک بگذاریم و از این همه دردسر رهایی یابیم؟ این اهمیت یک کارآفرین برای کشور ماست و به این دلیل است که یک برند را حتی اگر خصوصی باشد نه متعلق به خود که متعلق به تمام ایران می‌دانیم.

خدایش بیامرزد مرد صنعت ایران و افتخار آذربایجان را که نبودنش کاملاً محسوس خواهد بود.

امیدواریم این خاک مهرآیین باز هم هنر کند و چنین مردان مردی را بیافریند که وجودش مغتنم است و نبودشان حسرت.

نوشته یادی از یک کارآفرین صنعت تاسیسات کشور اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

نوشته بررسی دلایل اُفتِ بازار تاسیسات گرمایشی اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

نوشته چرا مهندسان انگلیسی به مرگ تهدید می شوند؟ اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

نوشته آسانسور‌های دیدنی در جهان اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

استفاده از برق به عنوان مظهری از تجدد در مرحله نخست در کاخ و دربار استفاده می شد و مردم حیرت زده مملکت واکنش های عجیب و نامعقول به آن نشان می دادند تا اینکه روشنایی به مرور جای خود را در کوی و برزن و خانه‌ها باز کرد.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، نخستین کارخانه برق که چشم تهرانی ها را به نور جمال خود منور کرد، به وسیله حاج حسین آقا امین الضرب اصفهانی تاجر مشهور وارد ایران شد.

البته این دومین کارخانه برق بود که وارد ایران شد زیرا نخستین کارخانه برق شهری در ۱۳۲۰ هـ. به همت حاج محمدباقر میلانی مشهور به رضایوف در مشهد به کار افتاد و سرمایه آن از طرف مظفرالدین‌شاه تامین شده بود. کارخانه برق مشهد علاوه بر حرم مطهر، قسمت خیابان موسوم به بالا خیابان را که میان کارخانه و حرم واقع شده بود، برق می‌داد. به هرحال روشنایی که کارخانه برق امین الضرب به تهران می داد، مختص همه مناطق شهر نمی شد بلکه اگر شب ها روشنایی و نوری به چشم می آمد، لامپ های اطراف اندرون سلطنتی بود که تعدادی از آنها نیز توسط سنگ و تیروکمان بچه ها هدف قرار گرفته و نابود شده بودند تا اینکه سیدضیاالدین طباطبایی روزنامه نگار جوان با کودتای ۱۲۹۹ خورشیدی به نخست وزیری رسید و در اقدامی بقیه مناطق شهر را روشن کرد. به این صورت که توسط بلدیه فانوس دیواری حلبی به رنگ سبز به وسیله پایه آهنی به دیوار قرار گرفتند و معابر را مختصری روشنایی بخشیدند تا اینکه نخستین کارخانه برق دولتی در میدان ژاله برقرار شد.

حیرت و تماشای مردم

نخستین لامپ هایی که به برکت کارخانه برق تهران روشن شد، به منازل ثروتمندان و افراد سرشناس شهرها اختصاص داشت و به همین جهت دیدن لامپ های روشن و تلاش کارگران برای راه اندازی و روشن کردن مولدهای برق از جمله سرگرمی ها و تفریحات مردم به حساب می آمد. بنابه نوشته جعفری شهری در کتاب طهران قدیم، کارخانه امین الضرب از عجایبب لود که تا سال‌ها موجب حیرت و تماشای مردم شهر شده بود.

هر غروب به تماشایش می رفتند و مدت‌ها به شگفتیش لب به دندان می گزیدند و لاحول می گفتند اما با این همه که هر نور لامپش که تا ساعت ها وقت مردم را به تماشا می گرفت، اندک عکس العمل و رغبتی به استفاده از آن نشان نمی‌دادند و تنها فایده ای که از آن مترتب می شد همان نور چند لامپ دو سه خیابان اطراف اندرون شاهی بود و بس که اول غروب روشن و آخر شب از خود کارخانه خاموش می شد.

پس از اندرون و دور و بر آن دکان دارهای خیابان های فق الذکر بودند که راغب نور برق شدند و ترتیب شرکت آنها هم چنین بود که خود یا وسیله یکی از کارکنان کارخانه سیمی از شاه سیم گرفته به دکان کشیده به سرپیچ می بردند ولامپ بسته روشن می کردند.

روشنایی؛ نور شیطان است

هرچند دیدن برق و روشنایی برای مردم چیز عجیبی بود و ساعت ها به تماشای آن می نشستند اما عده ای هم معتقد بودند که این روشنایی قسمتی از قدرت شیطان است. برای همین هم بسیاری از مردم اصلاً برق نداشتند و عده اندکی نیز با داشتن برق، به آن روی خوش نشان نداده و آن را نور شیطان می دانستند.

