پایان سوداگری مسکن با مالیات بر عایدی سرمایه
تاسیسات نیوز – صدیقه بهزادپور: به گفته برخی کارشناسان باعثِ جلوگیری از سفته بازی و دلالی و هدایت سرمایه های غیرمولد به بازار تولید و کاهش نرخ تورم می شود.
کامران ندری کارشناس اقتصادی با بیان این مطلب گفت: اخذ مالیات از طرق مختلف در تمام دنیا روشی شناخته شده است که علاوه بر کسب درآمدهای دولتی موجب توسعه عدالت اجتماعی و ممانعت از دلالی و سوداگری در جامعه نیز می شود. طرح مالیات بر عایدی سرمایه نیز با وجود مزایای بسیاری که در بطن آن نهفته است دارای نکاتی است که در صورت توجه به آن خواهد توانست در اجرای مانع از سفته بازی و کسب درآمدهای غیرمولد در جامعه شود.
او افزود: مالیات بر عایدی سرمایه از جمله انواع مالیات محسوب می شود که موجبات رشد اقتصادی را نیز موجب می شود اما در برخی موارد باعث مخالفت هایی می شود که منافع بسیاری از کشورها را با خطر مواجه می سازد، اما اجرای این طرح می تواند روند فعالیت بازارها را تهی از دلالی و کارآمدتر کند و نمایندگان مجلس نیز این طرح دولت را با هدف کاهش انگیزه های سفته بازانه، هدایت سرمایه های غیرمولد به سمت تولید و کاهش فاصله طبقاتی ناشی از ثروت های بادآورده و سوءاستفاده های اقتصادی در بازار اجرا می کنند، هرچند تعداد زیادی از افراد جامعه را تحت پوشش قرار نمی دهد.
چالش های احتمالی طرح
ندری در باره چالش احتمالی این طرح گفت: اخذ مالیات از فرد به جای خانواده در راستای اجرای این طرح از کالاهایی مانند؛ خودرو، ملک، طلا و … از اصلی ترین ایراداتی به شمار می آید که از سوی مخالفان به آن وارد می شود، این گروه معتقدند بسیاری از خانواده ها با وجود داشتن مثلاً چند خودرو امکان دارد مالیاتی که به آنها تخصیص می یابد را از کانال های دیگر و مراحل مختلف دیگر پرداخت کرده باشند و بهتر است اخذ مالیات به شکل طرح اخذ مالیات بر تجمیع درآمد خانوار اجرایی شود چرا که به این صورت فرصت مطلوب تری نیز برای اجرای عدالت مالیاتی برای مشمولین فراهم می شود.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: اجرای طرح مالیات بر مجموع درآمد در اکثر کشورها بر مجموع درآمد PIT گذاشته شده است اما اگر این طرح در ایران به این شکل به مرحله اجرا درآید قطعاً با مشکلات فراوانی روبرو می شود و اجرای آن را با چالش های بسیاری مشکل می سازد چرا که دولت باید با ابزارهای بسیاری که شاید در اختیار هم نباشد مانع از هر گونه سفته بازی و سوداگری در این عرصه شود ولی اگر توزیع عادلانه منابع روی تجمیع درآمد خانوار بگذارد در جزئیات با دشواری های کمتری رو به رو می شود و به مالیات ستانی نیز به شکل عادلانه تری اجرایی خواهد شد.
تورم حلقه مفقوده اجرای طرح
ندری توضیح داد: معمولا درکشورهای دیگر واحدی که مالیات به آنها تعلق میگیرد خانوار است نه فرد، یعنی مسوولین و سیاست گذاران کشورهای توسعه یافته بر مجموع درآمد خانوار مالیات میبندند نه فرد، مجموع درآمد خانوار و اینکه آیا درآمد کسب شده کفاف زندگی را میدهد، یا خیر؟ لذا اگر درآمد از یک حداقل معینی کمتر باشد مالیات به آن خانوار تعلق نمیگیرد، اما اگر بیشتر باشد به ازای میزان درآمد خانوار مالیات به صورت طبقهای و تصاعدی افزایش مییابد.
او معتقد است: در اجرای مالیات بر عایدی سرمایه باید موضوع تورم هم در نظر گرفته شود چرا که همه قیمتها به صورت یکسان دچار تغییر نمیشوند، بعضی قیمتها بالاتر و بعضی قیمتها پایینتر میروند مثل بازار سهام، لذا علی رغم اینکه درکل نمیتوان مالیات عایدی بر سرمایه را نفی کرد و اتفاقا اجرای آن لازمه هر اقتصادی است، اما کار ساده و سهلی نیست و مشخص نیست نظام مالیاتی ما تا چه اندازهای میتواند از عهده اجرای این موضوع به درستی برآید. بر اساس تجارب موجود درعرصه اقتصادی، همیشه یکی از مهمترین هزینههایی که برای تورم در نظر میگیرند تاثیر منفی است که تورم میتواند در بحث مالیات ستانی داشته باشد که منجر به ایجاد مشکلاتی میشود؛ لذا بر این باورم قبل از اینکه مالیات بر عایدی سرمایه اجرا شود حتما لازم است که زمینههای اجرایی آن و ریزه کاریها و اسباب و لوازم اجرای آن فراهم شود و از تجربه سایر کشورها در اخذ چنین مالیاتهایی استفاده شود.