آنچه که باید از سرویس رادیاتور شوفاژ بدانیم

به گزارش تاسیسات نیوز سرویس و نگهداری رادیاتور شوفاژ و اطمینان از کارآمد بودن آن نه تنها برای ایجاد فضایی راحت در خانه بلکه برای صرفه‌ جویی در هزینه‌ های بلند‌ مدت نیز کاری اجتناب ‌ناپذیر است. اینکه بتوانید هرگونه مشکلات مربوط به رادیاتور شوفاژ را برطرف کنید، نشان دهنده این است که می توانید در ماه های سرد سال به سرعت خانه خود را گرم کنید.

در حالی که برای نصب سیستم گرمایش مرکزی به یک متخصص احتیاج دارید، اما برای سرویس و نگهداری از رادیاتور شوفاژ می توانید خود به تنهایی دست به کار شوید و نسبت به سرویس شوفاژ اقدام کنید.

قبل از انجام تعمیرات یا تعمیر و سرویس شوفاژها، مهم است بدانید که شوفاژ بخاری دارید یا رادیاتور آب گرم که ساده ترین راه برای تشخیص این است که به تعداد لوله هایی که از رادیاتور شما می آید نگاه کنید: اگر فقط یک لوله وجود دارد، این سیستم بخار است. ۲ لوله می توانند سیستم بخار یا آب گرم را نشان دهند، در حالی که آب متراکم یا سرد شده از لوله دوم به دیگ باز می گردد.

امروزه نصب شوفاژ در خانه های جدید خیلی رایج نیست، اما خانه های قدیمی زیادی با این سیستم وجود دارد. اگر این نوع سیستم را در خانه خود دارید، در این مقاله به شما کمک می کنیم نحوه عملکرد سیستم شوفاژ را بفهمید و بدانید برای تعمیر و نگهداری آن باید چه کار کنید، پس با ما همراه باشید.

نحوه عملکرد شوفاژ چگونه است؟

اگرچه ممکن است سیستم رادیاتور شوفاژ قدیمی به نظر برسد، اما گرمای بسیار راحت و ثابتی را برای ساختمان شما فراهم می کند. این سیستم همچنین هوا را خیلی خشک نمی کند یا مانند یک سیستم کولر گازی گرد و غبار را در اطراف پخش نمی کند.

سیستم شوفاژ همچنین تمایل دارد مدت زمان زیادی دوام بیاورد، مخصوصا با نگهداری و سرویس و تعمیر مناسب! در این نوع سیستم گرمایش، شوفاژ، دیگ بخار و تمام لوله های اتصال دهنده از آب یا بخار آب پر می شود که به این ”سیستم بسته” می گویند، زیرا آب و بخار آب به جای خروج از خانه، بی وقفه در گردش است. دیگ بخار این آب را تا حدود ۱۸۰ درجه فارنهایت گرم می کند و یک پمپ آب گرم شده را به شوفاژ می رساند و گرما به هوای اطراف آن سرایت می کند. سپس آب خنک شده به دیگ برمی گردد تا دوباره گرم شود.

شوفاژها از چه نوع فلزی ساخته شده اند؟

شوفاژها می توانند از چندین نوع فلز مختلف ساخته شوند برای مثال در سیستم های قدیمی تر دارای رادیاتور چدنی هستند این نوع فلز تمایل دارد به آرامی گرم شود، اما سپس حتی پس از حذف از منبع گرمایش گرما را برای مدت بسیار طولانی حفظ می کند.

اما از آنجا که چدن هم وزن بسیار بالایی دارد و هم به لحاظ قیمتی گران است، بنابراین شوفاژهای جدیدتر از فلزات دیگر مانند فولاد ساخته می شوند. این شوفاژها نیز همانند شوفاژهای قدیمی از جنس چدن کار می کنند، اما با این تفاوت که سریعتر گرم و سرد شده و وزن کمتری دارند و ارزان تر هستند.

