حمله سایبری به سامانه توزیع سوخت/ چالش بررسی اولویت دهی به «صیانتها»

تاسیسات نیوز/ صدیقه بهزادپور:اختلال در سامانه سوخت رسانی کشور، ساعاتی پس از آغاز چهارمین روز آبان ماه ۱۴۰۰ منجر به ایجاد نابسامانی هایی در شهرهای مختلف ایران و ایجاد شایعات متعددی شد که بیانگرِ ضرورت پرداختن به «اولویتهای مردمی» و «صیانت» از آنها  به شکل جدی تری و تامین نیاز آنها است.

«قصد افزایش قیمت بنزین»، «کمبود سوخت در کشور»، «فرسودگی سامانه سوخت رسانی سهمیه ای» و سرانجام «هک شدن سامانه توزیع سوخت» از جمله شایعاتی بود که در نهایت باعث شد تا صفهای طویلی در پمپ بنزینهای مراکز استان و شهرهای مختلف ایجاد شود. عکس العملی که اکثراً به هنگام بروز حوادثی چون زلزله و بحرانهای دیگر توسط مردم ایجاد می شود تا بتوانند به زعمِ خود از خودروی خویش به عنوان پناهگاه یا وسیله ایاب و ذهاب و فرار از مرکز بحران استفاده کنند.

حملات سایبری به مراکز توزیع برق، سوخت و … از جمله چالش هایی به شمار می آید که نه تنها ایران؛ بلکه کشورهای دیگر از جمله آمریکا نیز در نخستن روزهای شروع دولت بایدن با آن مواجه بوده است. اقدامی که اهدافِ مجریان این طرح را به خوبی تامین می کند و علاوه بر ایجاد اختلال در نظام توزیع انرژی باعث ایجاد نارضایتی و نگرانی در سطح جامعه می شوند و همچنین خواهند توانست تا ایجاد موج بی نظمی و اعتراض توسط عناصری شناخته شده، باعثِ اخلالگریهایی نیزدرمناطق مختلف شوند.

اما با توجه به رونقِ خدمات الکترونیکی و توسعه آن در بخشهای مختلف جامعه، تقویت زیرساختِ بخش های مختلف در کشور از ضروریاتی به شمار می آید تا نیازِ مردم در حوزه های مختلف را با خدشه مواجه نسازد. اقدامی که ” به روزرسانی فناوریهای نوین کشور در حوزه فناوری اطلاعات و دانش روز” از جمله بدیهیات آن به شمار می آید.

حمله سایبری به شبکه های توزیع برق کشورهای دیگر که باعثِ به خاموشی فرورفتن سراسر آن کشورها شده، نگرانی احتمال تکرار حادثه در نزدِ مسئولان را افزایش داده و در نظر گرفتن تمهیدات ویژه برای مقابله با این چالش ها از جمله دغدغه های روزِ مسئولان در سراسر جهان شده است.

مدیریت بحران در مواجهه با حمله های سایبری

قرار گرفتن در موقعیت حمله های سایبری، به ویژه زمانی که باعثِ ایجاد چالش و اختلال در حوزه خدمات رسانی به مردم در سطح جامعه می شود؛ بزرگترین وظیفه مسئولان است تا با اطلاع رسانی به موقع و برخورد صادقانه و اجتناب از سیاه نمایی هایی مانند ایجاد مشکل فنی درون سازمانی یا نسبت دادن این مشکلات به دیگر عوامل خارج از دایره «هک» و فرهنگسازی که چه اقداماتی در این زمان ها باید انجام داد تا به ثبات و آرامش مجدد دست یافت، زجمله اموری است که بیانگر مدیریت بهینه مسئولان است.

قبول کردن اینکه؛ یک گروه هکری کوچک می تواند عاملِ اختلال و به چالش کشاندن سامانه سوخت رسانی در کشوری باشد، نیاز به تحلیل بیشتر و همچنین ارائه راهکارهای مختلفی برای بررسی این مسئله و سرعت بخشی به مقابله و حل این بحران در حداقل زمان است.

تقویت آفند و پدافند عامل در حوزه حملات سایبری

تقویت آفند و پدافندهای عامل در حوزه حملات سایبری که هم اکنون دولتها و کشورهای بسیاری را به چالش کشانده است، عاملی است که تبدیل به میدانی برای مبارزه مسئولان و تصمیم گیران تبدیل شده است و هیچ گروهی، سازمانی یا دولتی نباید به شکل منفعل ناظر مشکل در این زمینه باشد، بلکه بایستی به شکل نظام مند علاوه بر حل معضل نسبت به بررسی مشکل و ممانعت از تکرار آن و ارائه راهکارهایی برای کاهشِ آشفتگی اجتماعی کوشا باشد.

با توجه به رشد روز افزون هوشمندسازی زیرساخت‌های اساسی مباحثی نظیر شهرهای هوشمند و ملاحظات امنیت سایبری آن از اهمیت خاصی برخوردار است. هوشمندسازی باعث می‌شود در سیستم‌های کنترل صنعتی که مرکز اصلی کنترل و پایش اطلاعات در بسیاری از زیرساخت‌های حیاتی مانند سدها، نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و کارخانجات صنعتی و غیره، امنیت سایبری دغدغه بالایی را برای صاحبان این صنایع ایجاد کند.

قرارگرفتن خبرِ حمله سایبری به سامانه توزیع سوخت در یکی از خبرگزاری های کشور و همچنین تغییر محتوای برخی از تابلوهای دیجیتال سطحِ شهر، همزمان با حمله سایبری به این سامانه، شاید نشان دهنده گستردگی و نظم در اجرای آن باشد که آشفتگی سازمانی و پراکندگی اداری در کشورمان را در بخشهای مختلف به چالش کشاند و نشان داد که «صیانت» از زیرساختها باید اولویت نخست کشورمان در برابر حملات اینترنتی باشد که در چارچوب وظایف شورای عالی فضای مجازی باید به آن به طور جدیتر پرداخت، بسیار جدی تر از «صیانت» از آنچه که شاید «حمله» به سبدِ خانوار و راه های کسبِ درآمد مردم باشد.

به روزرسانی خدمات مختلف در حوزه های شهری، اجتماعی، فرهنگی وآنلاین ساختن بسیاری از خدمات نیاز تمهیداتی دارد که بایستی با توجه به ملاحظات حفاظتی و دقتهای امنیتی بر اساسِ نیاز مردم شکل می گیرد و مسلماً در این زمینه باید همگام با تغییرات جهانی پیش رفت تا بتوان به نتایج حاصل از این رویکرد را به شکل بهینه دست یافت.