هشدار زلزله/بیتوجهی به ضوابط شهری و طرحهای تفصیلی آذربایجان غربی
۲۵ بلای طبیعی استان آذربایجان غربی را تهدید میکند؛ با این وجود، به گفته رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان آذربایجان غربی، در این استان ضوابط شهری و طرحهای تفصیلی مورد بیتوجهی قرار میگیرد.
به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز ، بر اساس ماده ۱۵ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ۱۶ وظیفه به سازمان نظام مهندسی محول شده است.
از جمله وظایف سازمان نظام مهندسی ساختمان، کنترل ساختمان، برنامهریزی در جهت تقویت و توسعه فرهنگ و توجه به ارزشهای اسلامی در معماری و شهرسازی، برنامهریزی به منظور رشد و اعتلای حرفهای مهندسی ساختمان و مشاغل مرتبط با آن است.
برای آگاهی از وضعیت ساخت و سازهای شهری و روستایی در استان آذربایجان غربی گفت و گویی با بهرنگ دیلمقانی رییس سازمان نظام مهندسی استان آذربایجان غربی داشتهایم که مشروح آن را میخوانید:
وضعیت ساخت وساز شهری در آذربایجانغربی را چگونه میبینید و سازمان نظام مهندسی ساختمان در قبال ساخت وساز شهری استان چه وظیفهای دارد؟
دیلمقانی: بحث ساخت و ساز شهری که وظیفه نظام مهندسی در قانون رعایت مقررات ساخت و سازهای شهری و غیر دولتی فرآیندی است که سازمان نظام مهندسی شهرداری ها و به نوعی اداره کل راه و شهرسازی به عنوان نظارت عالیه و در فرایند وجود دارد.
در حال حاضر بر اساس آمار و به طور عمده در مرکز استان تمام ساختمانها برای ساخت و ساز اقدام به دریافت پروانه ساختمان می کنند و قبل از صدور پروانه سازمان نظام مهندسی کنترل کیفی روی نقشه ها را انجام می دهد طراح و ناظر و مجری پروژه معرفی شده و در نهایت پروانه صادر می شود در مرکز استان این فرآیند در ۸۰ تا ۹۰ درصد ساختمانها رعایت میشود.
وضعیت ساخت و ساز در شهرستانهای استان را چگونه ارزیابی می کنید؟
دیلمقانی: در شهرهای خارج از مرکز استان مانند سردشت، پلدشت، چایپاره، میاندوآب و سلماس، از جمله شهرهای هستند که ساخت و سازهای غیرمجاز شایع شده است و سازمان نظام مهندسی در فرآیند صدور پروانه و پایان کار هیچ گونه نقشی در این زمینه ندارد و روز به روز تعداد ساخت و ساز غیر مجاز بیشتر شده است و بایستی این موضوع موشکافی و آسیب شناسی شود و از ساخت و سازهای غیرمجاز جلوگیری به عمل آید.
چه میزان ساخت و سازهای استان مطابق با استاندارد است؟
دیلمقانی: استانداردهای ساخت و ساز بسیار گسترده و متفاوت است اما در حوزه رعایت ضوابط شهری و طرحهای تفصیلی شهری، وضعیت مناسبی نداشته و این موضوع هم نیازمند عزم جدی شهرداریها و مردم را دارد در حوزه استحکام سازهای قدم های مثبتی برداشته شده است و ساختمانها در حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از نظر سازه ای مطابق با ضوابط و اصول و مباحث مرتبط ساخته شده و این موارد رعایت می شود اما از نظر رعایت استاندارد آسانسور و راه اضطراری دوم، درز انقطاع و پیشروی و طبقات از طرف سازنده نقض شده و سازمان هم توان اجرایی این موضوع را نداشته و نمی تواند ساماندهی این موضوع را انجام دهد.
با توجه به زلزلههای چند روز اخیر آیا ساختمان های شهری و روستایی آذربایجانغربی استحکام کافی را در برابر زلزله های نسبتا بزرگ دارند؟
دیلمقانی: باتوجه به زلزله های اخیر در شهر سلماس و خوی و ارومیه به طور کامل مشهود است که استان در بحث زلزلهخیز بودن پیشرو است و شرایط لرزهخیزی زیادی دارد و بایستی به این موضوع اهمیت جدی داده شود.
با توجه به شرایط ساختمان ها به طور کامل مشخص است که از نظرسازه ای دچار مشکل هستیم و این وضعیت در روستاها حاد بوده و ساخت و ساز در روستاها به طورغیر مهندسی انجام میشود و خسارت و خرابیها درمناطق روستایی بیشتر بوده است و شهرسلماس لرزه خیزی بسیاری دارد و آبستن وقوع زمین لرزه شدیدی است قابل ذکر است که کل پرونده های قابل صدور به نظام مهندسی ارجاع شده شهر سلماس ۵۵ پرونده بوده در حالی که بیش از ۵۰۰ پروانه ساختمانی صادر شده است و این امر نشان از این دارد که عزم جدی و برنامه ریزی برای این امر وجود ندارد و باید توجه ویژهای نسبت به وضعیت موجود به وجود آید.
سلماس یکی از شهرهایی است که بیشترین میزان ساخت و ساز غیرمجاز را دارد؛ چه دلایلی برای عدم صدور پروانه در شهرسلماس وجود دارد که مردم رغبتی برای دریافت پروانه ندارند؟
دیلمقانی: دلایلی توجیحناپذیری در این امر وجود دارد که باعث میشود شدت آسیبها در بلایای طبیعی بیشتر باشد واحساس میشود باید مسوولین و سازندگان نسبت به ساخت و ساز اصولی اهتمام بیشتری داشته باشند.