گرم نشدن شوفاژ چه علت هایی دارد؟

مشکل در سیستم گرمایش مرکزی: این بدان معنی است که در واقع سیستم گرمایش مرکزی خانه شما به درستی کار نمی کند. اگر فقط یکی از رادیاتورها گرم می شوند، این می تواند نشانه ای از وجود یک مسئله بزرگتر باشد. همچنین باید بررسی کنید که آیا چیزی در مورد سیستم گرمایش مرکزی شما غیرعادی به نظر می رسد یا خیر؟ آیا صدای خاصی ایجاد می کند؟ در این مورد بهتر با یک کارشناس در تماس باشید.

عدم هواگیری: یکی دیگر از موارد شایع، عدم هواگیری است. هوا می تواند در رادیاتورهای شما گیر بیفتد و باعث شود که رادیاتور در پایین گرم اما در قسمت بالا سرد شود. در صورت بروز این مورد، ممکن است لازم باشد شوفاژ خانه را هواگیری کنید.

مشکل در شیرهای رادیاتور: اطمینان حاصل کنید که هر دو شیر در ورودی و خروجی رادیاتور باز است و اگر سوپاپ ترموستاتیک دارید مطمئن شوید که رادیاتور روشن است. میزان درجه حرارت را بررسی کنید، اگر حرارت کم باشد، مشکل یا در بسته بودن شیر خروجی و در نتیجه توقف آب گرم و یا رسوب رفتن و هرز شدن شیرها است.

نحوه سرویس شوفاژ چگونه است؟

با روشن شدن پمپ و ورود آب جدید به مخزن موتورخانه باعث ورود هوا به شوفاژ یا موتورخانه می شود. که در این صورت باید به سرویس رادیاتور شوفاژ بپردازید. تعمیرکار شوفاژ در صورتی که بخواهد به هواگیری شوفاژ موتورخانه بپردازد. باید از پایین ترین طبقه و دورترین شوفاز به دیگ بخار شروع به کار کند.

برای شروع هواگیری شوفاژ باید از پکیج هواگیری شوفاژ و یا آچار فرانسه برای باز کردن شیر استفاده کنید. پیچ را در خلاف عقربه های ساعت بچرخانید. به محض شنیدن تخلیه هوا، یعنی عملیات هواگیری شوفاژ موتورخانه شما با موفقیت به اتمام رسیده است. پس از اتمام هوا، آب فضای خالی لوله ها را اشغال می کند و ایراد رفع می شود.

برای انجام هواگیری شوفاژ موتورخانه باید سیستم گرمایشی را کاملا خاموش کنید و صبر کنید که کاملا رادیاتور سرد شود. زیرا در غیر این صورت هم امکان سوختگی وجود دارد و هم ممکن است بعد از بازکردن شیر در هنگام روشن بودن سیستم، هوای بیشتری وارد شوفاژ شود.

باید توجه داشته باشید که در سرویس شوفاژ اولین قدم هواگیری شوفاژ است. هواگیری شوفاژ زمانی الزامی می شود که شوفاژ به خوبی گرم نشود. حبس شدن هوا در داخل شوفاژ علت اصلی گرم و سرد شدن آن است که در ادامه مراحل هواگیری شوفاژ اورده شده است.