نور شیطان را بدین جهت ابراز می کردند که حبابی بدون هیچ وسیله و سوخت قابل رویتی، خودبه خود اتاق و محل تاریکی را روشن می کرد و عجیب‌تر آنکه بدون پُف کردن، خاموش می شد. به همین دلیل آن را قدرت شیطان می دانستند که اینگونه است. به همین دلیل هم حاضر به قبول آن و باز کردن پای شیطان در خانه و زندگی خود نمی شدند.

دکان‌داران نیز که کسب شبانه را جز محرمات و کاسبی شب را مخصوص شیاطین و سبب قطع برکت می دانستند، هیچ چراغی برایشان لازم نمی‌آمد. چه رسد به چراغ برق که نور شیطان بود و یکسره روزیشان را قطع می کند. همچنین معتقد بودند که نور شیطان وارد هر خانه‌ای شده زنان و دخترانش را به گناه می اندازد و مردان و پسران را بیمار و عقیم می کند و حتی مایل به تست آن هم نبودند.

این نوع برداشت ها در مورد روشنایی و برق باعث می شد تا عده ای شروع به قطع سیم‌ها و شکستن لامپ‌ها کنند و اندک رغبتی برای استفاده از آن نشان نمی‌دادند. همچنین تعدادی از رجال و وزرا به برق حاج امین‌الضرب، روی خوش نشان ندادند و معتقد بودند که به صنعت فرنگ نمی‌توان اعتماد کرد و احتمال این را می‌دادند که ناگهان خاموش شود به همین خاطر تا مدت‌ها نیز از چراغ‌های زنبوری خود برای روشنایی شب استفاده می‌کردند اما میوه‌فروش‌ها و کاسبان میدان شمس العماره و بازارچه مروی جز نخستین افرادی بودند که به برق روی خوش نشان دادند تا آنکه به این نتیجه رسیدند با حضور چراغ برق و آویز شدنش بر روی بساط، فروششان چند برابر هم می شود زیرا هم جلوه و جلای کالاهایشان زیادتر می شد و هم مردم به جهت تماشا دورشان جمع شده و خرید هم می کردند.

روی خوش مردم به برق و روشنایی

اگرچه برداشت های غلط در مورد برق و روشنایی باعث شده بود تا عده ای از مردم سرناسازگاری با آن نشان دهند اما امین الضرب در یک اقدام به مناسبت جشن میلاد امام زمان(عج) تمام خیابان‌های امیریه را مزین به لامپ‌های رنگارنگ و با این کار، مردم را بار دیگر شگفت‌زده کرد و این آغاز تغییر عقیده مردم، رجال و وزرا بود، مردم هم روی خوش به آن نشان دادند.

در این زمان کارخانه برق از عصر، شروع به کار می‌کرد تا آخر شب ادامه داشت و کم‌کم به‌صورت عمومی درآمد و خانه‌ها و خیابان‌ها را روشن کرد و به مرور رقابت شدیدی در میان مردم برای استفاده از برق شکل گرفت تا جایی که مردم بیماری سل و ارتباط آن با دود چراغ‌های نفتی و روغن‌سوز را بهانه‌ای برای بردن برق به خانه‌های خود قرار دادند.

عقاید مردم در مورد نور و روشنایی

به همان گونه در یک دوره عقیده های خاص و غلطی در مورد برق و روشنایی رواج کرده بود و باعث می شد تا مردم از برق استفاده نکنند، به مرور عقیده های دیگری نیز در مورد نور و روشنایی در میان مردم شکل گرفت که باعث ترغیب آنها برای استفاده از آن می شد. به این صورت که نور را از مواهب الهی و مایه خیر و برکت و نعمت و آسایش و سعادت می‌دانستند، برعکس ظلمت که آن را مظهر شیطان و از علایم قهر،  غضب، تنگی و سختی می پنداشتند، به این دلیل که نزول برکات جمله با نور همراه بوده جمیع درکات از تاریکی ها هستند … پس نه تنها در مصرف نور امساک جایز نمی داشتند بلکه اصراف آن را نیز مجاز دانسته نور چراغ را وسیله ترد مفسده ها و رافع بستگی ها و سبب رونق کار و وسعت معاش می دانستند.

از این رو از معکدات بود که هر کسی در شب باید چراغ خانه و دکان خود را تا موقعی که هنوز خورشید فرو ننشسته است و قرمزیش بر آسمان است روشن داشته باشد تا نور به نور دیگر بپیوندد و تا آفتاب طالع نشده آن را خاموش نکند… همچنین دستور برای اعیاد مخصوصاً عید نوروز و تحویل سال و سر عقد ازدواج ها که همه چراغ ها را روشن بگذارند خاصه چراغ های شب عید را تا آخرین ساعات هفته اول سال، نفت به نقت و شمع به شمع کرده، روشن بدارند.

