اخیرا سازمان ملی استاندارد خبر از پایان مهلت استاندارد شدن به خودروسازها داده است و این که بگیر و ببند داریم و قس علی هذا.
این اتفاق خوبی است که قصد داریم یکی از مهمترین وسایل مرتبط با انسان‌ها را ایمن کنیم. اما ای کاش این اهمیت در سایر وسایل روزمره ما و به ویژه تجهیزات تاسیساتی نیز جاری می‌شد.
سال‌هاست که تجهیزات گران‌قیمت و مهمی در عرصه تاسیسات ایران استفاده می‌شود که توسط برندهای مختلف داخلی و خارجی تولید می‌شود. وسایلی مانند چیلر جذبی، چیلر تراکمی، اسپلیت‌ها و … که مقادیر زیادی انرژی را می‌بلعند تا مقادیر زیادی راحتی و آسایش تولید کنند.
متاسفانه هنوز هم هیچ آزمایشگاه کامل و معتبر یا حتی نامعتبری برای آزمایش ظرفیت واقعی چیلرها یا اسپلیت‌ها ساخته نشده است و همه مجبوریم صرفا به ادعاهای سازندگان آنها اعتماد کنیم. در بعد شخصی شاید یک مصرف‌کننده بپذیرد که به کسی یا برندی اعتماد کند. اما در بعد ملی چنین چیزی قابل پذیرش نیست. آیا بازده تجهیز مطابق با استانداردهای بین‌المللی است؟ چقدر مصرف می‌کنیم تا چقدر بهره‌وری داشته باشیم؟ آیا عمر مفید تجهیز مطابق با استانداردهای بین‌المللی است؟ چقدر هزینه می‌کنیم تا چند سال داشته باشیم؟ و چندین آیا و سوال دیگر که هیچ‌کدام نه پاسخی دارد و نه برنامه‌ای از سوی هیچ سازمانی برای پاسخ به آن وجود ندارد. حتی اعداد بدیهی و خنده‌داری چون دمای شهرهای مختلف ایران که در طراحی استفاده می‌شود مرجع به روز و معتبری ندارد و محل دعوای طراحان و مشاوران است.
بگذارید واضح و آشکار انگشت اتهام را به سوی مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، سازمان ملی استاندارد و سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت و انرژی بگیریم و از آنها مطالبه کنیم چنین سوالاتی چرا پاسخ ندارند.
انجمن صنعت تاسیسات هم البته بی‌تقصیر نیست، اما آنچنان که به صورت غیررسمی خبر داریم تلاش‌های فراوانی برای استاندارد سازی تجهیزات مختلف انجام داده‌اند و ردپایی در نگارش استانداردها در سازمان ملی استاندارد داشته‌اند و دارند. اما حتماً یا کم بوده است و یا چاقوی آنها هم همه جا برش نداشته است که دومی محتمل‌تر است.
جامعه مهندسی ما هم مقصر است که مطالبات خود را شفاف و درست مطرح نکرده است و یا شاید اصلا مطالبه‌ای نداشته است. چگونه است که برای تست و کنترل تجهیزات کره‌ای و چینی و ژاپنی و آلمانی باید به کارخانه سازنده برویم و همه چیز را چک کنیم اما برای ایرانی‌ها نیازی نمی‌بینیم؟
قبول کنیم که همه با هم مقصریم. البته کمتر و بیشتر و خیلی بیشتر!
