به گزارش تاسیسات نیوز، حملات گروهك تروريستي داعش به عراق مشكلاتي را در حوزه نفت ايجاد كرده است كه به نگراني‌ها در بازار جهاني نفت و افزايش قيمت‌ها در اين بازار منتهي شده است. در حال حاضر دو نگراني در بازارهاي جهاني ناشي از روند كنوني حضور داعش و تهديدهاي اين گروه در بازار ديده مي‌شود؛ نخست احتمال كاهش عرضه نفت عراق در بازار و مساله ديگر، آثار رواني ناشي از موضوع عراق در بازار. اين دو مساله باعث شد قيمت نفت برنت درياي شمال روز گذشته به حدود 115 دلار در هر بشكه برسد كه بالاترين رقم براي نفت در يك سال اخير محسوب مي‌شود. در اين بين برخي مقام‌هاي سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) از احتمال برگزاري نشست اين سازمان زودتر از موعد مقرر در صورت اختلال در صادرات نفت عراق خبر دادند.
با ادامه نگراني‌ها از اختلال در عرضه نفت عراق، مشاور معاون رئيس جمهور سابق آمريكا به دولت اوباما اخطار داده است كه نبايد از بحران عراق براي كاهش تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران استفاده كند. به گزارش «دنياي اقتصاد»، سايه نگراني از حملات گروه تكفيري داعش در عراق با كشيدن وسعت درگيري‌ها به جنوب اين كشور روي بازار نفت ادامه دارد و كارشناسان حوزه انرژي به جايگزيني براي نفت اين كشور در صورت اختلال در عرضه آن فكر مي‌كنند. يكي از نگراني‌هايي كه رادیکال‌های آمريكايي از اين اوضاع دارند جايگزيني نفت عراق با ايران است. اين در حالي است كه گزينه‌هاي مختلفي در صورت كاهش عرضه نفت در بازار موجود است كه مهم‌ترين آنها افزايش توليد نفت عربستان است. عربستان با مازاد ظرفيت توليد 96/1 ميليون بشكه توانايي جبران كاهش عرضه نفت را دارد. اين در حالي است كه ممكن است عربستان از افزايش قيمت نفت استقبال كند و توليد نفت خود را به قدر نياز بازار افزايش ندهد. گزينه ديگري كه در اين ميان مطرح مي‌شود استفاده از ذخاير استراتژيك است. اما نكته مهمي كه در اين مورد بايد مورد توجه قرار گيرد اين است كه اين‌باره براي مدت طولاني نمي‌تواند جوابگوي كاهش عرضه نفت باشد. گزينه سوم كاهش تحريم‌هاي ايران و افزايش توليد نفت كشورمان است كه اين موضوع تندروهاي جمهوري خواه آمريكا را نگران كرده است.به گزارش «ايسنا»، پايگاه خبري «ديلي كالر» در اين باره نوشت: «شبه نظاميان داعش در حال فشار روي بازارهاي جهاني نفت هستند و مي‌توانند در صورت پيشروي بيشتر به سمت جنوب افزايش توليد نفت عراق را تضعيف كنند. قيمت‌هاي نفت به دليل انتشار اخبار حمله اين شبه نظاميان به بزرگ‌ترين پالايشگاه عراق و خروج كاركنان شركت‌هاي اكسان موبيل و بريتيش پتروليوم از منطقه بالا رفته است. فشار بيشتر روي عرضه نفت مي‌تواند باعث افزايش بيشتر قيمت‌ها و وسوسه شدن كاخ سفيد به لغو تحريم‌هاي ايران براي عرضه بيشتر نفت به بازارهاي جهاني شود.»بر‌اساس اين گزارش، جان هناء، مشاور معاون رئيس‌جمهور سابق آمريكا گفت: كاهش تحريم‌هاي ايران براي جبران كاهش عرضه نفت عراق، ايده بدي خواهد بود. اين وسوسه خطرناك است. وي افزود: با توجه به اهميت توافق با ايران در زمينه برنامه هسته‌اي، فكر مي‌كنم احتمال كاهش تحريم‌ها عليه ايران و بازگشت ايران به بازار انرژي جهاني بسيار بالا است. سخنان اخير مقامات ايران و آمريكا نشان مي‌دهد دو كشور منافع سياسي مشتركي در عراق دارند كه مي‌تواند به اهرمي براي كاهش تحريم‌ها روي اقتصاد ايران بينجامد.جان هناء كه در حال حاضر يكي از اعضاي ارشد «بنياد دفاع از دموكراسي‌ها» (از طراحان تحريم‌هاي ايران) است، گفت: آنها به دنبال يك بهانه و دستاورد در گفت‌وگوهاي هسته‌اي هستند تا تحريم‌ها كاهش پيدا كند و به يك توافق بزرگ برسند. اين اظهارات در شرايطي است كه ناآرامي‌هاي عراق در روزهاي اخير دنيا را تحت تاثير قرار داده است. مدير ارشد سازمان انرژي گفته است: ناآرامي‌هاي سياسي در عراق توليد نفت اين كشور را به خطر خواهد انداخت، اما اصلي‌ترين ميادين نفتي اين كشور در جنوب و در وضعيت امنيتي مناسبي قرار دارد، ولي با اين حال ارتش بايد از خطوط لوله و ديگر زيربناهاي ارتباطي به خوبي محافظت كند. عراق طي چندين سال در تلاش بود تا به‌منظور افزايش توليد نفت خام، توجه شركت‌هاي بين‌المللي را به خود جلب كند، اما در حال حاضر و با توجه به ناآرامي‌هاي رخ داده بسياري از آنها انگيزه‌ي خود را از دست داده‌اند. علاوه‌بر عراق، ايران نيز نقش حياتي در بازارهاي نفتي ايفا خواهد كرد، در صورت توافق جامع ايران وغرب و بازگشت شركت‌هاي غربي، ايران مي‌تواند سرمايه‌گذاري زيادي را در بخش انرژي جذب كرده و زيربناهاي ميادين نفتي خود را اصلاح كند و به دنبال آن توليد و صادرات نفت خود را افزايش دهد.