– محبوس شدن هوای سرد در شوفاژ، منجر به سرد شدن بدنه شوفاژ شده و در نتیجه همه یا بخشی از آن سرد می ماند. این مشکل سبب‌‌ می شود محیط خانه به درستی گرم نشود.
– در صورتی که تما‌می ‌شوفاژ‌های یک ساختمان بدنه سرد داشته و به خوبی گرم نمی کنند، مشکل از سیستم گرمایشی است. اولین دلیل رسوب بستن در لوله هاست. دلیل دوم نیز شکستگی لوله های شوفاژ است. در این صورت با تعویض لوله های شوفاژ و یا رسوب گیری‌‌ می توان آن را برطرف نمود.
– نشتی آب از زیر شوفاژ به همراه گرم نشدن آن دلیل بر اشکال در اتصالات شوفاژ و یا پوسیدگی لوله هاست. اگر شوفاژ توسط متخصص حرفه ای بازدید شود، دلیل مشخص شده و‌‌ می توان اتصالات را تعویض نمود.
– قدم بعدی در سرویس و هواگیری شوفاژ باز کردن شیر خروجی است. برای این امر باید از ابزار مخصوص باز کردن شیر خروجی استفاده نمود. شیر خروجی معمولا در قسمت بالایی وجود دارد. دریچه مربعی شکل برای تنظیم شیر خروجی است. برای باز کردن این قسمت می توانید از آچار فرانسه هم استفاده نمایید. تما‌می ‌پکیچ های موجود در ساختمان باید از این طریق هواگیری شوند.
– خاموش کردن سیستم گرمایشی امری ضروری است. هنگا‌می‌ که قصد هواگیری شوفاژ را دارید جهت جلوگیری از ورود هوای بیشتر آن را خاموش نمایید. باید صبر کنید تا تما‌می ‌قسمت ها سرد شوند.
– شیر خروجی را با استفاده از آچار فرانسه باز کرده و در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید. این کار را از طریق قرار دادن آچار بر قسمت مربعی شکل انجام دهید. هرگاه صدای خروج هوا را شنیدید مطمئن می شوید که شوفاژ در حال هواگیری است. با خروج هوای سرد، آب گرم جای آن را خواهد گرفت.
– با هواگیری شوفاژ، آب از زیر آن خارج‌‌ می شود. برای جلوگیری از خیس شدن زمین حتما قبل از هواگیری از دستمال یا کاسه استفاده نمایید.
– هنگا‌می ‌که جریان آب خروجی یکسان شود، نشان دهنده خروج کامل هوا است. پس از اطمینان از هواگیری، شیر را در جهت عقربه بچرخانید. با این کار شیر خروجی محکم می شود.
– در صورت افت فشار زیاد در شوفاژ پس از هواگیری دمای مطلوب به شوفاژ نمی رسد. برای جلوگیری از آن دیگ جوشاننده را با آب پر کنید.

اهمیت رسوب زدایی در سرویس و نگهداری رادیاتور شوفاژ

در نوشته های قبلی درباره نحوه رسوب زدایی پکیج شوفاژ دیواری صحبت شد و دریاره اهمیت انجام این کار و تاثیر در سلامت کارکرد پکیج دیواری توضیحاتی ارائه شده است. رسوبات داخل لوله کشی و رادیاتورها با چرخش پمپ به داخل دستگاه کشیده می شود و باعث گرفتگی مبدل خروجی های پمپ و کلیه اتصالات پکیج خواهد شد که گاها برای پیدا کردن جای دقیق این گرفتگی وقت زیادی باید صرف شود و هزینه بر هم خواهد بود.

حتی در صورتی که در مسیر شیلنگ برگشت شوفاژ یعنی شیلنگی که زیر پمپ قرار گرفته است صافی نصب شده باشد این رسوبات پشت توری صافی آمده و مسیر را کاملا مسدود خواهد کرد و عدم گردش صحیح آب باعث صدمه زدن به دستگاه شما خواهد شد.

بهترین زمان برای انجام رسوب گیری رادیاتور قبل از راه اندازی پکیج و یا نهایتا قبل از شروع فصل زمستان است. وسایل مورد نیاز برای انجام این کار فقط یک عدد مغزی تبدیل ۵/۲ به ۲ و آچار فرانسه است.