بازی چراغ خاموش‌کنی

درست در همان زمانی که مردم عادی با دیدن برق و روشنایی انگشت تعجب در دهان می گرفتند در کاخ سلطنتی برق کاربردهای دیگری نیز پیدا می کرد و گاهی تا حد یک سرگرمی تنزل پیدا می کرد. تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین‌شاه در کتاب خاطرات خود می‌نویسد: یکی از بازی‌هایی که من خیلی دوست داشتم و مایل بودم در تمام شب‌ها که این بازی دایر است حضور داشته باشم، بازی‌ای بود که پدرم اختراع نکرد و اسم آن بازی را چراغ خاموش‌کنی گذاشته بودند … در شبی که این بازی شروع می‌شد، از عصر به خانم‌ها خبر می‌دادند که امشب چراغ خاموش‌کنی است.

زن‌های محترم و خانم‌های بزرگ اغلب حاضر نمی‌شدند چون برای خود یک وهن عظیمی می‌دانستند. لیکن سایرین حاضر و با کمال بشاشت این بازی را شروع می‌کردند … این بازی عبارت بود از خاموش کردن چراغ. در تاریکی حکم قطعی در آزادی داشته؛ همدیگر را ببوسند، کتک بزنند، گاز بگیرند، کور کنند، سر بشکنند، دست بشکنند، مختار بودند و تمام این خانم‌ها در اول شروع بازی، در میان تالار می‌نشستند؛ پدرم در روی صندلی پهلوی دکمه‌ چراغ می‌نشست همین‌طور که این‌ها مشغول صحبت بودند، چراغ را خاموش می‌کرد. یک مرتبه هرج و مرج غریبی ظاهر، صداهای فریاد استغاثه و فحش و ناسزا بلند، فغان برپا … مثل یکی از زاویه‌های جهنم که انسان منتظر هزاران خطر است، ناگهان چراغ روشن و هر کس به هر حالتی بود دیده می‌شد؛ اغلب لباس‌ها پاره‌پاره، گونه‌ها و صورت‌ها خون‌آلود، عریان و مکشوف‌العوره که از شدت کتک خوردن قطعه‌ بزرگ لباسشان فقط یک ربع متر بود؛ صورت‌ها موحش، موها پریشان، چشم‌ها سرخ و غضبناک … به این ترتیب شاه هم می توانست به این وسیله بداند که کدام از زنان دربارش با یکدیگر دشمنی دارند.

ترفندها برای پرداخت نکردن هزینه برق

پس از این‌که برق به‌طور کامل در میان مردم جا افتاد و عقیده‌های کهنه جای خود را به رضایت از نور داد، مسئله اصلی پرداخت هزینه های آن بود. به همین دلیل نیز بنگاه برق، فردی را به‌عنوان مأمور دریافت پول مصرف برق بر اساس تعداد لامپ‌ها قرار داد که به او تحصیلدار می‌گفتند. تحصیلدار بدون آنکه کنتور یا چیزی شبیه آن در کار باشد، هر شب به منازل، مغازه و … می رفت و بر اساس تعداد لامپ‌ها از صاحبان آن‌ها پول می‌گرفت. در آن زمان بعضی کسبه برای پرداختن نکردن این مبلغ، ترفندهایی به کار می‌بردند. به این صورت که سرشب لامپ کم‌وات زده و پس از رفتن تحصیلدار، لامپ پروات می‌بستند یا این‌که نخست یکی، ۲ لامپ وصل می‌کردند و پس از رفتن تحصیلدار، سه، چهار لامپ دیگر اضافه می‌کردند. عده‌ای نیز دکان و مغازه خود را هنگام آمدن تحصیلدار می‌بستند و پس از رفتن او دوباره آن را باز می‌کردند و به این طریق از پرداخت مبلغ مصرف لامپ، شانه خالی می‌کردند.

تهران همچنان تاریک

تاریکی خیابان‌های تهران سال‌ها پس از ورود صنعت برق به ایران، به اندازه‌ای مشکل‌ساز بود که روزنامه اطلاعات در ۱۳۰۷ خورشیدی در مقاله‌ای نوشت: پایتخت ایران که نیمه‌شب خاموش می‌شود و از برق و روشنائی دیگر خبری نیست باید شهر خاموشان نام گذاشت، غروب برق داده می شود و نصف شب قطع می گردد یعنی تهران چهار پنج ساعت برق دارد و از ساعت ١٢ بعد شهر در ظلمت می‌افتد و احتمال هرگونه مخاطراتی از لحاظ وسایط نقلیه و جنایات می رود تا اینکه امین الضرب پس از تصویب لایحه برق در ۱۳۰۷ خورشیدی نسبت به توسعه نیروگاه و شبکه برق تهران اقدام کرد و کارخانه دیگری در لاله زار بالا نصب کرد.