با توجه به نمای اماکن در هسته مرکزی شهر ارومیه، زیبایی خاصی در شهر وجود ندارد؛ نظر و دیدگاهتان را در این زمینه بفرمایید؟
دیلمقانی: ساماندهی نما و منظر شهری بر عهده شهرداری است و نمای شهر باید با توجه به فرهنگ مردم، بافت و شرایط اقلیمی شهر و متناسب با نیاز و خواسته شهروندان باشد و حالت روانی و اجتماعی بحث نما و منظر شهر را ساماندهی دهد که متاسفانه تاکنون چنین اتفاقی در شهر ارومیه رخ نداده است.
تاکنون سازمان نظام مهندسی به عنوان یک سازمان تاثیرگذار و طراح، اقداماتی برای الگودهی در معماری شهری و سبک ایرانی اسلامی در شهرهای مختلف استان ارائه کرده است؟
دیلمقانی: قابل ذکر است که کمیته های مشترکی در این خصوص با سازمان نظام مهندسی و شهرداری تشکیل شده اما در حد حرف باقی مانده و اقدامات خاصی در این زمینه انجام نشده است اما سازمان نظام مهندسی میتواند از توان انسانی برای ساماندهی نما ومنظراستفاده کند اما عزم جدی و کافی برای این موضوع وجود ندارد و باید در مجموعهها احساس نیازایجاد شود و فرهنگ سازی در این امر به وجود آید.
با توجه به اقدامات انجام شده در مسکن مهر نارضایتی هایی از نظر ایمنی واحدها وجود دارد که رفع این مشکل در سنوات بعدی از جمله مسکن ملی می تواند موثر باشد، آیا در طرح اقدام ملی مسکن سازمان نظام مهندسی نظارتی خواهد داشت؟
دیلمقانی: طی بررسیهای انجام شده با مدیر کل راه وشهرسازی و وزیر راه و شهرسازی کشور نگرش مثبتی در این زمینه به سازمان نظام مهندسی دارند که از تمام توان سازمان نظام مهندسی استفاده شود و از ابتدا نیروهای انسانی و فنی نظام مهندسی حضورداشته باشد تا مانند مساکن مهر دچار مشکل نشود و سازمان نظام مهندسی تمام توان خود را برای پیشبرد اهداف اقدام ملی از لحاظ نیروی انسانی و فنی به کار خواهد برد.
از مهمترین اقدامات و برنامه های آینده سازمان نظام مهندسی برایمان بفرمایید.
دیلمقانی : هیات نظام مهندسی استان عزم جدی برای استقرار نظام جامع الکترونیک سازمان نظام مهندسی در ساختمان استان را دارد و هم اکنون در حال انتشار اسناد مناقصه هستیم ودر تلاش هستیم سال آینده با پیمانکار مربوطه قرارداد بسته شود و با واگذاری کار به پیمانکار، فاز به فاز، کار را پیش ببرد.
اجرای طرح استقرار نظام جامع الکترونیک سازمان نظام مهندسی باعث افزایش سرعت خدمات و افزایش شفافیت در خدمات و کاهش هزینه های استفاده از کاغذ، حذف بروکراسی اداری و حذف برخی رانت ها خواهد شد و ارائه خدمات به راحتی انجام و شهروندان بدون مراجعه به سازمان میتوانند به طور آنلاین مراحل پروژه خود را رصد کنند.
منظور از شناسنامه فنی ملکی چیست و از نقش این مهم در ساخت و سازها برایمان بفرمایید.
دیلمقانی : یکی از مدارک شناسایی وضعیت ساختمان، شناسنامه فنی و ملکی است. داشتن آن برای هر ساختمان ضروری است که اطلاعات فنی و مشخصات ملکی ساختمان در آن به ثبت رسیده است.
تمام ساختمانهایی که به طور قانونی ساخته شده باشند و عملیات ساخت و ساز آنها زیر نظر مراجع رسمی انجام شده باشد و استانداردهای فنی ساختمان را رعایت کرده باشند باید این سند را داشته باشند.
این سند به صورت مجموعه برگههای صحافی شدهای است که در قالب یک دفترچه اطلاعات از سوی وزارت مسکن و شهرسازی طراحی و چاپ شده است.
شناسنامه فنی و ملکی ساختمان در هنگام خرید و فروش ملک در کنار سایر اطلاعات و اسناد مربوط به ملک باید به خریدار تحویل داده شود این سند ساختمان اطلاعات کاملی را نسبت به ویژگیهای فنی و نوع ساخت ساختمان ارائه میدهد.
برای مثال در این شناسنامه شیوهی اسکلتبندی ساختمان آورده شده و همچنین آییننامههای مورد استناد در ساخت و ساز نیز مشخص گردیده است.
بر این اساس میتوان پس از گذشت مدتی از عمر ساختمان، دربارهی آن تصمیمات معینی گرفت مثل اینکه آیا ساختمان نیاز به مقاومسازی دارد یا خیر؟ آیا مصالح بکار رفته در ساخت و ساز، در شرایط فعلی ایمن هستند یا خیر؟ از آنجایی که املاک برحسب ضوابط ساخت و ساز و درجهی ایمنی میتوانند مورد کاربریهای مختلف قرار بگیرند، با توجه به این سند ساختمان میتوان استفاده از ساختمان را برای کاربریهای مختلف ارزیابی کرد.