چگونه رادیاتور را رسوب گیری کنیم؟

۱٫ ابتدا، آب پکیج را تخلیه نمایید شیر ورودی آب مصرفی به پکیج را ببندید و شیر پرکن پکیج را باز کنید و یکی از شیر های آب گرم در ساختمان (ترجیحا پایین ترین شیر) را باز کرده و تا پایین آمدن عقربه گیج فشار روی صفر منتظر بمانید.(منظور از شیلنگ برگشت شوفاژ شیلنگی است که زیر پمپ قرار می گیرد.)
۲٫ چهار عدد شیلنگ زیر پکیج داریم که به چهار خروجی زیر پکیج متصل شده است. وقتی روبروی پکیج ایستاده ایم و زیر پکیج را نگاه می کنیم به ترتیب از سمت راست به چپ خروجی های زیر پکیج را مشخص کنیم. اولین خروجی از راست که همان برگشت شوفاژ است.
۳٫ دومین خروجی که شیر ورودی آب مصرفی (آب سرد) به آن متصل است با نام ورودی آب سرد شناخته می شود. سومین خروجی برگشت آب گرم مصرفی است که با نام خروجی آب گرم شناخته می شود و چهارمین خروجی رفت شوفاژ است که به همین نام شناخته می شود. تقریبا در وسط این چهار خروجی یک شیلنگ نیز وجود دارد که به شیر گاز متصل شده است که ما در اینجا فعلا کاری به آن نداریم. وقتی مشخص شد کدام شیلنگ به کدام خروجی متصل شده است. رادیاتور را بصورت زیر رسوگیری نمایید:

–  تمام شیلنگ ها را از زیر پکیج باز کنید و با مغزی تبدیلی که از قبل تهیه کرده اید ابتدا ورودی آب سرد را به رفت شوفاژ متصل کنید و بعد از این که شیلنگ برگشت را داخل ظرف بزرگی و یا در ظرفشویی قرار دادید، کم کم اقدام به باز کردن شیر ورودی آب سرد نمایید و تا زمانی که آب خروجی از شیلنگ برگشت شوفاژ کاملا تمیز نشده باشد شیر را نبندید. همین روش و کار را به صورت بالعکس انجام داده و ورودی آب سرد را این بار به برگشت شوفاژ متصل کرده و شیلنگ رفت شوفاژ را داخل ظرف قرار بدید تا مسیر لوله کشی و رادیاتور ها کاملا تمیز شوند.
–  وقتی این کار را انجام می دهید، مسیر لوله ها از رسوبات و آشغال تخلیه می شود ولی برای اینکه رادیاتورها نیز به همین صورت تمیز شود باید به این ترتیب عمل کنید.
–  هنگامی که این کار را انجام می دهید وقتی شیر آب باز است از فرد دیگری بخواهید که ابتدا کلیه رادیاتورها را از سر شیر آنها ببندد و سپس از او بخواهید رادیاتورها را یک به یک باز کند و پس از چند دقیقه رادیاتور جدید را باز کند و قبلی را ببندد. به این ترتیب وقتی کل‌ فشار آب روی یک رادیاتور باشد کلیه املاح و رسوبات رادیاتور تخلیه خواهد شد و عمل رسوبگیری بخوبی انجام می شود.

زمان مناسب رسوب زدایی چه زمانی است؟

با شروع کارکرد پکیج در فصل زمستان، خود به خود تمام رسوبات و جرم موجود در رادیاتور شوفاژ از طریق پمپ پکیج به داخل دستگاه کشیده شده و همین مسئله باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی در آینده می شود.

ولی برای دستگاه هایی که روی شیلنگ برگشت شوفاژ صافی برنجی نصب کرده اند این قضیه کمی متفاوت است که در این صورت این رسوبات ابتدا مسیر توری صافی را گرفته و مسیر را می بندد و به غیر از آن ممکن است مسیر گردش آب در سیستم لوله کشی و سر شیر رادیاتور مسدود شود. پس اصولی تر است که قبل از راه اندازه پکیج برای سرویس و نگهداری رادیاتور (شوفاژ) اقدام شود.

هزینه سرویس کردن رادیاتور شوفاژ چقدر است؟

هزینه سرویس رادیاتور شوفاژ به موارد مختلفی همچون نوع خدمت، محله انجام خدمت، متراژ خانه، فصل انجام خدمت، مدت زمان انجام تعمیرات و… بستگی دارد و می تواند در محله های مختلف نیز قیمت های متنوعی ارائه شود. اما به طور کلی هزینه سرویس رادیاتور شوفاژ مطابق با جدول زیر است:

قیمت تعمیرات و سرویس شوفاژ

نوع خدمت	هزینه (تومان)
قیمت هواگیری هر رادیاتور	۳۵٫۰۰۰ الی ۵۵٫۰۰۰
آب بندی بین پره ها	۷۵٫۰۰۰ الی ۱۰۰٫۰۰۰
تعویض شیر شوفاژ	۵۵٫۰۰۰ الی ۹۵٫۰۰۰
سرویس کامل هر رادیاتور	۹۰٫۰۰۰ الی ۱۵۰٫۰۰۰
نصب هر رادیاتور	۸۵٫۰۰۰ الی ۱۱۰٫۰۰۰
باز کردن هر رادیاتور	۴۵٫۰۰۰ الی ۶۵٫۰۰۰
نصب هر ترموستات اتاقی	۶۵٫۰۰۰ الی ۹۰٫۰۰۰
نصب هر ترموستات اتاقی با کنترل دور فن	۵۵٫۰۰۰ الی ۱۰۰٫۰۰۰
نصب هر ترموستات بیرونی	۱۶۰٫۰۰۰ الی ۳۷۰٫۰۰۰

اهمیت سرویس کردن رادیاتور شوفاژ

نگهداری از رادیاتور شوفاژ به صورت دوره ای، به طول عمر بیشتر آن کمک شایانی می کند. همچنین تمیز کردن سطوح بیرونی شوفاژ با مواد شوینده و استفاده از سرکه برای سطوح داخلی، در بهینه کار کردن رادیاتور بسیار مؤثر است.

هرگز هنگام تعمیر رادیاتور، خود را در معرض خطر قرار ندهید. به یاد داشته باشید که رادیاتورها ممکن است از آب بسیار گرم انباشه باشند، بنابراین در زمان سرویس آنها جوانب احتیاطی را رعایت کنید.

سوالات متداول

• چگونه متوجه شویم که هواگیری شوفاژ به درستی انجام شده است؟پس از بستن سوپاپ، می توانید گرمایش مرکزی و شوفاژ را دوباره روشن کنید. اگر کار را به درستی انجام داده باشید، شوفاژ باید سریعا گرم شود.

• هر چند وقت یکبار باید هواگیری شوفاژ انجام شود؟در واقع هر چند وقت یکبار باید خدمات سرویس و نگهداری شوفاژ انجام شود. ما پیشنهاد می کنیم که این کار قبل از شروع فصل سرما انجام شود تا اطمینان حاصل شود سیستم گرمایشی شما در مواقعی که بیشترین نیاز را به آن دارید، به صورت کارآمد کار می کند.

• چگونه لوله های ترک خورده شوفاژ را تعمیر کنیم؟لوله های داغ در حال منبسط شدن و ساییدگی به کف، دیوار یا لوله های دیگر هستند. برای حل این مشکل شکاف های لوله را در تیرچه ها باز کنید (اما آنها را عمیق نکنید، زیرا تیرچه ها ضعیف می شوند)، لوله های بدون پشتیبانی را محکم کنید یا عایق را در اطراف و بین لوله ها بسته کنید.

• علت گرم نشدن شوفاژ چیست؟رسوب گرفتن شوفاژ، زنگ زدگی و پوسیدگی شوفاژ و یا هواگیری شوفاژ ممکن است موجب بروز این ایرادات شوند. همانطور که می دانید آب پس از گرم شدن در دیگ بخار وارد شوفاژ می شود. در زمان ورود به شوفاژ این امکان وجود دارد که همراه خود رسوباتی نیز به داخل شوفاژ وارد کند. در این موارد که شوفاژ رسوب گرفته است، نمی تواند به درستی محیط را گرم کند و شوفاژ سرد می شود.

• علت سر وصدا در رادیاتور شوفاژ چیست؟صدای تق و تق که در رادیاتور شنیده می شود اغلب به معنای این است که بین انشعاب ورودی و خروجی رادیاتور، ارتباط درستی برقرار نشده است. علت دیگر صدای خش خش می تواند به دلیل وجود فشار بیش از حد داخل رادیاتور نیز باشد. که علت این ایراد به قدرت و سرعت بیش از حد پمپ موتورخانه مربوط می شود.