او ۲ کارخانه‌اش را از دوطرف تهران آن روز با کابل‌های ۶ کیلو ولتی و نصب چند ایستگاه فشار قوی به همدیگر پیوند داد زیرا با توجه به هوای گرم و خشک تهران و ورود وسایل برقی چون بادبزن و رادیو مردم این شهر خیزشی قابل توجه برای برق‌رسانی به منازلشان برداشتند.

این وضعیت ادامه داشت تا اینکه در ۱۳۱۰ خورشیدی برای نخستین بار موضوع شبانه روزی کردن برق در تهران در میان دولتمردان آن زمان مطرح و در ۱۳۱۶ خورشیدی یک نیروگاه بخاری ساخت کارخانه اشکودا از چکسلواکی با چهار واحد هر یک به قدرت ۱۶۰۰ کیلووات جمعاً به قدرت ۶۴۰۰ کیلو وات زیر نظر شهرداری تهران بهره برداری از آن آغاز شد.

نوشته سالروز تاسیس نخستین کارخانه برق در تهران اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

نروژ زیباترین توالت عمومی جهان را ساخته است. در نگاه اول به نظر می‌رسد این ساختمان یک چیدمان هنری زیبا یا بخشی از یک آزمایشگاه پیشرفته باشد، اما چیزی جز یک سرویس بهداشتی عمومی نیست که توسط معماران «ماریت جاستین هاوگن» و «دن زوهر» از اسلو طراحی شده است.

این ساختمان نشان می‌دهد که زیبایی را در همه جا می‌توانید پیدا کنید. فقط کلیساها، ساختمان‌های اپرا و مجلس نیستند که باشکوه هستند، سرویس‌ بهداشتی هم می‌توانند به همان اندازه حیرت‌انگیز باشند. این توالت عمومی در منطقه «Ureddplassen» قرار دارد که با دریا و آبدره‌ها احاطه شده است تا بتوانید از مناظر اطراف آن لذت ببرید، استراحت کنید و در اسرار جهان تعمق کنید. علاوه بر این، می‌توانید در زمستان شفق‌های قطبی و در تابستان خورشید نیمه شب را تماشا کنید.

نوشته زیباترین توالت‌های جهان در نروژ اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.

فرانز سان گالی، کارآفرین آلمانی در سال ۱۸۲۴ در کشور لهستان متولد شد. تولید تجهیزات برای سیستم‌های گرمایشی، تامین آب و فاضلاب از جمله اقداماتی است که در کارنامه او به چشم می‌خورد. او علاوه بر تولیدات مذکور، مخترع رادیاتور مدرن نیز است که اعتبار خود را تا حد بسیار زیادی مدیون این اختراع است.

به گزارش سرویس ترجمه پایگاه خبری تاسیسات نیوز، فرانز در سال ۱۸۴۳ به سن‌پترزبورگ آمد و پس از یک دهه موفق شد کسب و کار تولیدی خود را در این شهر راه‌اندازی کند. او با پشتکار و تلاش خود در نهایت توانست در سال ۱۸۵۷ اختراع خود یعنی رادیاتور مدرن را ثبت اختراع کند؛ او با این اختراع سیستم گرمایش مرکزی را متحول کرد که نتیجه آن را امروز هم در سیستم‌های گرمایشی مرکزی شاهد هستیم. اختراع او آنقدر چشمگیر و موفقیت‌آمیز بود که توانست در سال ۱۸۶۳ در مکان‌های مهمی همچون سالن تئاتر الکساندراسکای و آکادمی امپراتوری هنر روسیه نصب شود.

کسب و کار سان گالی اما محدود به تولید رادیاتور نبود. تولید در و پنجره‌های آهنی دکوراتیو و نصب چراغ‌های گازی در خیابان‌های سن‌پترزبورگ از دیگر خدماتی بود که او با کسب و کار خود برای جامعه انجام می‌داد. پس از آتش‌سوزی کاخ دهکده تزارها، او گنبد کلیسای آن را بازسازی کرد و برای جلوگیری از آتش‌سوزی، سیستم ایمنی دربرابر آتش که اختراع خودش بود را در آنجا نصب کرد.

او همچنین یک سیستم مهندسی را در بیمارستان الکساندروسکایا و بزرگ‌ترین سیستم گرمایش مرکزی را در بیمارستان کودکان راچفوس روسیه نصب کرد.

نوشته مخترع رادیاتور مدرن، کارآفرینی با استعدادهای فراوان اولین بار در تاسیسات نیوز. پدیدار شد.