تاسیسات نیوز/ صدیقه بهزادپور: سرعت بخشی به رویکرد ترخیص کالا یکی از اصلی‌ترین مطالبات واردکنندگان محسوب می‌شود، با وجود تاکید چندی قبل وزیر صمت هنوز هم با چالش‌هایی مواجه است که یکی از آنها معطلی محموله‌های وارداتی جهت انجام آزمایش‌های استاندارد است که گرانی انجام آزمایش‌ها، تاخیر بسیار در نهایی شدن و پاسخ دهی به آزمایش‌های لازم و… از جمله موانع موجود در مسیر فرآیند ترخیص کالاست که در صورت بی‌توجهی باعث خروج بسیاری از تولیدکنندگانی که نیاز به کالاهای وارداتی برای ادامه فعالیت اقتصادی دارند می‌شود، هر چند مسئولان استاندارد نیز به مشکلاتی در مسیر انجام وظایف خود اشاره کرده‌اند که با وجود تلاش آنها برای حذف آزمایش‌های غیرلازم جهت تسهیل و تسریع ترخیص کالا با آن مواجه هستند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به نبود آزمایشگاه‌های تخصصی و به روز نبودن تجهیزات به دلیل تحریم و… اشاره کرد.
مقررات فنی جایگزین برخی از استانداردها می‌شوند
نیره پیروزبخت رئیس سابق موسسه استاندارد ایران در این خصوص گفت: در این سازمان بر اساس سلامت و امنیت کشو اهدافی را دنبال می‌کنیم و با توجه به موانع بر سر راه صادرات و واردات و تحریم‌های ظالمانه سعی بر این بوده به استانداردهای مهم توجه ویژه شود همچنین اولویت را به یک سری شاخص‌های استاندارد در فرآیند واردات ترجیح داده تا روند واردات از سرعت بیشتری برخوردار شود البته برخی از استانداردها که مشمول استانداردهای اجباری بودند در بخش واردات به آن توجه خاص شده تا واردکنندگان در کشور مبدا و مقصد و هم در گمرکات با مشکلی مواجه نشوند. پیروز بخت با تاکید بر اجرای قوانین سازمان استاندارد افزود: در بسیاری از موارد به منظور تسهیل و تسریع در روند واردات مقررات فنی را بر اجرای سختگیرانه استانداردهایی که با جان و سلامت مردم سروکار نداشتند اولویت می‌دادیم تا کالاها بیش از حد در گمرکات معطل نمانند البته یکسری از مقررات و استانداردها جهانی هستند و در همه دنیا حاکم هستند و ما هم باید حتما از آنها تبعیت کنیم اما در برخی از موارد می‌شد که برخی از شاخص‌های استاندارد را به شکل خیلی پررنگ به آن نپرداخت. او ادامه داد: در حال حاضر در اتحادیه اروپا و کشورهای عضو نیز همین رویکرد به منظور تسریع در انجام امور و رونق فعالیت فعالان اقتصادی انجام می‌شود و در حقیقت جهت واردات کالاها بیشتر روی استانداردهای جهانی که با سلامت مردم سروکار دارند متمرکز می‌شوند و نتایج خوبی را نیز به‌همراه داشته و در حقیقت شرایط عمومی و مهم را در واردات کالاها و در زمان ترخیص کالا مورد توجه قرار می‌دهند، بعنوان مثال بررسی سم آفلاتوکسین در پسته‌های وارداتی از جمله مهم‌ترین شاخص‌های استاندارد است که سختگیری‌های بسیاری در باره آن وجود دارد اما در برخی از دیگر کالاها این مقدار سخت گیری و وقت گیر بودن انجام آزمایشات انجام نمی‌شود. رئیس سابق موسسه استاندارد ایران همچنین معتقد است: کاهش هزینه و زمان در پروسه واردات از اهداف مورد نظر سازمان استاندارد است که همواره مدنظر داشته تا به ویژه در شرایط فعلی که تولیدکنندگان با شرایط سخت تولید و ضرورت وارداتِ برخی قطعات و کالاها برای ادامه فعالیت مواجه هستند، با چالش کمتری روبه‌رو شوند اما برخی از پارامترها مانند میزان مصرف انرژی برای کالاهای برق، معیارهای حدمجاز سلامت در کالاهای خوراکی و ایمنی همیشه از اولویت برای موسسه استاندارد برخوردار بوده است. پیروزبخت در ادامه درباره راهکار برای کاهش زمان ترخیص کالاهای وارداتی گفت: مطالبه ارائه مقررات فنی همه کالاها از سازمان‌های مورد نظر از جمله راهکارهایی به شمار می‌آیند که من هم در زمان حضور در موسسه استاندارد به آن پرداختم تا انجام آزمایش‌های لازم برای کالاهای وارداتی با توجه به اولویت‌های اعلام شده از سوی سازمان‌ها عملیات اجرایی صورت گیرد و به این صورت پروسه زمانی آزمایش‌های مذکور کاهش یابد.
ضرورت تجهیز و توسعه آزمایشگاه‌های استاندارد
او بیان داشت: البته در این میان تعداد آزمایشگاه‌های استاندارد هم در بخش خصوصی و هم در خود سازمان استاندارد باید افزایش یابد تا زمان نوبت دهی به کالاها و محموله‌های وارداتی کاهش یابند و البته دراین میان توجه به بروزرسانی تجهیزات این آزمایشگاه‌ها که در حال حاضر دراکثر کشورهای جهان اغلب به صورت هوشمند با استفاده ازفناوری‌ها و تجهیزات نوین بسیار سریع و با ضریب اطمینان بالا صورت می‌گیرد، می‌تواند به تسهیل و تسریع فرآیند ترخیص کالاها کمک شایانی کند هر چند هم در حال حاضر و هم در زمان حضور من در موسسه استاندارد ایران، سیاست‌های تشویقی زیادی به منظور حضور فعال بخش خصوصی در این زمینه صورت گرفت اما متأسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم خلأهای موجود دراین بخش را پرکنیم هرچند با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری درسالجاری و استفاده از ظرفیت‌‌های شرکت‌های دانش بنیان، فرصت مناسبی برای تعامل و به کارگیری پتانسیل‌های این شرکت‌ها پیش آمده است تا رونق تولید و گردش چرخ اقتصاد را تسریع بخشیم.