كاهش محدوديت واردات نفت هند از ايران
در حالي ادامه بحران عراق موجب تشديد نگراني‌ها نسبت به وضعيت توليد نفت اين كشور شده كه هند قصد دارد محدوديت‌هاي اعمال شده براي واردات نفت خام ايران را كاهش دهد.هند در 5 سال گذشته در راستاي اجراي تحريم‌هاي غرب مجبور شده واردات نفت از ايران را كاهش دهد ولي دومين مصرف كننده بزرگ انرژي آسيا اكنون با بحران عراق و احتمال كاهش توليد و صادرات نفت اين كشور روبه‌رو است و به نظر مي‌رسد مقام‌هاي دهلي نو قصد دارند محدوديت‌هاي اعمال شده ضد واردات نفت ايران را كاهش دهند. بر اساس اين گزارش، تحريم‌هاي آمريكا موجب شده تا واردات نفت هند از ايران نسبت به سال 2009 ميلادي به نصف كاهش پيدا كند. اكنون پالايشگاه‌هاي هند كه 85 درصد نياز نفتي خود را از خارج تامين مي‌كنند اعلام كرده‌اند كه انتظار دارند محدوديت‌هاي اعمال شده عليه ايران كاهش پيدا كند. مدير‌عامل شركت پالايشگاهي مانگلور هند دومين مشتري بزرگ نفت ايران تاكيد كرد: ممكن است ما از برنامه كاهش واردات نفت از ايران طي سال جاري معاف شويم. ما فكر مي‌كنيم با توجه به بحران عراق، مقام‌هاي آمريكايي در تحريم‌هاي اعمال شده نفتي ضد ايران كوتاه بيايند. ايران تا3 سال پيش دومين عرضه كننده بزرگ نفت به هند بود ولي از 3 سال پيش تاكنون اين جايگاه در اختيار عراق قرار گرفته است. يك تحليلگر مسائل انرژي هند نيز تاكيد كرد: هند مجبور است نفت بيشتري را از هرجا بتواند خريداري و وارد كند ولي با افزايش قيمت نفت برنت بايد هزينه بيشتري را پرداخت كند. با توجه به سابقه طولاني روابط بين پالايشگاه‌هاي هند و شركت ملي نفت ايران، دهلي نو مي‌تواند نفت خام بيشتري از ايران دريافت كند. شنیده‌ها حکایت از آن دارد که دولت از پالايشگاه‌هاي هند خواسته تا براي هرگونه كاهش توليد و صادرات نفت عراق آماده باشند. پالايشگاه‌هاي هند قصد دارند در سال مالي جاري 20 درصد نياز نفتي خود را از عراق تامين كنند. اين رقم در سال مالي قبل 13 درصد بوده است.
احتمال نشست اضطراری اوپک
هفته قبل، نشست اخير اوپك بدون آنكه نتيجه مشخصي را از كاهش عرضه يا افزايش آن دنبال كند به پايان رسيد؛ در حالي كه اتفاقات بعدي در حوزه نفت باعث شده روزنامه وال استريت ژورنال به نقل از چند مقام كشورهاي عربي حوزه خليج فارس روز چهارشنبه اعلام كند كه سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) ممكن است در صورت اختلال در صادرات نفت عراق به دليل بحران اين كشور زودتر از موعد تعيين شده نشست برگزار كند. اين در حالي است كه تاكنون نشست اضطراري از طرف كشورهاي عضو برگزار نشده است. هم‌اكنون احتمال تغيير برنامه اوپك در صورت اختلال در صادرات نفت عراق وجود دارد. صادرات نفت عراق اكنون حدود روزانه 2 ميليون و 700 هزار بشكه است. يكي از مقام‌هاي اوپكي حوزه خليج فارس در اين رابطه گفت: تاثير رواني ناآرامي در عراق بر بازار شديد بوده است و ما زماني كه تصميم گرفتيم سقف توليد بدون تغيير بماند، انتظار چنين رخدادهايي را نداشتيم. تا به امروز اعضاي اوپك تصميمي براي برگزاري يك نشست اضطراري نگرفته‌اند. هم‌اكنون بهاي نفت خام آمريكا به 106 دلار و 60 سنت براي هر بشكه تثبيت شده است. اختلاف بهاي دو نفت خام شاخص نيز با افزايش، به 9 دلار براي هر بشكه رسيده است.